Pieprznik blady
Pieprznik blady (Cantharellus pallens Pilát) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pieprznik blady |
| Nazwa systematyczna | |
| Cantharellus pallens Pilát Omagiu lui Traian Savulescu: 600 (1959) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1959 r. Albert Pilát na ziemi w lesie iglastym w Czechach[1]. Synonimy nazwy naukowej:
- Cantharellus cibarius var. bicolor Maire 1937
- Cantharellus subpruinosus Eyssart. & Buyck 2000[2].
Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 2–8 cm. U młodych okazów łukowaty, potem płaski, na koniec lejkowaty, mięsisty. Brzeg płatowaty, pofalowany, tępy, powierzchnia o barwie od białej do żółtawej, często białawo lub żółtawo pstrokata[4].
Listewkowy (phlebioidalny). Listewki niskie i rozwidlone, głęboko zbiegające na trzon i tej samej barwy[4].
Wysokość 3–7 cm, grubość do 3 cm, twardy, ku górze rozszerzający się i stopniowo przechodzący w kapelusz. Powierzchnia naga, gładka i tej samej barwy co kapelusz[4].
Mięsisty, białawy, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, o lekkim korzennym zapachu i delikatnie szczypiącym smaku[4].
Kremowy, kremowo-żółtawy. Zarodniki elipsoidalne z wyrostkiem wnęki, gładkie, szkliste, z ziarenkami i gutulami, 8–9 × 4,5–5 µm[5].
- Gatunki podobne
Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius) zwykle jest mniejszy, ma bardzo intensywną żółtą barwę i owocowy zapach. Preferuje bardziej kwaśne gleby i współżyje z większą ilością gatunków drzew: buk, brzoza, dąb, świerk i sosna. Pieprznik ametystowy (Cantharellus amethysteus) ma różne żółte kolory z odcieniem fioletowym do ametystowym. Preferuje także gleby kwaśne i występuje pod drzewami liściastymi, m.in. dąb, buk i brzoza, ale sporadycznie także pod drzewami iglastymi. Pieprznik rdzewiejący (Cantharellus ferruginascens) jest smuklejszy i jego uciśnięte miejsca powoli zmieniają barwę na rdzawą[5].
Występowanie i siedlisko
edytujW Europie jest szeroko rozprzestrzeniony. Podano jego stanowiska także w Rosji, Japonii i Ameryce Północnej[6]. W Polsce do 2003 r. podano jedno stanowisko[3], w późniejszych latach podano następne[7]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].
Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Występuje w lasach liściastych, zwykle pod bukami i lipami[5].
Znaczenie
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 99, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 90, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c R. Watling, E.Turnbull, British Fungus Flora. Agarics and Boleti. Vol. 8 / Cantharellaceae, Gomphaceae and amyloid-spored and xeruloid memebers of Tricholomataceae (excl. Mycena), 1998.
- ↑ Występowanie Cantharellus pallens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-17] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
- ↑ Aktualne stanowiska Cantharellus pallens w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-17] (ang.).