Pezicula acericola
Pezicula acericola (Peck) Peck ex Sacc. & Berl. – gatunek grzybów z rodziny Dermateaceae[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Pezicula acericola |
| Nazwa systematyczna | |
| Pezicula acericola (Peck) Peck ex Sacc. & Berl. Atti Inst. Veneto Sci. lett., ed Arti, Sér. 6 3: 725 (1885) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pezicula, Dermateaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1873 r. Charles Horton Peck, nadając mu nazwę Nodularia acericola. W 1885 r. Pier Andrea Saccardo i Augusto Napoleone Berlese przenieśli go do rodzaju Pezicula[1]. Synonimy:
- Dermatea acericola (Peck) Rehm 1896
- Nodularia acericola Peck 1873[2].
Morfologia
edytuj- Podkładka i owocniki
Apotecja wyrastające na kolistych lub podłużnych podkładkach w skupiskach do 20 sztuk na jednej podkładce, rzadko pojedynczo, siedzące, lub na krótkim trzonie, często na starych owocnikach. Tarczka owocnika początkowo okrągła, płaska, później bardziej nieregularna w zarysie i wypukła, białawo oprószona, w stanie świeżym bladożółta, z wiekiem bladoochrowa, cynamonowa lub brązowa, przeważnie o średnicy 0,4–1,2(–2,0) mm. Podkładka zanurzona w podłożu, żółta do blado pomarańczowobrązowej[3].
- Cechy mikroskopowe
Worki maczugowate do cylindryczno-maczugowatych, o wierzchołku zaokrąglonym lub ściętym, dołem przechodzące w krótki trzonek, 95–135(–174) x 17–24 µm (w widoku z przodu), 8 zarodnikowe. Aparat apikalny w odczynniku Melzera nieamyloidalny w świeżym materiale, ale w eksykatach często amyloidalny. Askospory nierównoboczne, wydłużone od elipsoidalnych do wrzecionowatych (Q = 3,2–3,5), proste lub zakrzywione, końce zaokrąglone lub nieco spiczaste, początkowo szkliste, cienkościenne, bez przegród, wypełnione zielonkawymi kropelkami oleju, o wymiarach średnio 27,1-28,1 × 7,8–8,5 µm, później z 1–3(–5) przegrodami, z pogrubionymi ścianami, bladobrązowe. Często bezpośrednio po wykiełkowaniu tworzą dyskretne lub zintegrowane fialidy w rozgałęzionych i septowanych konidioforach. Konidia cylindryczne, wierzchołek zaokrąglony, podstawa ścięta, szklista, 7,5–11 × 1,5–2 µm. Parafizy nitkowate, septowane, tępe, proste lub rozgałęzione, szkliste, o szerokości 2–2,5 µm; komórki wierzchołkowe nieregularnie napęczniałe do 5–7(–9,5) µm, o gładkich, szklistych ściankach i ziarnistej zawartości, w masie żółtawe[3].
Na podkładkach tworzy także zagłębione acerwulusy o średnicy 0,5–2,0 mm, zwykle widoczne tylko jako niewielkie wzniesienia kory. Powstają w nich zarówno makrokonidia, jak i mikrokonidia. Makronidia elipsoidalne, proste lub lekko zakrzywione, zaokrąglone na końcach, z wyraźną blizną u podstawy, cienkościenne, szkliste, początkowo bezprzegrodowe, średnio 36,1 × 9,8 µm, w stanie dojrzałym 1–3(-5)-przegrodowe, rzadko murkowate. Mikrokonidia nitkowate, proste lub zagięte w dolnej części, zaokrąglone na wierzchołku, lekko zwężające się w kierunku ściętej podstawy 8–12 × 1–2 µm[3].
Zasięg występowania i siedlisko
edytujWystępuje głównie w Ameryce Północnej i Europie, kilka stanowisk podano także w Chinach[4]. W Polsce podano kilka stanowisk, pierwsze w 2018 r.[5]
Grzyb nadrzewny, saprotrof. Zanotowano jego występowanie na korze kilku gatunków klonów Acer, derenia Cornus, różanecznika alpejskiego Rhododendron ferrugineum i dębu Quercus serrata[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-10-29] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-10-29] (ang.).
- ↑ a b c d G.J.M. Verkley, A monograph of the genus Pezicula and its anamorphs, „Studies in Mycology”, 44, Mycobank, 1999, s. 1–180 [dostęp 2023-10-29].
- ↑ Występowanie Pezicula acericola na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-10-29] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-10-29] (pol.).