Korzenianka okazała

gatunek grzybów
(Przekierowano z Phaeocollybia lugubris)

Korzenianka okazała (Phaeocollybia lugubris (Fr.) R. Heim) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Korzenianka okazała
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

korzenianka

Gatunek

korzenianka okazała

Nazwa systematyczna
Phaeocollybia lugubris (Fr.) R. Heim
Encyclop. Mycol., 1 Le Genre Inocybe (Paris): 71 (1931)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phaeocollybia, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 roku Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus lugubris. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1931 roku Roger Heim[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus lugubris Fr. 1821
  • Hylophila lugubris (Fr.) Quél. 1886
  • Naucoria lugubris (Fr.) Sacc. 1887

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 2–8 cm, u młodych owocników stożkowaty, potem dzwonkowaty, w końcu płasko rozpostarty z tępym garbem. Jest higrofaniczny; w stanie ciemnoochrowy lub czerwonobrązowy, błyszczący, gładki i śliski, w stanie suchym jasnoochrowobrązowy, gładki i matowy. Brzeg równy, ostry, u starszych okiazów czasami popękany[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte do wolnych, szerokie, u młodych owocników jasnoochrowe, u starszych ochrowobrązowe, często z rdzawymi plamami. Ostrza tej samej barwy, delikatnie pofałdowane[4].

Trzon

Wysokość 6–17cm (w tym część korzeniasta tkwiąca w ziemi na głębokość 4–12 cm), grubość 0,5–1,5 cm, walcowaty, miejscami spłaszczony, dołem zwężający się, czasami z zaostrzoną podstawą, chrząstkowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia gładka, o barwie od białawej do kremowej, w dolnej części ciemno czerwonobrązowa[4].

Miąższ

Cienki, białawy lub lekko brązowy. Smak rzodkiewkowo-mączny, zapach stęchły[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Korzenianka okazała występuje w niektórych krajach Europy[5]. Na Słowacji jest rzadka i zagrożona[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano tylko jedno stanowisko i to już historyczne (Karkonosze, 1913)[3]. Nowe stanowisko podaje internetowy atlas grzybów[6] Według W. Wojewoda jest to na terenie Polski prawdopodobnie gatunek wymarły[3].

Saprotrof. Występuje na kwaśnych glebach w lasach iglastych. Owocniki od sierpnia do października[4].

Gatunki podobne

edytuj

Podobny jest łysostopek wrzecionowatotrzonowy (Gymnopus fusipes), ale rośnie w kępkami przy pniach drzew liściastych[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-05-12] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-05-14] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-05-12].
  6. Nowe stanowiska korzenianki okazałej w Polsce [online] [dostęp 2019-05-14].