Pałac Bad Homburg (niem. Schloss Bad Homburg) – pałac w Bad Homburg vor der Höhe w Hesji (Niemcy).

Pałac Bad Homburg
Ilustracja
Państwo

 Niemcy

Miejscowość

Bad Homburg vor der Höhe

Styl architektoniczny

barokowy

Architekt

Paul Andrich(inne języki)

Inwestor

Fryderyk II

Rozpoczęcie budowy

1680

Ukończenie budowy

1685

Położenie na mapie Hesji
Mapa konturowa Hesji, blisko centrum po lewej na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Bad Homburg”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum po lewej na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Bad Homburg”
Ziemia50°13′39″N 8°36′36″E/50,227500 8,610000
Widok zamku z lotu ptaka
Pałac Homburg, miedzioryt Matthäus Merian, 1655[1]
Landgraf Hesji Fryderyk II
Pałac Homburg, plan obiektu
Biała Wieża

Zbudowany w latach 1680–1685 przez Paula Andricha(inne języki) na zlecenie landgrafa Hesji-Homburg Fryderyka II. Rozbudowany w XIX w. w stylu niemieckiego klasycyzmu. Dawna siedziba landgrafów Hesji-Homburga (1680-1866), a po 1866 rezydencja letnia królów Prus i cesarzy niemieckich.

Obecnie (2008) część pałacu mieści muzeum wnętrz rezydencji.

Historia

edytuj

Pierwszą budowlą w miejscu obecnego pałacu był lekki zamek, datowany na podstawie badań węglem 14C na 1180 – czasy Wortwina von Hohenberch(inne języki)[2], uważanego za założyciela miasta Bad Homburg. Po niedługim czasie zamek został zburzony lub strawił go pożar, a w jego miejsce powstała nowa budowla, która po ok. stu latach uległa zniszczeniu w pożarze. W II poł. XIV w. rodzina Brendel, wasalowie panów von Eppstein, zbudowała tu kamienny zamek. Z tego okresu pochodzi zachowana do dziś Biała Wieża (niem. Weißer Turm).

Pałac

edytuj

W 1680 r. landgraf Hesji-Homburg Fryderyk II polecił zburzyć zamek i w jego miejsce wybudować barokowy pałac. Budowę nowej rezydencji nadzorował Paul Andrich. Pałac był gotowy w 1685 r.

W XVIII w. nie prowadzono większych prac budowlano-restauracyjnych. Plany rozbudowy kompleksu Louisa de la Fossego nie zostały zrealizowane z powodu braku środków pieniężnych. Pałac wzbogacił się jedynie o gabinet lustrzany (niem. Spiegelkabinett), prezent cechu stolarzy z Homburga z okazji zaślubin landgrafa Fryderyka III z Christiane Charlotte von Nassau-Ottweiler w 1728 r.

7 kwietnia 1818 przyszły landgraf Fryderyk VI pojął za żonę księżniczkę Elżbietę Hanowerską. Elżbieta wniosła pokaźne wiano. Młodzi zamieszkali początkowo w Anglii. Przenieśli się do Niemiec 20 stycznia 1820, kiedy Fryderyk odziedziczył po ojcu tytuł landgrafa Hesji-Homburga. Wkrótce rozpoczęto przebudowę pałacu w stylu klasycyzmu niemieckiego pod kierownictwem Georga Mollera. Prace zakończono po dwudziestu latach.

Po wojnie prusko-austriackiej w 1866 r. Wielkie Księstwo Hesji odstąpiło Hesję-Homburg Królestwu Prus. W pałacu przebywał kilkakrotnie cesarz Wilhelm I, a także jego syn i następca Fryderyk III z małżonką Wiktorią. Następca Fryderyka III, cesarz Wilhelm II wraz z rodziną przebywał w rezydencji latem. W okresie tym podjęto wiele prac modernizacyjnych i budowlanych, m.in. zelektryfikowano cały pałac, wybudowano łazienki i toalety oraz urządzono kabinę telefoniczną. W 1901 do skrzydła bibliotecznego dobudowano Salę Romańską (niem. Romanische Halle).

Po 1918 r. pałac przeszedł pod zarząd Państwowych Pałaców i Ogrodów w Prusach (niem. Staatliche Schlösser und Gärten in Preußen), a po 1945 Państwowych Pałaców i Ogrodów Hesji (niem. Staatliche Schlösser und Gärten in Hessen).

Architektura

edytuj

Pałac wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 120x100 metrów. Budowla ma dwa dziedzińce: dolny, ograniczony przez kościół pałacowy oraz trzy skrzydła pałacowe (skrzydło z wieżą zegarową, skrzydło z przejściem Hirschgang, skrzydło angielskie oraz zadaszone dawne przejście do luterańskiego kościoła pałacowego) oraz górny, ograniczony przez cztery skrzydła (skrzydło królewskie, skrzydło z przejściem Hirschgang, archiwum i bibliotekę). Dziedziniec górny z górującą nad nim wolno stojącą Białą Wieżą (niem. Weißer Turm) z XIV w. przechodzi od strony zachodniej w otwarty taras, z którego roztacza się widok na Taunus i park pałacowy.

Biała Wieża

edytuj

Wolno stojąca Biała Wieża (niem. Weißer Turm) o wys. 48,11 m jest znakiem rozpoznawczym miasta Bad Homburg. Wybudowana w XIV w., przebudowana w XIX w., składa się z dwóch części. Część dolna, zakończona blankowanym pierścieniem, ma średnicę 10 metrów. Część górna, przykryta hełmem z rozkazu Fryderyka I, ma średnicę 5, 59 metrów. Na szczycie hełmu znajduje się pozłacana kula, na której umocowano wiatrowskaz. Z wieży rozciąga się widok na miasto Bad Homburg, Wetterau, aż po Taunus i Odenwald.

