Paul Veyne (ur. 13 czerwca 1930 w Aix-en-Provence, zm. 29 września 2022 w Bédoin)[1] – francuski archeolog i historyk.

Życie

edytuj

W młodości pasjonował się zbieraniem starożytnych monet. Studiował w paryskiej École Normale Supérieure. Był członkiem francuskiego instytutu École française de Rome. Był honorowym profesorem Collège de France. Paul Veyne przed śmiercią mieszkał w Bédoin w departamencie Vaucluse.

Koncepcje i publikacje

edytuj

Paul Veyne był specjalistą z zakresu historii Starożytnego Rzymu. Badania nad starożytnością łączył z refleksją epistemologiczną. Fascynował się Seneką i poezją René Chara.

W 1970 roku opublikował swój prowokacyjny esej Comment on écrit l'histoire. Essai d'épistémologie (Jak się piszę historię. Esej epistemologiczny) W czasach gdy dominujący trend we francuskiej historiografii faworyzował metody ilościowe, esej autorstwa Veyne bez najmniejszej żenady opisywał historię jako "prawdziwą opowieść". Jako autor takiego eseju stał się jednym z pierwszych myślicieli zainteresowanych narracyjnymi aspektami historii naukowej.

Monografia z 1975 roku Le pain et le cirque, jednakże, pokazała, że koncepcja narracji Veyne'go nieco różni się od jej zwykłego rozumienia, i że jego odejście od hegemonicznej Szkoły Annales było mniejsze niż wydawało się to w roku 1970.

W 1975 roku Veyne, dzięki poparciu Raymonda Arona, został członkiem Collège de France i pracował tam do roku 1999.

W roku 1978 esej epistomologiczny Veyne'a został wydany ponownie i poszerzony o tekst na temat Michela Foucault'a jako historyka (dlatego ta poszerzona reedycja oryginalnego eseju z 1970 roku nosi tytuł Foucault révolutionne l'histoire). Veyne odszedł od przedstawiania historii jako narracji i zamiast tego skupił się na tym jak Foucault zmienił sposób myślenia historycznego. Istotą rewolucji wywołanej przez Foucault'a było przeniesienie uwagi z 'obiektów' na 'praktyki' aby w ten sposób uwydatnić raczej sposób w jaki obiekty epistomologiczne zaistniały niż same obiekty. Związek historyka starożytności, jakim był Veyne, z filozofem Michelem Foucaultem wywarł wpływ na zwrot ku starożytności jaki uwidocznił się w drugim tomie Historii seksualności autorstwa Michela Foucaulta.

Paul Veyne napisał wiele prac: m.in. La Societé romaine (Społeczeństwo rzymskie), wspomniany już wyżej esej Comment on écrit l'histoire, L'Élégie érotique romaine (Rzymska elegia romantyczna), Les Grecs ont-ils cru à leurs mythes? (Czy Grecy wierzyli w swoje mity?), Sénèque. Entretiens, Lettres à Lucilius ("Seneka"), Michel Foucault. Sa pensée, sa personne (Michel Foucault. Myśl, charakter). W ostatniej pracy 2008 Veyne dopracował niektóre z tematów jakie poruszył wcześniej w eseju z 1978 roku.

Tłumaczenia tekstów na język polski

edytuj

Teksty o Veynie

edytuj

Przypisy

edytuj

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj