Pisconapój alkoholowy typu brandy (tzw. winiak), produkowany ze sfermentowanych i poddanych destylacji winogron. W Chile i Peru jest uważany za dobro narodowe; oba kraje toczą od wielu lat spór o pierwszeństwo powstania pisco, a tym samym o prawo do nadawania tej nazwy swoim produktom[1].

Etykieta chilijskiego pisco z 1915
Koktajl pisco sour w Peru

W Chile i Peru popularnymi koktajlami na bazie tego alkoholu są pisco cola i pisco sour (składa się na niego, oprócz alkoholu, sok z cytryny, cukier, białko jajka kurzego i lód)[1].

Historia

edytuj

W Ameryce Południowej pisco pojawiło się w XVI wieku dzięki Hiszpanom, którzy przywieźli szczepy białych winogron oraz techniki destylacji alkoholu[2]. Jednakże dokładne miejsce powstania napoju nie jest znane. Słowo "pisco" pochodzi od keczuańskiego słowa pishkos, oznaczającego małego ptaka, licznie występującego na terenie obecnego miasta Pisco na południu Peru[2], być może więc to miasto jest miejscem narodzin trunku. Do Chile pisco dotarło na przełomie XVII i XVIII wieku[2]. Chilijczycy nie kwestionują pierwszeństwa Peru w powstaniu pisco, podkreślają jednak, że Chile produkuje ponad 30-krotnie więcej tego napoju i eksportuje go 3 razy więcej niż Peru, a statystyczny Chilijczyk wypija go ponad 20 razy więcej niż Peruwiańczyk. Zwracają także uwagę na fakt, że w czasach, gdy wyprodukowano pierwsze pisco, oba kraje, obecnie niezależne, wchodziły w skład jednego organizmu politycznego – kolonii hiszpańskiej o nazwie Wicekrólestwo Peru[1].

Spór o pisco doprowadził do embarga na import peruwiańskiego pisco w Chile w 1961 roku. W odpowiedzi, 30 lat później Peru wprowadziło analogiczne embargo na pisco z Chile, ponadto rozważa złożenie skargi na sąsiedni kraj do Światowej Organizacji Handlu[1][3].

Produkcja

edytuj

Do produkcji pisco w Chile wykorzystuje się winogrona pochodzące z odmian muscatów, np. Yellow Muscat, White Early Muscat, Alexandria Muscat, Muscat de Frontignan, Hamburg Muscat, Black Muscat, Pink Muscat, Canelli Muscat, Orange Muscat, a także inne odmiany, np. Torontel, Pedro Jiménez. Przed powstaniem mocnego alkoholu otrzymuje się wino o zawartości ok. 14%, powstałe z bardzo dojrzałych owoców białych winogron. W następnym etapie produkcji jest ono poddawane procesowi destylacji, dzięki któremu zawartość alkoholu wzrasta do 55-60%. Po kilkumiesięcznym leżakowaniu w dębowych beczkach jest rozcieńczane do 30-35% i rozlewane do butelek. Wyróżnia się następujące kategorie pisco: Regular, (30-35% alkoholu), Special, (35-40%), Reserve, (40-43%), Great lub Special reserve (43% i więcej)[2].


Przypisy

edytuj
  1. a b c d Jacek Stec: Kuchnia latynoamerykańska. W: Dzieje kultury latynoamerykańskiej. pod red. Marcina F. Gawryckiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 445. ISBN 978-83-01-15983-2.
  2. a b c d Mariusz Kapczyński: Pisco. Vinisfera, 13 listopada 2007. [dostęp 2009-11-20]. (pol.).
  3. Elliott Gotkine: Peru and Chile quarrel over brandy drink. BBC, 16 grudnia 2002. [dostęp 2009-11-20]. (ang.).