Oliebol
Oliebol (l. mn. oliebollen) – tradycyjna holenderska potrawa sylwestrowa[1] w postaci jasnobrązowej, nieforemnej, słodkiej kulki z lekkiego ciasta drożdżowego, z rodzynkami i kawałkami jabłek w środku, otrzymywana w wyniku smażenia na głębokim, gorącym tłuszczu (oleju roślinnym), posypana cukrem pudrem[1].
Oliebollen są tradycyjnie spożywane w Holandii, podobnie jak appelbeignets, w noc sylwestrową[2]. Przez cały rok można je natomiast kupować podczas tzw. kermis, czyli imprezy będącej połączeniem idei jarmarku i wesołego miasteczka, zaś przez dwa ostatnie miesiące w roku są dostępne na specjalnych ulicznych stoiskach.
Receptura edytuj
Główne składniki ciasta przeznaczonego do wyrobu oliebollen to: mąka, drożdże, półtłuste mleko, żółtka jajek, cukier, margaryna i sól[1]. Do surowego ciasta dodaje się różne rodzaje rodzynek oraz pokrojone na kawałki jabłka z gatunku złota reneta, znacznie rzadziej używa się kandyzowaną skórkę pomarańczy lub scukrzoną skórkę owoców cytronu (sukade)[1][3].
Rodzynki i drobne kawałki jabłek są dodawane do mąki w stosunku 45% różnych rodzynek i 10% jabłek[4].
Kulki formuje się między dwiema łyżkami i wrzuca do garnka lub frytkownicy z gorącym olejem roślinnym i smaży aż do uzyskania złotobrązowego koloru skórki[1].
Oliebol zawiera przeciętnie 266 kcal w 100 gramach[5], czyli jedna (75 g) zawiera 199,5 kcal.
Historia i podania ludowe edytuj
Najprawdopodobniej oliebollen były spożywane przez plemiona germańskie zamieszkujące obszar dzisiejszej Holandii, podczas trwania obchodów święta Jul (Joelfeest), czyli w okresie od 26 grudnia do 6 stycznia, aby uwolnić się od ataków bogini Perchty oraz złych duchów włóczących się po nocach[6]. Według ludowej przypowieści zjedzenie tłustych oliebollen chroniło przed przebiciem mieczem Perchty, gdyż miał on ześlizgiwać się po ciele tego, kto spożył tę potrawę[6]. W celu udobruchania złych duchów istniał także zwyczaj składania im darów w postaci żywności smażonej na tłuszczu[6].
Ilustracje składników i smażenia edytuj
-
Składniki ciasta -
Dodatki do ciasta: rodzynki i kawałki jabłka -
Smażenie oliebollen
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Oliebollen. eten-en-drinken.infonu.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).
- ↑ Lekkere Recepten Oudjaarsgebak. eten-en-drinken.infonu.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).
- ↑ Oliebollen met sukade, krenten en rozijnen. allrecipes.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).
- ↑ Patisserie tips over oliebollen en beignets. kokswereld.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).
- ↑ Voedingswaarde van oliebol. voedingswaardetabel.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).
- ↑ a b c Vet gebak in de joeltijd. refdag.nl. [dostęp 2014-05-12]. (niderl.).