Papieska elekcja 1143

Papieska elekcja 25-26 września 1143 – odbyła się po śmierci Innocentego II i zakończyła się wyborem papieża Celestyna II.

Papieska elekcja 1143
Ilustracja
Daty i miejsce
25-26 września 1143
Rzym
Główne postacie
Dziekan

Corrado Demetri

Protoprezbiter

Gerardo Caccianemici CanReg

Protodiakon

Gregorio Tarquini

Wybory
Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


22
8

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Guido di Castello CanReg
Przybrane imię: Celestyn II

Śmierć Innocentego II

edytuj

Innocenty II zmarł 24 września 1143 roku. Większą część swego pontyfikatu zmagał się z roszczeniami antypapieża Anakleta II (1130-38). W 1138 doszło do zakończenia schizmy i powrotu Innocentego II do Rzymu, co nie oznaczało jednak kresu jego problemów. W następstwie klęski militarnej z wojnie z Rogerem II sycylijskim Stolica Apostolska musiała pogodzić się z roszczeniami Rogera do tytułu królewskiego. Nadto w 1143 roku w Rzymie powstała komuna miejska przeciwna świeckiej władzy papiestwa.

Kardynałowie elektorzy

edytuj

W 1143 roku nadal obowiązywał dekret „In Nomine Domini” z 1059 roku, który formalnie przyznawał uprawnienia elektorskie jedynie kardynałom biskupom diecezji suburbikarnych. Dekret ten od dawna budził kontrowersje i spory interpretacyjne. Był kontestowany zwłaszcza przez kardynałów niższych rang tj. prezbiterów i diakonów, którzy w praktyce byli dopuszczani do udziału w elekcjach od 1086 roku, choć początkowo nie na równych prawach. Co więcej, niektóre zbiory prawa kanonicznego (m.in. zbiór kardynała Deusdedita z 1086 roku czy zbiór biskupa Anzelma z Lukki) zawierały nieco zmienioną wersję tego dekretu, która mówiła ogólnie o „kardynałach”, bez żadnych odniesień do specjalnych uprawnień kardynałów biskupów. Do tej wersji w trakcie ostatniej schizmy odwoływali się zwolennicy Anakleta II, który miał poparcie większości kardynałów niższych rang, ale tylko dwóch kardynałów biskupów. Po zakończeniu schizmy, prawdopodobnie w celu uniknięcia na przyszłość podobnych kontrowersji, przyjęto taką interpretację dekretu „In Nomine Domini”, która zakładała udział w elekcji papieskiej wszystkich kardynałów na równych prawach. Interpretacja taka znalazła się m.in. w Dekrecie Gracjana, cieszącym się dużą popularnością zbiorze prawa kanonicznego ułożonym ok. 1140 roku przez cenionego bolońskiego prawnika Gracjana.

We wrześniu 1143 było prawdopodobnie 30 kardynałów, jednak co najmniej ośmiu z nich było nieobecnych. Pozostałych 22 mogło brać udział w elekcji:

18 elektorów mianował Innocenty II, dwóch Kalikst II, po jednym Paschalis II i Honoriusz II.

Nieobecni

edytuj

Co najmniej ośmiu kardynałów (wszyscy z nominacji Innocentego II) było nieobecnych. Sześciu przebywało na zagranicznych misjach legackich, a dwóch innych nie było rezydentami kurii rzymskiej:

Wybór Celestyna II

edytuj

Elekcja rozpoczęła się 25 września, nazajutrz po śmierci Innocentego II. Już następnego dnia (26 września) jednogłośnie obrano kardynała Guido del Castello, prezbitera S. Marco. Podobno duży wpływ na taki właśnie werdykt miało stanowisko cesarzowej Matyldy, wdowy po Henryku V. Elekt przybrał imię Celestyn II. 3 października został konsekrowany na biskupa i uroczyście intronizowany w bazylice watykańskiej.

Bibliografia

edytuj
  • I. S. Robinson, The Papacy 1073-1198. Continuity and Innovation, Cambridge University Press 1990
  • Philipp Jaffé, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. I-II, Lipsk 1885-1888
  • Johannes M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912, s. 22

Linki zewnętrzne

edytuj