Park Tysiąclecia (Zielona Góra)

Park Tysiąclecia w Zielonej Górzepark miejski w Zielonej Górze, znajduje się w ścisłym sąsiedztwie centrum miasta, pomiędzy ulicami Wazów, Bankową i Stanisława Staszica. Powstał w 1966 roku na terenie cmentarza Zielonego Krzyża założonego w 1628. Odznacza się bogactwem flory – z drzew występują tu m.in.: lipa, klon, daglezja, miłorząb japoński czy żywotnik zachodni oraz liczne krzewy, m.in. forsycja i tawuła. Wśród przedstawicieli fauny, park upodobały sobie wiewiórki oraz jeże[1].

Park Tysiąclecia
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Zielona Góra

Dzielnica

os. Wazów

Powierzchnia

9,6 ha

Data założenia

16 lipca 1966

Położenie na mapie Zielonej Góry
Mapa konturowa Zielonej Góry, w centrum znajduje się punkt z opisem „Park Tysiąclecia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Park Tysiąclecia”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Park Tysiąclecia”
Ziemia51°56′32″N 15°31′00″E/51,942222 15,516667

Szczątkowo na przestrzeni całego parku widać pozostałości dawnej infrastruktury cmentarnej jak alejki czy fragmenty małej architektury W parku znajduje się też klasycystyczny budynek krematorium z 1922 (obecnie siedziba Stowarzyszenia "Warto jest pomagać") oraz dobrze zachowany, monumentalny grobowiec znanego zielonogórskiego przemysłowca – Georga Beuchelta. W centralnej części parku zachowała się też mogiła z 1941 r. Wśród infrastruktury powojennej wyróżnia się plac zabaw i powstały pod koniec lat 90. XX w. skatepark. w

Historia edytuj

Przed II wojną światową był tu Cmentarz Zielonego Krzyża (Grünes Kreuz - Friedhof). Powstał w pierwszej połowie XVII w. i przez długie lata powiązany był z istniejącym na jego zachodnim skraju szpitalem. Budynek w 1912 roku przemianowano na przytułek dla starców (w związku z budową obok nowego szpitala przy ul. Wazów), po wojnie mieściła się tu Liga Obrony Kraju. Wyburzony został w roku 2011. Znaczne rozbudowanie cmentarza nastąpiło na początku XIX w. gdy likwidacji uległa nekropolia na Placu Słowiańskim. Cmentarz Zielonego Krzyża podzielony był na część ewangelicką (część wschodnia parku) i katolicką (część zachodnia). Część katolicka wykorzystywana była również po wojnie, do czasu otwarcia cmentarza komunalnego przy ul. Wrocławskiej (rok 1954). W roku 1958 przez zachodnią część nekropolii poprowadzono ulicę Fornalskiej, mająca połączyć budynek Wojewódzkiej Rady Narodowej (później Urząd Wojewódzki, obecnie – Urząd Marszałkowski) z gmachem KW PZPR (obecnie – Centrum Biznesu). Dziś ulica ta – po znacznym przebudowaniu – wchodzi w skład Placu Marszałka J. Piłsudskiego. Cmentarz zlikwidowany został w roku 1966, gdy był już otoczony zabudową mieszkalną. Przypadająca wówczas tysięczna rocznica powstania państwa polskiego dała początek nazwie nowo powstałego parku. Mogiły powojenne przeniesiono wówczas na cmentarz komunalny.

W latach 2022-2024 kosztem blisko 15 mln zł przystąpiono rewitalizacji parku. W jej ramach odnowiono grobowiec Beuchelta, wymieniono elementy małej architektury (fontanny, ławki, lampy, kosze), dokonano nowych nasadzeń (lipy srebrzyste i drobnolistne, choiny kanadyjskie, magnolie, wiśnie japońskie i katalpy), a ponadto przystąpiono do budowy w parku tężni solankowej, ogrodu sensorycznego oraz wybiegu dla psów. W trakcie prac odkryto szereg nieekshumowanych dotąd pochówków[2].

Krematorium edytuj

Nawiązujący do klasycyzmu budynek zielonogórskiego krematorium zaprojektował architekt o nazwisku Nerche w 1922 roku. Zaprojektował on też reprezentacyjną część cmentarza oraz kolumbarium mogące pomieścić do 1000 urn. Krematorium zaczęło funkcjonować 23 sierpnia 1923 roku.

Przecięcie dawnego cmentarza ulicą łączącą siedzibę PZPR z gmachem WRN (obecnie Urząd Marszałkowski - w środku kadru). Po prawej widoczny budynek dawnego szpitala

Przypisy edytuj

  1. 10 KROKÓW PO PARKU TYSIĄCLECIA [ZDJĘCIA], wiadomoscizg.pl [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  2. Leszek Kalinowski: Niesamowite odkrycie w Zielonej Górze. W parku Tysiąclecia odkryto grobowce!. 2022-11-30. [dostęp 2022-11-30].