Piotr Andrieiewicz Arszinow, pseud. Piotr Marin (ros. Пётр Андреевич Аршинов, pseud. Piotr Marin, ros. Пётр Марин; ur. w 1887 w Jekaterynosławiu, zm. w 1937) – ukraiński działacz anarchistyczny, uczestnik powstania Machny na Ukrainie, redaktor prasy anarchistycznej, autor historii ruchu machnowskiego.

Piotr Arszinow
Пётр Андреевич Аршинов
Piotr Marin
Ilustracja
Piotr Arszinow w roku 1926
Pełne imię i nazwisko

Piotr Andrieiewicz Arszinow

Data i miejsce urodzenia

1887
Jekaterynosław

Data i miejsce śmierci

1937
ZSRR

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie robotnika z Jekaterynosławia (obecnie Dniepr), samemu z czasem kształcąc się na ślusarza. W 1904 wstąpił do partii bolszewickiej, zostając redaktorem partyjnego pisma „Mołot”. W 1906 związał się z ruchem anarchistycznym i brał udział w wydarzeniach rewolucji 1905–1907. Aresztowany w marcu 1907, po dokonaniu udanego zamachu na naczelnika warsztatów kolejowych w mieście Aleksandrowsk (obecne Zaporoże), schwytany i skazany przez trybunał wojskowy na śmierć przez powieszenie. Pod koniec kwietnia 1907 uciekł z więzienia wraz z innymi aresztantami, chroniąc się we Francji. W 1909 wrócił potajemnie do Rosji, gdzie kontynuował działalność rewolucyjną. W 1910 szmuglując broń i materiały propagandowe z Austro-Węgier został schwytany i przekazany Rosjanom. W Rosji sądzony i skazany na dwadzieścia lat więzienia, został osadzony w Butyrkach, gdzie poznał Nestora Machnę. Uwolniony po rewolucji lutowej współorganizował Federację Grup Anarchistycznych w Moskwie.

Machnowszczyzna

edytuj

Odegrał ważką rolę w formowaniu Konfederacji Nabat – federacji ukraińskich grup anarchistycznych; działał w Komisji Kulturalno-Edukacyjnej Nabatu. Brał udział w powstaniu Machny, po upadku którego w 1921 zmuszony był do ucieczki z Rosji. W 1923 opublikował swoją Historię ruchu machnowskiego, najpierw w Berlinie po rosyjsku[1], następnie w Paryżu we francuskim przekładzie Wolina, z przedmową tłumacza i Sébastiena Faure[2]. Od 1925 wraz z Nestorem Machną redagował rosyjskojęzyczne pismo „Dieło Truda”, organ rosyjskich anarchokomunistów. W 1926 napisał wraz z Machną, Idą Mett i innymi Platformę organizacyjną wolnościowego komunizmu, wzywającą do ustanowienia Powszechnego Związku Anarchistów, która spotkała się z gwałtowną krytyką działaczy anarchistycznych na Zachodzie[a].

Powrót do ZSRR

edytuj

Na początku lat 30. uznawszy, że nie ma perspektyw dla działalności anarchistycznej we Francji i w Europie Zachodniej, postanowił wrócić do ZSRR, by tam działać na rzecz anarchizmu. Poprzez Sergo Ordżonikidze, którego poznał 20 lat wcześniej w więzieniu, uzyskał zgodę na powrót do kraju. W 1933 wrócił do ZSRR i ponownie wstąpił do partii[3]. W 1937 został oskarżony o próbę „odbudowy anarchizmu w Związku Radzieckim”, skazany na śmierć i rozstrzelany[4].

Publikacje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Piotr Arszinow: Istorija machnowskogo dwiżenija (1918-1921 gg.). Berlin: Izd. „Gruppy russkich anarchistow w Giermanii”, 1923. (ros.).
  2. Pierre Archinov: L'histoire du mouvement makhnoviste (1918-1921). Paris: Librarie internationale, 1923. (fr.).
  3. Paul Avrich: The Russian anarchists. Stirling: AK Press, 2006, s. 243. (ang.).
  4. Alexandre Skirda: Facing the enemy…. op. cit., s. 141. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Alexandre Skirda: Facing the enemy: a history of anarchist organization from Proudhon to May 1968. Edinburgh: AK Press, 2002, s. 121. ISBN 1-902593-19-7. (ang.).
  • Alexandre Skirda: Nestor Makhno: anarchy's cossack: the struggle for free Soviets in the Ukraine 1917-1921. Edinburgh: AK Press, 2004, s. 121. ISBN 1-902593-68-5. (ang.).
  • Paul Avrich: The Russian anarchists. Stirling: AK Press, 2006, s. 243. (ang.).
  • Volin: Preface. W: Peter Arshinov: History of the Makhnovist Movement (1918-1921). Detroit: Black & Red, 1974.

Linki zewnętrzne

edytuj