Paul Hasluck

polityk i dyplomata australijski

Paul Hasluck (ur. 1 kwietnia 1905 we Freemantle, Australia Zachodnia, zm. 9 stycznia 1993 w Perth) – australijski historyk, dyplomata i polityk, w latach 19631964 minister obrony tego kraju, następnie od 1964 do 1967 minister spraw zagranicznych, a w latach 19691974 gubernator generalny Australii.

Paul Hasluck
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1905
Freemantle

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1993
Perth

Gubernator generalny Australii
Okres

od 30 kwietnia 1969
do 11 lipca 1974

Poprzednik

Richard Casey

Następca

John Kerr

Minister spraw zagranicznych
Okres

od 1964
do 1969

Przynależność polityczna

Liberalna Partia Australii

Poprzednik

Garfield Barwick

Następca

Gordon Freeth

Minister obrony
Okres

od 1963
do 1964

Poprzednik

Athol Townley

Następca

Shane Paltridge

Odznaczenia
Order Podwiązki (Wielka Brytania) Krzyż Komandorski Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania)

Życiorys

edytuj

Młodość

edytuj

Ukończył historię na University of Western Australia w Perth. W 1923 podjął pracę w redakcji gazety The West Australian. W 1932 poślubił koleżankę ze studiów, Alexandrę Darker, która później również stała się cenionym autorytetem w dziedzinie historii i otrzymała tytuł szlachecki niezależnie od męża. W 1939 został wykładowcą na swoim macierzystym wydziale.

Kariera dyplomatyczna i polityczna

edytuj

W 1941 przeniósł się do Canberry i zasilił szeregi powstającej właśnie australijskiej dyplomacji. Był m.in. członkiem delegacji na konferencję w San Francisco w 1945, na której oficjalnie powołano do życia ONZ. Po wojnie wrócił na uczelnię w Perth i otrzymał od rządu zadanie napisania „cywilnej” części oficjalnej historii udziału Australii w II wojnie światowej. Praca nad tym monumentalnym dziełem zajęła mu łącznie 20 lat. Równocześnie w 1949 postanowił zaangażować się w politykę i został wybrany do Izby Reprezentantów z ramienia Liberalnej Partii Australii. W 1951 został ministrem ds. terytoriów, co oznaczało nadzór nad Terytorium Północnym, Papuą-Nową Gwineą oraz należącymi do Australii terytoriami zależnymi. Sprawował ten urząd przez 12 lat.

W latach 19631964 był krótko ministrem obrony, a potem przez trzy lata stał na czele australijskiej dyplomacji. Dał się poznać jako zwolennik bardzo bliskich związków z USA oraz udziału w wojnie w Wietnamie, a także przeciwnik uznania Chińskiej Republiki Ludowej. Po śmierci premiera Harolda Holta, Hasluck znalazł się w wąskim gronie kandydatów na szefa partii i rządu. Ostatecznie wyścig o te stanowiska wygrał John Gorton, który chcąc pozbyć się niedawnego rywala z bieżącej polityki, zaoferował mu objęcie formalnie najważniejszego w państwie, lecz realnie głównie ceremonialnego stanowiska gubernatora generalnego. Hasluck przystał na propozycję.

W 1972 premierem został przywódca Australijskiej Partii Pracy Gough Whitlam. Jeszcze jako posłowie on i Hasluck szczerze się nie cierpieli i nie szczędzili sobie na sali obrad dosadnych uszczypliwości. Mimo to jako dwie najważniejsze osoby w państwie dogadywali się dość dobrze – do tego stopnia, że w 1974 Hasluck rozwiązał na prośbę Whitlama parlament, a ten zrewanżował mu się rok później ofertą drugiej kadencji. Gubernator postanowił jednakże przejść na polityczną emeryturę, tłumacząc to chęcią poświęcenia się rodzinie. Zmarł dziewiętnaście lat później, dożywając 88 lat.

Odznaczenia

edytuj

W 1969 został rycerzem brytyjskiego Orderu św. Michała i św. Jerzego, a dziesięć lat później Orderu Podwiązki.

Bibliografia

edytuj
  • Robert Porter, Paul Hasluck: A Political Biography, University of Western Australia Press, Perth 1993