Wikipedia

Pałac w Bożkowie

budynek w województwie dolnośląskim

Pałac w Bożkowie – zabytkowy pałac z XVI w. wzniesiony przez hrabiego von Magnisa we wsi Bożków w województwie dolnośląskim.

Pałac w Bożkowie
niem. Schloss Eckersdorf
Symbol zabytku nr rej. A/3603/790/WŁ z 14.05.1981 r.
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bożków

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

neorenesans

Ukończenie budowy

1570 r.

Ważniejsze przebudowy

1787 i 1871 r.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Bożkowie”
Ziemia50°30′50,7″N 16°34′33,6″E/50,514083 16,576000
Multimedia w Wikimedia Commons
Sztuczna ruina w parku
1. Epitafium. Herby: Geissler (lg), Tschischwitz (ld), von Ullersdorf (pg), Hennigsdorf (pd)
5. Epitafium. Herby: Donig (lg), Sommerfeldt (pg), Niemitz (pg), Schweinitz (pd)

Historia edytuj

 
Pałac w XIX w.

Od około 1520 roku majątek w Bożkowie znajdował się w posiadaniu rodziny von Raueck[1]. Po wojnie czesko-palatynackiej posiadłość została skonfiskowana i oddana przybocznemu lekarzowi cesarza, Casparowi Jäschkemu von Eisenhut[1]. Następnie przeszła w ręce jezuitów, od których wykupił ją Johann Georg von Götzen, który rozbudował zamek i w znacznym stopniu przyczynił się do budowy kościoła w jego obecnym kształcie[1]. Po bezdzietnej śmierci ostatniego męskiego potomka tego rodu, hrabiego Johanna von Götzena, majątek przeszedł w 1780 w ręce syna jednej z jego sióstr, hrabiego Antona Aleksandra von Magnisa[1].

Pałac w obecnym kształcie powstał w latach 1787–1791 z przebudowy wcześniejszej budowli z fundacji Aleksandra von Magnisa[2]. Od strony północnej w 1800 roku założono park ze sztucznymi ruinami z płytami nagrobnymi i tarczami herbowymi z XVI i XVII w. oraz leśniczówkę. W 1813 na górze Grodziszcze zbudowano wieżę widokową.

Ostatnia przebudowa pałacu nastąpiła po jego wielkim pożarze w 1870 roku za hrabiego Wilhelma von Magnisa[1][3]. W 1871 przystąpiono do odbudowy pałacu. W 1930 przebudowano elewację na klasycystyczną[2]. Po 1945 pałac przeszedł na własność skarbu państwa (a od 1999 starostwa). Przez wiele lat mieściły się w nim różne szkoły agrotechniczne: od grudnia 1951 Ośrodek Szkoleniowy Kierowników Gospodarstw Rolnych, od 1956 Technikum Rolnicze i szkoła ogrodnicza, w latach 1998–2002 funkcjonujące pod nazwą Zespołu Szkół Agrotechnicznych im. Batalionów Chłopskich[3].

W 1973 roku przeprowadzono remont kapitalny pałacu, a w latach 1975–1979 przeprowadzono zabiegi konserwatorskie w pomieszczeniach pierwszego piętra[1]. Pod koniec XX wieku obiekt popadł w ruinę[4]. W 2005 starosta kłodzki sprzedał pałac spółce Fenelon Group za 2,5 mln zł. W roku 2010 kupił go inwestor z Sobótki[5]. W 2016 pałac został udostępniony do zwiedzania[6].

Wśród gości, którzy odwiedzili pałac w Bożkowie, byli m.in. John Quincy Adams[1], późniejszy prezydent USA, oraz królowie Prus Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern z małżonką Luizą i Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern.

Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 14 maja 1981 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków[7].

Architektura edytuj

Zaczątkiem rezydencji w Bożkowie był późnorenesansowy dwór z lat ok. 1570-1625. Dwór ten został przebudowany w stylu barokowym w 1676 r. W latach 1787-1791 dokonano dalszej przebudowy, po której Pałac w Bożkowie zyskał barokowo–klasycystyczny charakter. W 1870 roku pałac prawie kompletnie spłonął i został odbudowany w stylu neorenesansowym[8][9]. Wzniesiono wówczas wysoką wieżę i dwa skrzydła pałacowe. Przekształceniu uległa również barokowa część budowli. Założenie posiada trzy kondygnacje i zbudowane jest na planie wycinku koła, w układzie wielotraktowym[2]. Budowla posiada wewnętrzne świetliki i kilka dachów dwuspadowych z lukarnami i facjatkami. W części środkowej głównego skrzydła zachowały się mury założenia barokowego[2]. Obecnie wnętrza pałacu są w poważnej części zniszczone i zdewastowane[4].

