Paul Deussen
Paul Deussen (ur. 7 stycznia 1845 w Oberdreis, zm. 6 lipca 1919 w Kilonii) – niemiecki filozof, historyk, indolog, propagator filozofii Schopenhauera, przyjaciel Nietzschego.
Paul Deussen, około 1914 roku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
historyk, filozof, indolog |
Narodowość |
Życiorys
edytujNietzschego poznał w czasie nauki gimnazjalnej i od tamtej pory utrzymywali przyjacielskie kontakty. Deussen studiował w Bonn, Tybindze i Berlinie. Na studiach zajął się filozofią indyjską i sanskrytem, a dzięki Nietzschemu zainteresował się twórczością Schopenhauera. Tytuł naukowy obronił na podstawie pracy o dialogach Platona.
Pracował jako nauczyciel gimnazjalny, wychowawca w domu rosyjskiego przedsiębiorcy i nauczyciel dzieci artystokratów na Ukrainie. Będąc wykładowcą w Genewie prowadził zajęcia z sanskrytu. Na politechnice w Akwizgranie prowadził wykłady z filozofii, które rozszerzył o myśl Schopenhauera. Początkowo spotkało się to ze sprzeciwem władz, ale przyniosło Deussenowi popularność, który rozpropagował filozofię indyjską i w 1877 napisał Elementy metafizyki (Die Elemente der Metaphysik). Książka doczekała się około sześciu wydań.
Habilitował się na podstawie pracy o Wedancie. W 1889 uzyskał profesurę w Kilonii, gdzie rozpoczął pracę nad fundamentalnym dziełem Allgemeinen Geschichte der Philosophie mit besonderer Berücksichtigung der Religionen. Filozofię indyjską stawiał na równi z grecką.
W latach 1892–1893 wybrał się w podróż do Indii. Zaznajomił się głębiej z hinduistyczną doktryną adwajta. W kolejnych latach podjął pracę nad przekładem upaniszad, który się ukazał w 1897. Cztery lata później opublikował wspomnienia Erinnerungen an Friedrich Nietzsche. W 1911 założył Towarzystwo Schopenhauerowskie i rozpoczął krytycznie wydawanie całości dzieł tego gdańskiego filozofa. Na rok przed końcem I wojny światowej napisał studium porównawcze z dziejów filozofii Vedanta, Platon und Kant. Autobiografię Mein Leben opublikowano w 1922, już po śmierci. Grób Deussena znajduje się w rodzinnej miejscowości Oberdreis.
Linki zewnętrzne
edytujLiteratura pomocnicza
edytuj- Dieder Julia, Słownik filozofii, przeł. Krzysztof Jarosz, wyd. Książnica, Katowice 1993.
- ISNI: 000000011025597X
- VIAF: 41968163
- LCCN: n81082981
- GND: 118671707
- NDL: 00617624
- BnF: 12820229h
- SUDOC: 06028322X
- NLA: 35035165
- NKC: ola2002161468
- BNE: XX1249679
- NTA: 072022752
- BIBSYS: 90187784
- CiNii: DA03144084
- Open Library: OL257582A
- PLWABN: 9810548325205606
- NUKAT: n96102502
- J9U: 987007296606305171
- PTBNP: 151830
- NSK: 000492544
- CONOR: 24814691
- ΕΒΕ: 157258
- LIH: LNB:T3y;=Bm