Pielgrzymka do klasztoru św. Judy Tadeusza Apostoła
Pielgrzymka do klasztoru św. Judy Tadeusza Apostoła[1] (orm. Սուրբ Թադեոս առաքյալի վանքի ուխտագնացությունը, pers. مراسم زیارتی کلیسای تادئوس مقدس[2]) – odbywająca się corocznie w lipcu, trzydniowa pielgrzymka do klasztoru św. Judy Tadeusza, znajdującego się w północno-zachodniej części Iranu, w ostanie Azerbejdżan Zachodni[3].
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
 Monastyr Świętego Tadeusza w 2016 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ | |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Azja i Pacyfik |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
2020 |
| 39°05′32″N 44°32′40″E/39,092222 44,544444 | |
W 2020 roku tradycja została wpisana na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego[4].
Charakterystyka edytuj
Coroczna pielgrzymka do monastyru św. Tadeusza – jednego z wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO ormiańskich klasztorów w Iranie – jest najważniejszym wydarzeniem społecznym i kulturowym dla wiernych należących do Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, dla Ormian pochodzenia irańskiego mieszkających w Armenii oraz dla ludności ormiańskiej mieszkającej w Iranie oraz innych krajach[4][1]. Ma ona charakter wspólnotowego święta ku czci św. Tadeusza Apostoła oraz św. Sanducht – pierwszej chrześcijańskiej męczennicy[2][4].
Pielgrzymi przybywają do klasztoru m.in. z Erywania oraz innych armeńskich miast, a także z miast w Iranie – Teheranu, Isfahanu, Urmii, Salmasu czy Tebrizu, będącego siedzibą ormiańskiej diecezji[2]. Uczestnicy pielgrzymki, których bywa nawet 6 000[2], często obozują w namiotach, co dodatkowo wzmacnia poczucie przynależności do wspólnoty[4][1]. Uroczystości religijne obejmują okolicznościowe nabożeństwa, procesje, modlitwy oraz post, a ich zwieńczeniem jest msza święta z komunią i namaszczeniem olejami świętymi. Wydarzeniu towarzyszą także występy ormiańskich zespołów ludowych i chórów. Rzemieślnicy i artyści prezentują swoje rękodzieło, o określonych porach serwowane są tradycyjne dania kuchni ormiańskiej[4][2][1].
Monastyr Świętego Tadeusza jest miejscem pielgrzymek od przeszło dziewiętnastu wieków[4][2][1]. W czasach istnienia Związku Radzieckiego, ze względu na narzucone zakazy religijne, udział Ormian z Armeńskiej SRR w pielgrzymce był niemożliwy, jednak pamięć o niej była wciąż przekazywana z pokolenia na pokolenie[2]. Tradycję wznowiono w latach 90. XX wieku, po odzyskaniu przez Armenię niepodległości[4].
Transmisja tradycji odbywa się na drodze nieformalnej oraz formalnej. Przekaz nieformalny praktykowany jest wśród rodzin należących do Kościoła Ormiańskiego w Armenii i Iranie oraz wśród diaspory ormiańskiej. Wiedza o tradycji w sposób formalny przekazywana jest natomiast w szkołach dla mniejszości ormiańskiej działających w Islamskiej Republice Iranu oraz w ramach publicznej edukacji na temat ormiańskiego dziedzictwa kulturowego, prowadzonej w szkołach w Republice Armenii[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Dziedzictwo niematerialne – Iran. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2023-09-05].
- ↑ a b c d e f g h Pilgrimage to the St. Thaddeus Apostle Monastery – Nomination form [online], UNESCO [dostęp 2023-09-05] (ang.).
- ↑ Pilgrimage to the St. Thaddeus Apostle Monastery [online], www.visitiran.ir [dostęp 2023-09-05] (ang.).
- ↑ a b c d e f g UNESCO – Pilgrimage to the St. Thaddeus Apostle Monastery [online], ich.unesco.org [dostęp 2023-09-05] (ang.).