Order Zasługi Wojskowej (Francja)

Order Zasługi Wojskowej (franc. Ordre du Mérite Militaire) – dwa różne francuskie ordery wojskowe, nadawane w latach 1759–1830 oraz w latach 1957–1963.

Order Zasługi Wojskowej w XVIII i XIX wieku

edytuj
Order Zasługi Wojskowej
(XVIII–XIX w.)
 
Awers i rewers odznaki Kawalera
 
Gwiazda Krzyża Wielkiego
 
Baretka
Ustanowiono

1759

Wycofano

1830

Powyżej

Order św. Ludwika

Poniżej

Odznaka Lilii

Pierwszy z orderów został ustanowiony przez Ludwika XV 10 marca 1759[1][2], pierwotnie istniał pod nazwą Institution du Mérite Militaire, w 1791 połączono go z Orderem Świętego Ludwika tworząc odznaczenie Décoration Militaire[3]. Odnowił je w 1814 i nadawał pod nową nazwą Ordre du Mérite Militaire król Ludwik XVIII. Wraz z obaleniem ostatniego króla Francji Karola X Burbona w 1830 order został zniesiony[4][5].

Przyznawany był początkowo głównie służącym we francuskiem wojsku protestanckim Szwajcarom, później również muzułmanom. Dzielił się trzy klasy, podobnie jak Order Świętego Ludwika[1][5]:

  • I klasa – Krzyż Wielki (Grand-Croix),
  • II klasa – Komandor (Commandeur),
  • III klasa – Kawaler (Chevalier)[6].

Noszony był na ciemnoniebieskiej wstędze orderowej[4]. Dewizą orderową były słowa PRO VIRTUTE BELLICA[5] (pol. ZA DZIELNOŚĆ WOJENNĄ).


Sposoby noszenia poszczególnych klas Orderu Zasługi Wojskowej

 

Kawaler Komandor Krzyż Wielki


Order Zasługi Wojskowej w XX wieku

edytuj
Order Zasługi Wojskowej
(XX w.)
 
Awers klasy kawalerskiej
 
Baretka kawalerska
 
Baretka oficerska
 
Baretka komandorska
Ustanowiono

1957

Wycofano

1963

Powiązane

Krzyż Ochotniczej Służby Wojskowej

Drugi order ustanowiono podczas prezydentury René Coty 22 marca 1957[7], jako odznaczenie resortowe Ministerstwa Francuskich Sił Zbrojnych mające zastąpić ustanowiony w 1934[8] Krzyż Ochotniczej Służby Wojskowej (Croix des Services Militaires Volontaires)[9].

Dzielił się na trzy klasy:

  • I klasa – Komandor (Commandeur),
  • II klasa – Oficer (Officier),
  • III klasa – Kawaler (Chevalier)[7].

Noszony był na wstążce ciemnoniebiesko-czerwono-ciemnoniebieskiej szerokości 37 mm, która miała dodatkowe białe paski wzdłuż obu krawędzi o szerokości 2 mm. Baretka miała wysokość 11 mm. Do oznaczania klasy oficerskiej służyła rozetka, a klasy komandorskiej – rozetka z galonikiem[8].

Dekretem prezydenckim Charlesa de Gaulle’a (6 grudnia 1963) order został wycofany wraz z 15 innymi francuskimi odznaczeniami resortowymi i kolonialnymi. Zostały one zastąpione nadawanym za wybitne zasługi Orderem Narodowym Zasługi. Odznaczeni utrzymali prawo do noszenia orderu[1][10][11][a].

  1. Pozostałe odznaczenia wycofane tym samym dekretem (z datą ustanowienia):

Przypisy

edytuj
  1. a b c Robert Werlich: Orders and Decorations of all Nations. Ancient and Modern. Civil and Military. Waszyngton: Quaker Press, 1963, s. 100. (ang.).
  2. Les décorations militaires de l'Ancien Régime. legiondhonneur.fr. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
  3. Les ordres et décorations de mérite sous l'Ancien Régime. saint-louis.info. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
  4. a b Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 346.
  5. a b c Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
  6. Jean-Antoine Meslin: Mémoires historiques concernant l'ordre Royal et militaire de Saint-Louis et l'institution du mérite militaire. Paryż: Imprimerie Royale, 1875, s. 323-324. (fr.).
  7. a b Loi n°57-353 du 22 mars 1957 créant un Ordre du Mérite militaire. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).
  8. a b Ordre du Mérite militaire. france-phaleristique.com. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
  9. Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 335.
  10. Textes réglementaires. Légion d’Honneur. Médaille Militaire. Ordre National du Mérite. legiondhonneur.fr, 2012. [dostęp 2015-10-19]. (fr.).
  11. Décret n°63-1196 du 3 décembre 1963 portant création d'un ordre national du Mérite. legifrance.gouv.fr. [dostęp 2015-11-05]. (fr.).