Pascalina
Pascalina – maszyna licząca zaprojektowana przez Blaise’a Pascala w latach 1641–1645[1] (według innego źródła była skonstruowała już w 1642 roku[2]). Umożliwiała dodawanie i odejmowanie liczb[1]. Był to drugi mechaniczny kalkulator w historii, po modelu skonstruowanym w 1623 lub 1624 roku przez Wilhelma Shickarda[2][3][4].
W chwili rozpoczęcia projektu Pascal miał około 19 lat. Motywacją jego projektu była chęć ułatwienia pracy ojcu, który był poborcą podatkowym w Rouen[5]. Konstrukcja Pascala cieszyła się popularnością wśród uczonych i arystokratów[6]. Maszynę widział m.in. Gottfried Wilhelm Leibniz, który w 1671 roku skonstruował własny model maszyny liczącej[7][8]. Maszyny Pascala i Leibniza zainspirowały Charlesa Babbage’a do skonstruowania uniwersalnej automatycznej maszyny analitycznej w latach 30. XIX wieku[7][9].
Do 2006 roku odnotowano zbudowanie około 16 maszyn[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Berdowska i Górecka-Berdowska 2013 ↓, s. 14.
- ↑ a b Sysło 2012 ↓, s. 268.
- ↑ Sysło i Kwiatkowska 2014 ↓, s. 10.
- ↑ Berdowska i Górecka-Berdowska 2013 ↓, s. 13.
- ↑ Fresán 2023 ↓, s. 95.
- ↑ Fresán 2023 ↓, s. 95–96.
- ↑ a b Fresán 2023 ↓, s. 96.
- ↑ Fulmański i Sobieski 2010 ↓, s. 23.
- ↑ Oxford: wielka historia świata 2008 ↓, s. 249.
Bibliografia
edytuj- Agata Berdowska, Gabriela Górecka-Berdowska. Od abakusa do komputera. „Studia Ekonomiczne”. 159, 2013.
- Javier Fresán: Marzenia umysłu. Logika matematyczna i paradoksy. Barcelona: RBA, 2023. ISBN 978-84-1149-397-0.
- Piotr Fulmański, Ścibór Sobieski: Wstęp do informatyki. 2010.
- Maciej M. Sysło: Historia rachowania: ludzie, idee, maszyny: historia mechanicznych kalkulatorów. W: Maciej M. Sysło (red.): Homo Informaticus, czyli człowiek w zinformatyzowanym świecie. Warszawa: Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki, 2012. ISBN 978-83-921270-6-2.
- Maciej M. Sysło, Anna Beata Kwiatkowska. Myśl logarytmicznie!. „Delta”. 12, 2014.
- Praca zbiorowa: Oxford: wielka historia świata. T. 30: XX wiek. Świat i Polska od lat osiemdziesiątych do początku XXI w. – Filozofia, religia i sztuka II połowy XX w.. Warszawa: Oxford Educational, 2008. ISBN 978-83-7425-833-3.