Papillon (rasa psa)
Papillon – rasa psa, łącząca cechy spaniela i szpica, wraz z phalene uznawana przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) za odmiany spaniela kontynentalnego (Epagneul nain continental). Papillon uznawany jest za odmianę ze stojącymi uszami. Wielu kynologów oraz organizacji kynologicznych traktuje papillona i phalene jako odrębne rasy, przy czym ich pochodzenie jest różnie wyjaśniane. Zgodnie z klasyfikacją amerykańską, należy do grupy psów ozdobnych i do towarzystwa[2].
| |
| Inne nazwy |
Epagneul nain continental a Oreilles Droites, |
|---|---|
| Kraj patronacki | |
| Wymiary | |
| Wysokość | |
| Masa |
2–5 kg |
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa IX, Sekcja 9, |
Etymologia nazwy edytuj
Nazwa rasy – wywodzona jest od francuskiego słowa papillon oznaczającego "motyl" – nawiązuje do kształtu uszu przypominających skrzydła motyla[3]. Także biała strzałka wzdłuż głowy papillon kojarzy się z odwłokiem motyla[4].
Rys historyczny edytuj
Rasa uznawana jest za jedną z najstarszych europejskich ras, znana była już co najmniej w XVI wieku[3]. Pierwsza wzmianka o sprzedaży przedstawiciela rasy pochodzi z 1545 roku[5]. Wśród autorów nie ma zgody co do pochodzenia rasy. Wiadomo, że powstała w Europie kontynentalnej. Jedni uważają, że przodkiem papillona mógł być spaniel karłowaty (Epagneul nain[3]) sprowadzony prawdopodobnie z Chin do Hiszpanii[5]. Inni twierdzą, że obecny papillon ze stojącymi uszami wywodzi się od ok. XIX wieku w prostej linii z phalene (z fr. ćma), rasy o zwisających uszach.
Rasa występowała na dworach hiszpańskich zabawiając damy dworu; papillony były popularne na większości dworów szlacheckich w Europie. Została uwieczniona w twórczości Rubensa, Van Dycka[3] i innych. Przed rokiem 1480 psy przypominające osobniki tej rasy pojawiały się prawie wyłącznie na włoskich obrazach i można przypuszczać, że to z dworów książąt państw włoskich moda na papillony rozszerzała się stopniowo na resztę Europy. Do miłośniczek rasy należały między innymi królowe francuskie: Maria Medycejska, Anna Austriaczka i Maria Antonina, która nie rozstała się z psem tej rasy nawet po wtrąceniu do więzienia. Wskutek upodobania, jakie francuscy arystokraci znajdowali w papillonach, za Rewolucji Francuskiej rasa stała się obiektem ataków i znalazła na granicy wymarcia. Po raz pierwszy papillon został pokazany na wystawie w Londynie w 1923 roku, a w USA uznany w roku 1935[1]. Oficjalne rozdzielenie odmian spaniela miniaturowego na papillony i phalene nastąpiło w roku 1969.
Użytkowość edytuj
Papillon jest psem do towarzystwa, może pełnić funkcję stróża, dobrze znosi warunki miejskie. Potrafi polować na szczury[3]. Rasa nadaje się do psiego sportu agility.
Charakter i temperament edytuj
Psy tej rasy są wesołe, pełne temperamentu, łatwe do prowadzenia. Papillon jest bardzo inteligentny, przyjacielski i pewny siebie. Bardzo przywiązuje się do właściciela. Wobec obcych jest powściągliwy, czasem bywa nieufny lecz dobra socjalizacja może wykluczyć takie zachowanie.
Wygląd edytuj
Głowa edytuj
Stosunkowa lekka i krótka, proporcjonalna względem całego ciała. Stop dobrze zaznaczony. Kufa delikatna, zwężająca się, krótsza niż czaszka. Szczęka i żuchwa mocne, wargi suche, przylegające.
Oczy edytuj
W kształcie migdałów, duże, ciemne. Powieki dobrze pigmentowane.
Nos edytuj
Mały i czarny. Grzbiet nosa prosty.
Uszy edytuj
Duże i delikatne, stojące, z mocną chrząstką w kształcie trójkąta, obficie owłosione. Osadzone szeroko, raczej z tyłu głowy, ustawione pod kątem 45 stopni.
Sylwetka edytuj
W kształcie krótkiego prostokąta, harmonijna, umiarkowanie mocna. Szyja średniej długości, dobrze osadzona.
Kończyny edytuj
Proporcjonalnej długości, proste, równolegle ustawione. Łapy owalne, długie, z mocnymi palcami i pazurami, obficie owłosione. Delikatny kościec.
Umaszczenie edytuj
Psy tej rasy mają zwykle białe umaszczenie z rudymi lub czarnymi łatami[6]. Według wzorca FCI dopuszczalne są wszelkie maści na białym tle[7]. Na głowie biel nie może dominować.
Zdrowie i pielęgnacja edytuj
Włos jest łatwy w pielęgnacji, wystarczy 1–2 razy w tygodniu wyczesać psa, za pomocą gęstej metalowej szczotki i grzebienia.
- Problemy zdrowotne: wypadanie rzepki kolanowej, postępujący zanik siatkówki, skłonności do łamania kości
- Ruch: lubi spacery
- Żyje przeważnie 13–15 lat[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b David Taylor: Księga psów. s. 184-185.
- ↑ Ammy Marder, Debra Horwitz: Nasz pies. Poradnik dla właścicieli psów. s. 175.
- ↑ a b c d e f Bruce Fogle: Wielka encyklopedia : Psy. Warszawa: MUZA SA, 1996. ISBN 83-7079-672-9.
- ↑ Wendy Boorer: "Psy. Miniencyklopedia". Poznań: Oficyna Wydawnicza Atena, 1994, s. 78. ISBN 83-85414-46-0.
- ↑ a b David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7.
- ↑ Wendy Boorer: Psy : przegląd ras. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1992. ISBN 83-204-1561-6.
- ↑ Wzorzec FCI nr 77 FCI-St. N° 77 (pdf)
Bibliografia edytuj
- Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998. ISBN 83-7073-122-8.
- Ammy Marder, Debra Horwitz: Nasz pies. Poradnik dla właścicieli psów. Warszawa: Książka i Wiedza, 1999. ISBN 83-05-13030-4.
- Izabela Przeczek, Psy rasowe. Pochodzenie, rasy, zachowania. Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2016. ISBN 978-83-8059-273-5.
- Hans Räber: Encyklopedia psów rasowych. Tom I. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 1999. ISBN 83-7073-158-9.
- David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7.