Paranektria zwodnicza
Paranektria zwodnicza (Paranectria oropensis (Ces.) D. Hawksw. & Piroz.) – gatunek grzybów z rodziny Bionectriaceae[1]. Grzyb naporostowy[2].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
paranektria zwodnicza |
| Nazwa systematyczna | |
| Paranectria oropensis (Ces.) D. Hawksw. & Piroz. Can. J. Bot. 55(19): 2555 (1977) | |
Morfologia edytuj
Anamorfa nie jest znana, nie tworzy też podkładek. Owocniki typu perytecjum o średnicy 250–400 µm i wysokości 210–300 µm, półkuliste, o barwie od żółtopomarańczowej do różowawej. Występują pojedynczo lub w małych gronach na powierzchni podłoża, i są do niego luźno przyczepione, początkowo rzadkimi białymi strzępkami, później z wyraźnym, jasnoczerwonym, spiczastym, brodawkowatym wierzchołkiem nie zmieniającym koloru w KOH. Ściana o grubości 20–25 µm, szorstkie, pokryte gęstą warstwą grubościennych strzępek o średnicy 2,5–3,5 µm. Egzoperydium zbudowane z kanciastych lub wydłużonych, grubościennych komórek, endoperydium z warstwy bezbarwnych, cienkościennych i wydłużonych komórek. Ostiola otoczona promieniście ułożonymi, żółtawymi, cienkościennymi strzępkami o długości 20–30 µm i średnicy około 2 µm, łączącymi się w podobne, bezbarwne, cienkościenne parafizy wierzchołkowe wystające z wewnętrznej ściany ostioli. Worki 8-zarodnikowe, 95–130 × 20–27 µm, maczugowate z krótkim, zwężającym się trzonem, cienkościenne, nierozszczepione, o wierzchołku rozwartym lub zaokrąglonym, bez wyraźnego aparatu apikalnego. Askospory w dwóch rzędach, ułożone ukośnie, 25,5–29 × 9–12,5 µm, wrzecionowate, bezbarwne do bladożółtych, gładkie, typu diktiokonidium z 3–5 wąskimi przegrodami poprzecznymi i 1–2 przegrodami podłużnymi (czasami przegrody są ukośne), cienkościenne, z wierzchołkami przechodzącymi w zakrzywione wyrostki o długości 4–8 (–12) µm i średnicy około 1 µm[3]. [4].
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Nectriopsis, Bionectriaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1857 r. Vincenzo de Cesati, nadając mu nazwę Sphaeria oropensis. Obecną nazwę nadali mu David Leslie Hawksworth i Kriz A. Pirozynski w 1977 r.[1] Pozostałe synonimy:
- Ciliomyces oropensis (Ces.) Höhn. 1906
- Cucurbitaria oropensis (Ces.) Kuntze 1898
- Dialonectria oropensis (Ces.) Cooke 1884
- Nectria oropensis (Ces.) Sacc. 1883
- Pronectria oropensis (Ces.) Volk. John, R. Cezanne 2014[5].
Polska nazwa według W. Fałtynowicza[2].
Występowanie i siedlisko edytuj
Znane są liczne stanowiska Paranectria oropensis w Europie, nieliczne w Ameryce Północnej i jedno w Azji[6], również w Polsce. W Polsce w 2001 r. P. Czarnota i M. Kukwa podali stanowiska tego gatunku w Karpatach Zachodnich na plesze porostów amylka szorstka (Lecidella scabra) i liszajec wełnisty (Lepraria membranacea)[2], ale występuje na wielu innych porostach rosnących na korze drzew, np. Buellia, Cladonia, Lecidea, Lepraria, Parmeliella, Parmelina, Xanthoria[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-10-16] (ang.).
- ↑ a b c Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ Paranectria oropensis [online], Fungi of Great Britain and Ireland [dostęp 2023-10-16] (ang.).
- ↑ a b Paranectria oropensis (Ces. ex Rabenh.) D. Hawksw. & Piroz [online], Consortium of Lichen Herbaria [dostęp 2023-10-16] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-10-16] (ang.).
- ↑ Występowanie Paranectria oropensis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-10-16] (ang.).