Osiedle Zagrody
Osiedle Zagrody – jedno z siedmiu osiedli stanowiących jednostki pomocnicze miasta Niepołomice.
| osiedle administracyjne Niepołomic | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Miasto | |
Położenie na mapie Niepołomic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego  | |
Położenie na mapie gminy Niepołomice  | |
 50°02′34″N 20°12′44″E/50,042694 20,212306
| |
Opis
edytujOsiedle Zagrody leży w północno-zachodniej części Niepołomic. Od północy przez rzekę Wisłę, graniczy z miastem Krakowem, od południa z osiedlami: Śródmieście, Boryczów, od wschodu z osiedlem Jazy a od zachodu z osiedlem Podgrabie. Od 2007 roku w skład osiedla wchodzą dawne osady: Świdowa, Pasternik Pierwszy, Pasternik Drugi oraz w części Grabie-Kątek.
Nazwa Zagrody pochodzi najprawdopodobniej od zlokalizowanej w południowo-zachodniej części osiedla najstarszej osady służebnej przy zamku królewskim w Niepołomicach[1]. Legendy i podania ludowe mówią, że na terenie Zagród pierwsze zabudowania istniały już w początkach Państwa Polskiego[2][3].
Historia
edytujNajbardziej znana historia osiedla sięga XIV wieku i jest nierozłącznie związana z historią Niepołomic. Jak głosi legenda, Król Polski Kazimierz Wielki, często przebierał się w chłopski strój i w takim przebraniu wędrował nocami po wsiach, by poznać życie swoich najuboższych poddanych. Pewnego razu zawitał tak do chaty rodziny Trzaski mieszkających w dawnej osadzie Świdowa, gdzie zgodnie z podaniem, został ubogo, ale szczerze ugoszczony. Ojciec rodziny podzielił się z królem swoim strapieniem, bo nie miał on nikogo, kto by mógł zostać ojcem chrzestnym jego najmłodszego, niedawno narodzonego syna. Gość zgodził się trzymać dziecię do chrztu. W dniu chrztu pod chałupę kmiecia podjechał orszak królewski. Król dotrzymał obietnicy i został ojcem chrzestnym dziecka, któremu nadano imię Kazimierz. Po chrzcie chłopiec otrzymał od króla trzos dukatów i kawał ziemi. Po chrzcie król nie zapomniał o swym chrześniaku. Wykształcił go na księdza i uczonego męża. Podobno, zmienił on nazwisko Trzaska na Trzos - pochodzące od trzosa złota, który otrzymał od króla. Na pamiątkę tego wydarzenia w 2004 roku przy Zamku królewskim w Niepołomicach roku został odsłonięty pomnik Kazimierza Wielkiego z podpisem: „Niepołomiczanie królowi, który nam kościół i zamek zbudował, a piękną legendą miłość do przodków naszych opromienił”. Do dzisiaj wśród mieszkańców prowadzone są zagorzałe dyskusje na temat miejsca, w którym stała chata Trzaski.
Na terenie osiedla Zagrody dokonano ciekawego odkrycia archeologicznego. W marcu 2001 roku podczas prac w ogrodzie Pan Antoni Siwek mieszkaniec osiedla Zagrody wykopał zawinięte w skórę wyroby z brązu. Wśród nich były bransolety, dwa naramienniki i siekierka. Razem 63 sztuk. Zdaniem archeologów z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, znalezisko pochodziło sprzed 3500 lat. Po tym zdarzeniu zostały w tym ogrodzie przeprowadzone prace archeologiczne, w trakcie których odkryto ślady osady z I wieku p.n.e. Była to osada Celtycka po której pozostały fragmenty drewnianych domów (pali) i toczonych na kole części glinianych naczyń[1][3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zinkow, Julian, 1931-, Wokół Niepołomic i Puszczy Niepołomickiej : monograficzny przewodnik turystyczny i krajoznawczy po zachodniej części Kotliny Sandomierskiej, Nakł. Urzędu Miasta i Gminy, 2009, ISBN 978-83-926652-2-9, OCLC 750974427 [dostęp 2020-07-27].
- ↑ Anna Siwek, Antoni Siwek, Kronika Niepołomic, Niepołomice: UMiG Niepołomice, 2005.
- ↑ a b Osiedle Zagrody – słów kilka [online], Osiedle Zagrody w Niepołomicach [dostęp 2020-08-10] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- BIP:Strona informacyjna osiedla w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta i Gminy Niepołomice
- Strona mieszkańców osiedla Zagrody w Niepołomicach.