U stop Białej Wieży stoi figura z piaskowca przedstawiająca landgrafa Fryderyka VI w średniowiecznej zbroi. Wykonana przez Johanna Baptistę Scholla w 1849 r.

Barokowe architrawy

edytuj

Pałac utrzymany jest w stylu niemieckiego klasycyzmu. Wyjątek stanowią dwie bramy:

  • Brama Górna: Nad lewą kolumną umieszczono figurę Marsa, nad prawą znajduje się przedstawienie Minerwy. W niszy środkowej znajduje się rzeźba landgrafa w pełnym rynsztunku bojowym pędzącym na koniu. Figurę landgrafa otaczają emblemy wojenne. U dołu płaskorzeźby dwóch nagich jeńców. Architraw wykonał Zacharias Juncker Młodszy.
  • Brama Dolna: dwa filary podtrzymują architraw przedstawiający herby Fryderyka II i jego dwóch małżonek grafini Margarethe Brahe i Louise Elisabeth Kettler. Po obydwu stronach bramy umieszczono figury rzymskich żołnierzy. W części górnej znajduje się postać Herkulesa okrytego skórą lwa.
Architrawy barokowe
 
Górna Brama z barokowym architrawem
 
Dolna Brama z barokowym architrawem

Skrzydło Angielskie

edytuj

Skrzydło Angielskie (niem. Englischer Flügel) zostało wzniesione w stylu klasycystycznym dla Fryderyka VI i jego żony Elżbiety, którzy mieszkali od 1820 w skrzydle z wieżą zegarową. Prac nad skrzydłem nie zaprzestano nawet po śmierci Fryderyka w 1829.

Na szczególną uwagę zasługuje jadalnia, ozdobiona freskami w stylu pompejańskim. Ponadto skrzydło zostało wyposażone w toalety ekologiczne, zużywające wodę deszczową.

Skrzydło pozostawało zamknięte do 1965 r. Dopiero po gruntownym remoncie zostało udostępnione zwiedzającym w 1995 z okazji 225 urodzin landgrafini Elżbiety.

Park pałacowy

edytuj
 
Cedr libański w parku pałacu Bad Homburg

Obecny park pałacowy (ok. 13 ha) jest częścią dawnych ogrodów landgrafów. Pierwszy ogród powstał tu ok. 1441 r., w pobliżu dawnego zamku. Około 1680 r. landgraf Fryderyk II założył barokowy ogród w stylu francuskim. W 1770 r. ogród został przebudowany przez Johanna Adama Wittmana w duchu ogrodu angielskiego. W XIX w. w parku zasadzono wiele egzotycznych drzew i uproszczono system ścieżek. Z tego okresu pochodzą słynne cedry libańskie, przywiezione przez landgrafinię Elżbietę w 1820 r. z angielskich Kew Gardens. Od 1866 r. park przeszedł pod zarząd Głównej Dyrekcji Ogrodów Królestwa Prus.

Przypisy

edytuj
  1. Matthäus Merian: Topographie Westphaliae, Das ist Beschreibung der vornembsten, und bekantisten Stätte, und Plätz, im hochlöbl. westphälischen Craiße. Frankfurt am Main: Kunstverein, [Faks.-Neudr. d. Ausg. von 1647], 1926.
  2. Znanego także jako Ortwin von Hohenberch.

Bibliografia

edytuj

Literatura

edytuj
  • Heinz Biehn, Wolfgang Einsingbach: Amtlicher Führer Schloss Homburg vor der Höhe. Monachium: Verwaltung der Staatlichen Schlösser und Gärten in Hessen. Dt. Kunstverlag, 1959.
  • Günter Binding: Beobachtungen und Grabungen im Schloss Bad Homburg vor der Höhe im Jahre 1962. W: Mitteilungen des Vereins für Geschichte und Landeskunde zu Bad Homburg vor der Höhe. T. 32. Verwaltung der Staatlichen Schlösser und Gärten in Hessen. Dt. Kunstverlag, 1974.
  • Rüdiger Kurth: Vielleicht ist er Kaiser Barbarossa begegnet. (W)Ortwin von Hohenberch und seine Burg. W: Jahrbuch des Hochtaunuskreises 2006. Frankfurt: Verwaltung der Staatlichen Schlösser und Gärten in Hessen. Dt. Kunstverlag, 2005, s. 94–98.
  • Friedrich Lotz: Geschichte der Stadt Bad Homburg vor der Höhe: Begegnung mit Urkunden. T. 1. Frankfurt: Kramer, 1964.
  • Friedrich Lotz: Geschichte der Stadt Bad Homburg vor der Höhe: Die Landgrafenzeit. T. 2. Frankfurt: Kramer, 1972. ISBN 3-7829-0133-9.
  • Bernd Modrow: Fürstliches Vergnügen. 400 Jahre Gartenkultur in Hessen. Regensburg: Verlag Schnell + Steiner, 2002. ISBN 3-7954-1487-3.
  • Bernd Modrow: Schlosspark Homburg vor der Höhe. Vom Burggarten zum Schlosspark. Regensburg: Verlag Schnell + Steiner, 2007. ISBN 978-3-7954-1966-0.
  • Iris Reepen, Claudia Göschel: Landgräfin Elisabeth, ihre Wohnung in Schloss Homburg und ihre Gärten. Bad Homburg: Verlag Ausbildung und Wissen, 1998. ISBN 3-7954-1346-X.

Linki zewnętrzne

edytuj