Placówka Straży Celnej „Biały Szarlej”
Placówka Straży Celnej „Biały Szarlej” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca w okresie międzywojennym służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujNa wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Objęcie granicy na Śląsku przez Straż Celną nastąpiło 16 czerwca 1922 roku. W Tarnowskich Górach utworzony został komisariat Straży Celnej[4]. W ramach komisariatu powołano placówka Straży Celnej „Szarlej”[4]. W ramach komisariatu Straży Celnej „Królewska Huta” powstała placówka Straży Celnej „Biały Szarlej”[5].
Z dniem 15 stycznia 1928 roku, w ramach Inspektoratu SC w Piaśnikach, powołany został komisariat Straży Celnej „Dąbrówka Wielka”. Przejął on z rozwiązywanego komisariatu „Łagiewniki” placówki: „Biały Szarlej” i „Maciejkowice”. Z komisariatu SC Tarnowskie Góry przejął on placówki Straży Celnej: „Buchacz” i „Szarlej”[6].
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[7]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Ochronę północnej, zachodniej i południowej granicy państwa przejęła powołana z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczna[8]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Kamień”. Placówka Straży Granicznej I linii „Szarlej” znalazła się w jego strukturze[9].
Funkcjonariusze placówki
edytuj- Kierownicy placówki
| stopień | imię i nazwisko, numer | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| przodownik | Alojzy Wolnik (1057)[a] | był w 1926[10] |
Obsada personalna placówki w 1926[10]:
- przodownik Alojzy Wolnik (1057)
- starszy strażnik Paweł Wicher (1045)
- starszy strażnik Robert Wójcik (1059)
- starszy strażnik Filip Francik (1018)
- starszy strażnik Franciszek Krawiec (414)
- strażnik Szczepan Jośko ((385)
- strażnik Jan Wasilewski (1305)
- strażnik Władysław Smolarek (1298)
- strażnik Franciszek Cierpka (1158)
- strażnik Antoni Gięda (618)
- strażnik Feliks Niewiedzioł (712)
- strażnik Piotr Wojtkowski (1308)
- strażnik Antoni Koj (472)
- strażnik Jan Baszyński (1156)
- strażnik Jakub Starański (1292)
- strażnik Bolesław Pasieczny (1312)
- strażnik Józef Rzepecki (1289)
- strażnik Marian Kowalski (1133)
- strażnik Karol Chrobok (127)
- strażnik Antoni Szkudlarek (1097)
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ a b Kronika komisariatu „Tarnowskie Góry” ↓, s. 1.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
- ↑ Kronika komisariatu „Piekary” ↓, s. 2.
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.
- ↑ a b c Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 248.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2017-06-01].
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Piekary Ślaskie” z lat 1921–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/563.)
- Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Tarnowskie Góry”. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.191/534.)