Pierre Cambronne

generał francuski

Pierre Jacques Étienne Cambronne (ur. 26 grudnia 1770 w Saint-Sébastien-sur-Loire, zm. 29 stycznia 1842 w Nantes) – francuski generał.

Pierre Cambronne
Ilustracja
generał
Data i miejsce urodzenia

26 grudnia 1770
Saint-Sébastien-sur-Loire

Data i miejsce śmierci

29 stycznia 1842
Nantes

Przebieg służby
Siły zbrojne

Francuskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

wojny napoleońskie

Walczył we wszystkich wojnach epoki napoleońskiej. Towarzyszył Napoleonowi Bonapartemu na wyspie Elbie.[potrzebny przypis] W bitwie pod Waterloo, dowodząc dywizją gwardii, został ranny[1].

Przypisywane są mu słowa, które miał wypowiedzieć w czasie bitwy pod Waterloo. Na wezwanie Brytyjczyków do poddania się miał odpowiedzieć: La garde meurt, mais elle ne se rend pas („Gwardia umiera, ale nie poddaje się”)[2], podczas gdy jeden z jego żołnierzy dodał: Merde! (dosł. „Gówno!”)[1][3].

W późniejszym okresie otrzymał tytuł wicehrabiego (1820) oraz pełnił funkcję komendanta Lille.

Nawiązania w kulturze

edytuj

Słowa Cambronne’a spod Waterloo przytacza Victor Hugo w „Nędznikach” (gdzie przypisywana mu jest wersja ze słowem Merde![4]).

Nawiązanie do postaci Cambronne’a i jego słów pojawia się w wierszu Władysława Broniewskiego pt. Bagnet na broń, napisanym w kwietniu 1939:

Bagnet na broń!
A gdyby umierać przyszło,
przypomnimy, co rzekł Cambronne,
i powiemy to samo nad Wisłą[5].

Nawiązanie do słów Cambronne’a występuje w wierszu Bitwa azowska Tomasa Venclovy[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b Malarski 1984 ↓, s. 174–175.
  2. La garde meurt
  3. mot de Cambronne
  4. Victor Brombert, Les Misérables: Salvation from Below, Harold Bloom (red.), „Modern Critical Views: Victor Hugo”, Chelsea House, 1988, s. 212–215.
  5. Bagnet na broń. W: Władysław Broniewski: Wiersze zebrane. Wyd. II. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1956, s. 184.
  6. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2024-09-02].

Bibliografia

edytuj
  • Tomasz Malarski: Waterloo 1815. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1984. ISBN 83-11-06979-4.

Linki zewnętrzne

edytuj