Platyny
Platyny (niem. Platteinen, Płatyny[4]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
| wieś | |
.jpg) Zabytkowy dwór z XVIII-XIX wieku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
300 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2020) |
255[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-015[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NOL |
| SIMC |
0484541 |
Położenie na mapie gminy Olsztynek  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego  | |
 53°36′04″N 20°10′50″E/53,601111 20,180556[1]
| |
Wieś położona 2 km od szosy Olsztynek – Ostróda. We wsi jest czteroklasowa szkoła, świetlica wiejska i sklepy.
Historia edytuj
W 1328 r. komtur ostródzki nadał swojemu słudze Bendikowi 10 włók w Glądach oraz 60 włók w Płatynach z 12 latami wolnizny. Platyny lokowano w 1360 r. na prawie chełmińskim. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1411, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 50 włók[5].
W 1939 r. w Platynach było 280 mieszkańców, w tym czasie majątek dworski Platyny był własnością Johannesa Kampfa. W tym czasie we wsi była poczta, szkoła, sklep i gorzelnia. Większość mieszkańców pracowała w majątku.
W 1949 r. powstała w Platynach Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna "Ostrowianka", którą założyli byli osiedleńcy z okolic Ostrowi Mazowieckiej (przybyli po 1945 r.). W 1994 r. Spółdzielnia przekształciła się w Przedsiębiorstwo "Platyny", a później w "Interfood Platyny", z udziałem kapitału włoskiego. W ramach tej firmy działały: gorzelnia, masarnia, ferma drobiu, prowadzona była także produkcja rolna. W 1997 r. we wsi było 356 mieszkańców, natomiast w 2005 r. we wsi mieszkało 325 osób.
Zabytki edytuj
- Dwór klasycystyczny z przełomu XVIII i XIX w. parterowy z piętrowym ryzalitem, obok pozostałości parku oraz zabudowa folwarczna[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101944
- ↑ Ludność Gminy Olsztynek na dzień 26.10.2020. olsztynek.pl. [dostęp 2021-01-30].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 943 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, str. 179
- ↑ Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 235
Bibliografia edytuj
- Bogumił Kuźniewski, Olsztynek. Miasto i gmina. Towarzystwo Przyjaciół Olsztynka, Olsztynek, 2007, 223 str. ISBN 978-89151-31-5
- Platyny, Krzysztof Miller (2011)
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.