Wikipedia

Sztuczna ruina w Bożkowie

Sztuczna ruina w Bożkowie – zabytkowa[1] ruina w Bożkowie (województwo dolnośląskie).

Sztuczna ruina w Bożkowie
Symbol zabytku nr rej. A/3603/790/WŁ z 14.05.1981
Ilustracja
Trzy epitafia w ścianie szczytowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bożków

Typ budynku

sztuczna ruina

Inwestor

Anton von Magnis

Ukończenie budowy

1800 r.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Sztuczna ruina w Bożkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Sztuczna ruina w Bożkowie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Sztuczna ruina w Bożkowie”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sztuczna ruina w Bożkowie”
Ziemia50°30′50,7″N 16°34′33,6″E/50,514083 16,576000
Multimedia w Wikimedia Commons

Sztuczna ruina wzniesiona w 1800 przez Antona Aleksandra von Magnisa (1780-1817) w pałacowym parku.

Opis

edytuj

Sztuczna, romantyczna ruina zameczku z wieżą. Pierwotnie znajdowała się w niej kolekcja epitafiów (płyt nagrobnych) z XVI-XVIII w., z których pozostało pięć. Jeszcze w 1995 było osiem, a cztery leżały na ziemi. Jedna z nich przedstawiała franciszkanina Piotra Odranecza, zmarłego w 1272 r., w Kłodzku i była najstarszą płytą grobową w hrabstwie kłodzkim. Płyta została przeniesiona z Kłodzka przez hr. Magnisa, ponieważ likwidowano tam cmentarz. W murze umieszczone były również kamienne detale rzeźbiarskie z innych budowli, m.in. kartusz z herbem von Reichenbach z 1573 nad wejściem. Obecnie ocalałe płyty umieszczone w resztkach murów są niszczone przez malowidła wandali i obrzucane kamieniami, po których ślady odprysków widoczne są na płytach.

 
Ściana boczna

Epitafia: trzy na ścianie szczytowej i dwa na ścianie bocznej, od lewej:

  1. Carolusa von Geissler (zm. 1591) z Szalejowa Górnego[2]
  2. Hedwige von Reichenbach (zm. 1571) z Rogowa Sobóckiego, żona Jacoba II von Stillfrieda (1483–1524/9) z Nowej Rudy, brata Georga II von Stillfrieda[3][4], płyta z kościoła w Ścinawce Średniej,
  3. Elisabeth von Pannwitz (1925-1573)[5], żona Henryka von Stillfrieda Starszego (1519–1615) z Nowej Rudy[6]; płyta z Wambierzyc
  4. Konrada Donig von Zdanic (1536-1590), syn Kaspara, brat Donatha ze Ścinawki Dolnej[2]
  5. Konrada Donig von Zdanic młodszego (1583-1620), syn Donatha ze Ścinawki Dolnej[7]
Nieistniejące epitafia
  1. Franza von Ullersdorf z 1575, z jego herbem przy lewej nodze[8]
  2. Piotra Odranecza, franciszkanina (zm. 1272 w Kłodzku),
  3. kobiety von Reibnitz zm. w 1595,
  4. mężczyzny von Donig von Zdanic z 1660,
  5. mężczyzny von Reibnitz (1568-1600) w stroju rycerskim,
  6. mężczyzny von Schwerdorf z 1591
  7. z herbami von Mettich (lg, ojciec) i von Tschischwitz (lg, matka) na górze i sentencją poniżej; po jego prawej stronie kolejne[9]:
  8. dziecka z czterema herbami w rogach: von Netz (pg, matka); po jego prawej stronie kolejne:
  9. dziecka w półokrągłej niszy
  10. z herbem na środku von Geissler ozdobionym roślinnymi motywami wanitatywnymi i sentencją poniżej. Po lewej stronie 10.1. epitafium mężczyzny z czterema herbami w rogach; po prawej stronie 10.2. epitafium kobiety w niszy (bez herbów)[10]
  11. dziewczynki z herbami von Tschischwitz (lg, ojciec) i von Pannwitz (pg, matka), znajdujące się nad otworem drzwiowym.
  12. z sentencją na górze i herbem von Tscheschaw[11] na dole; po jego prawej stronie kolejne[12]:
  13. z sentencją na górze i czterema herbami na środku: von Haugwitz (lg), von Tschischwitz (pg), von Zeschwitz (ld); po jego prawej stronie kolejne:
  14. Heinricha von Tschischwitz[13] (bez postaci) z dwoma herbami na górze: von Tschischwitz (lg), von Mettich (pg), sentencją na środku, dwoma herbami na dole: von Haugwitz (ld), von Niemitz (pd); po jego prawej stronie kolejne:
  15. Magdalene[13] z sentencją na górze i dwoma herbami na dole.
  16. kartusz z herbem von Reichenbach z 1573 nad wejściem.
  •  
    1.Epitafium Geissler-herb (lg) Tschischwitz (ld) Ullersdorf (pg) Hennigsdorf (pd)[14]
  •  
    2.Epitafium H. Reichenbach-herb (lg) Solnitz (ld) Reibnitz (pg) Borschnitz (pd)
  •  
    3.Epitafium Pannwitz-herb (lg) Hochberg (ld) Weissenbach (pg) Berbisdorf (pd)[15]
  •  
    4.Epitafium K. Donig-herb (lg) Schweinitz (ld) Sommerfeldt (pg) Senitz (pd)
  •  
    5.Epitafium K. Donig mł.-herb (lg) Sommerfeldt (pg) Niemitz (pg) Schweinitz (pd)
  •  
    von Tschischwitz
  •  
    von Ullersdorf
  •  
    von Hennigsdorf
  •  
    von Reichenbach
  •  
    von Reibnitz
  •  
    von Borschnitz
  •  
    von Pannwitz
  •  
    von Hochberg
  •  
    von Weisbach
  •  
    von Berbisdorf
  •  
    von Schweinitz
  •  
    von Sommerfeld
  •  
    von Senitz
  •  
    von Niemitz
  •  
    von Tscheschaw[11]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024.
  2. ↑ a b W.Długosz: Bożków. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2023-04-05]. (pol.).
  3. ↑ Georg II Stillfried von Rattonitz (1459-1492). [dostęp 2024-04-23].
  4. ↑ Joseph Wittig: Kronika miasta Nowa Ruda. Kolebka i rozwój przestrzenny miasta Nowa Ruda, cz. 1, tłum. Artur Olkisz, red. Wojciech Grzybowski. Nowa Ruda: Maria, 2004, s. 117-118. ISBN 83-88842-66-8.
  5. ↑ Elisabeth von Pannwitz. geni.com. [dostęp 2023-04-05]. (pol.).
  6. ↑ Joseph Wittig: Kronika miasta Nowa Ruda. Miasto pracujące, cz. 3, tłum. Artur Olkisz, red. Wojciech Grzybowski. Nowa Ruda: Maria, 2005, s. 5. ISBN 83-88842-66-8.
  7. ↑ Tadeusz Bieda: U podnóża Gór Stołowych: historia miejscowości gminy Radków. Nowa Ruda: Maria, 2008, s. 122. ISBN 978-83-60478-55-4.
  8. ↑ Epitafium z 1575 r.. polska-org.pl, 2008-12-07. [dostęp 2023-04-06]. (pol.).
  9. ↑ Eckersdorf Ciekawostki Historyczne Bożkowa i Okolic (zdjęcie). 2020-05-06. [dostęp 2023-04-29]. (pol.).
  10. ↑ Eckersdorf Ciekawostki Historyczne Bożkowa i Okolic (zdjęcie). 2020-05-06. [dostęp 2023-04-29]. (pol.).
  11. ↑ a b Czechau/Zeschau
  12. ↑ Eckersdorf Ciekawostki Historyczne Bożkowa i Okolic (zdjęcie). 2020-05-06. [dostęp 2023-04-29]. (pol.).
  13. ↑ a b Z napisu na bordiurze
  14. ↑ Sztuczna ruina. Epitafium z Szlejowa Górnego. fotopolska.eu. [dostęp 2023-03-14]. (pol.).
  15. ↑ Sztuczna ruina. Epitafium z z Wambierzyc. fotopolska.eu. [dostęp 2023-03-14]. (pol.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sztuczna_ruina_w_Bożkowie&oldid=73613368”