Pahraniczna
Pahraniczna, Hola[2] (biał. Пагранічная, Pahranicznaja; ros. Пограничная, Pogranicznaja) – agromiasteczko na Białorusi, w rejonie kamienieckim obwodu brzeskiego, w sielsowiecie Raśna.
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 1631 |
| Kod pocztowy |
225071[1] |
| Tablice rejestracyjne |
1 |
Położenie na mapie rejonu kamienieckiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |
 52°27′11″N 23°22′13″E/52,453056 23,370278
| |
Pahraniczna położona jest niedaleko przejścia granicznego Połowce-Piszczatka.
Historia
edytujMiejscowość znana dawniej pod innymi nazwami – pierwotnie jako Połowce, następnie jako Połowce-Hola, wreszcie jako Hola, ostatecznie pod obecną nazwą (od 1964).
W 1844 r. Józef Jaroszewicz, pochodzący z Bielska, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, sformułował tezę, że mieszkańcy są potomkami Połowców, osiedlanych na północ od Brześcia przez władców Rusi Kijowskiej. Dawni koczownicy przyjęli chrześcijaństwo i z czasem upodobnili się do okolicznej ludności ruskiej. Oprócz toponimii (Połowce, Pieszczatka Połowiecka, uroczysko Boniak[a]) potwierdzeniem tej koncepcji miały być występujące w okolicy nazwiska i patronimiki o rzekomo turkijskim pochodzeniu, np. Biegieba, Kołtok, Konach, Kormanowicz, Kurgan[3][4]. Teorię Jaroszewicza o połowieckim pochodzeniu mieszkańców dzisiejszej Paharanicznej i okolicznych wsi podjęli późniejsi badacze[3][4] i nadal znajduje ona uznanie w regionalnej historiografii[5].
Według rewizji ekonomii brzeskiej z 1566 włość połowiecka składała się z sześciu wiosek: Połowce (późniejsza Hola), Pieszczatka Połowiecka), Suchodół, Chlewiszcze, Suchojry, Stawiszcze[5]. W tymże roku na obszarze włości wydzielono folwark Połowce (obecna wieś Połowce)[5].
Od XIX w. wieś występuje pod nazwą Hola (Gola)[6].
Po III rozbiorze włość połowiecka z centrum w Pieszczatce Połowieckiej znalazła się w Imperium Rosyjskim – w powiecie brzeskim guberni grodzieńskiej[4]. Według spisu ludności z 1897 Hola liczyła 690 mieszkańców[4].
Na przełomie XIX i XX w. należała do prawosławnej parafii św. Michała Archanioła w Połowcach[7].
W okresie międzywojennym Hola znajdowała się w powiecie brzeskim województwa poleskiego II Rzeczypospolitej, najpierw w gminie Połowce[7], następnie (od 1928) w gminie Wierzchowice[8].
Dość nieuporządkowana[9][10] delimitacja granicy polsko-radzieckiej po II wojnie światowej początkowo podzieliła Holę na dwie wsie leżące w różnych państwach: Starą i Nową Holę[11]. Ostatecznie w 1948 cała miejscowość znalazła się w BSRR[11]. W 1964[4][11] wieś otrzymała nazwę Pahraniczna. Nowe miano odzwierciedla powojenne zmiany granic, kiedy to Hola stała się miejscowością nadgraniczną.
Uwagi
edytuj- ↑ Homofoniczne do imienia chana Połowców Boniaka, uczestnika m.in. bitwy nad Wiarem.
Przypisy
edytuj- ↑ Почтовые коды РБ. Справочник Адресов. zip.belpost.by. [dostęp 2016-11-12]. (ros.).
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ a b Половецкие поселения на Брестчине. dzedzich.org, 2013-05-22. [dostęp 2016-11-19]. (ros.).
- ↑ a b c d e Половцы в Беларуси и России. e-reading.club. [dostęp 2016-11-19]. (ros.).
- ↑ a b c Gmina Czeremcha. agrobocki.pl. [dostęp 2016-11-13].
- ↑ Gola, ''Hola'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 512.
- ↑ a b Hola, agromiasteczko. radzima.net. [dostęp 2016-11-12].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 marca 1928 r. o zmianach terytorialnych gmin wiejskich na obszarze województwa poleskiego. [w:] „Dziennik Ustaw” [on-line]. prawo.pl. [dostęp 2016-11-12].
- ↑ Por. Tło historyczne i zakres obowiązywania porozumienia polsko-radzieckiego z 26 lipca 1944 r.. sciesielski.republika.pl. [dostęp 2016-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-04)].
- ↑ Por. Jarosław Kozikowski. Przyczynek do kwestii delimitacji granicy wschodniej Polski po drugiej wojnie światowej z uwzględnieniem odcinka białostockiego. „Studia Podlaskie”. 17, 2007/08. Białystok. [dostęp 2016-11-19].
- ↑ a b c Государственное учреждение образования "Пограничная средняя школа". pogranichnaya.kamenec.edu.by. [dostęp 2016-11-19]. (ros.).