Obok pałacu wznosi się późnobarokowy pawilon ogrodowy z ok. 1800 r., nakryty dachem mansardowym[2].

Wykorzystanie jako plan filmowy edytuj

  • Zdjęcia do filmu Dreszcze, Legenda, Brigitte Bardot cudowna[10], Ciemno, prawie noc, Władcy przygód. Stąd do Oblivio[11], Filip[12]oraz dokumentu Europa z powietrza Sezon I odc.1 kręcone były w pałacu w Bożkowie oraz teledyski do piosenek „Asylum” Tiary Lu[13] i „Cwany Lis” GrubSon[14], Me and That Man (feat. Dead Soul and Rob Caggiano) – Surrender, BeCeKa - Gryffindor[15]. Na maj 2020 roku planowana jest premiera mini-serialu wojennego Der Überläufer[16], do której część zdjęć była realizowana w pałacu.

Galeria edytuj

  •  
    Widok z północnego zachodu (2014)
  •  
    Widok z południa (2014)
  •  
    2014
  •  
    Skrzydło południowe (2014)
  •  
    Skrzydło południowe (2014)
  •  
    Wieża wschodnia (2014)
  •  
    Wejście (2014)
  •  
    Wejście zbliżenia (2014)
  •  
    Wieża zachodnia (2014)
  •  
    2014
  •  
    Park przy pałacu (2014)
  •  
    Park przy pałacu (2014)
  •  
    Park przy pałacu (2014)
  •  
    Mała wieża wschodnia (2017)
  •  
    2017
  •  
    Kamienny medalion
  •  
    Widok z lotu ptaka (2018)
  •  
    2018
  •  
    widok z zachodniej wieży (2018)
  •  
    W Minieurolandzie[17]
  •  
    Pałac w Parku Miniatur
  •  
    Gabinet w pałacu
  •  
    Sala balowa pałacu
  •  
    Sala kominkowa pałacu

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 33–39. ISBN 978-83-89102-63-8.
  2. ↑ a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 30. ISBN 83-213-4366-X.
  3. ↑ a b Anna Czarna: Zaniedbana piękność z Bożkowa. Fundacja Idea • Kubara Lamina S.A., 2019-09-01. [dostęp 2020-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-02)]. (pol.).
  4. ↑ a b Gazeta.pl. [dostęp 2014-04-05].
  5. ↑ Gazeta Wrocławska. [dostęp 2017-03-16].
  6. ↑ Barbara Adamska, Pałac w Bożkowie udostępniony do zwiedzania [online], naszesudety.pl, 23 sierpnia 2016 [dostęp 2016-09-08].
  7. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  8. ↑ Pałac w Bożkowie. zabytek.pl. [dostęp 2022-09-09].
  9. ↑ Zaniedbana piękność z Bożkowa. Świdnicki Portal Historyczny. [dostęp 2022-09-09].
  10. ↑ Brigitte Bardot w... Wałbrzychu? [online], film.interia.pl [dostęp 2019-02-18] (pol.).
  11. ↑ Władcy przygód. Stąd do Oblivio – zwiastun – nr 1 – Filmweb. [dostęp 2019-03-22].
  12. ↑ FILIP - SPACER (w kinach od 3 marca 2023). [dostęp 2023-03-21].
  13. ↑ Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wydawca: Rewasz, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, s. 103.
  14. ↑ GrubSon – Cwany Lis. GrubSon Official 2017-12-06. [dostęp 2019-04-24].
  15. ↑ BeCeKa - Gryffindor prod. HVZX (Official Video). [dostęp 2023-03-21].
  16. ↑ ''Der Überläufer'' – Dreh – ARD | Das Erste [online], www.daserste.de [dostęp 2019-07-10] (niem.).
  17. ↑ Kłodzko

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pałac_w_Bożkowie&oldid=73463806”