Pluszogłówka[3], diadema[4] (Catamblyrhynchus diadema) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae), jedyny przedstawiciel podrodziny pluszogłówek (Catamblyrhynchinae). Zamieszkuje Andy i inne łańcuchy górskie Ameryki Południowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Pluszogłówka
Catamblyrhynchus diadema[1]
Lafresnaye, 1842
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

Catamblyrhynchinae
Ridgway, 1901

Rodzaj

Catamblyrhynchus
Lafresnaye, 1842

Gatunek

pluszogłówka

Podgatunki
  • C. d. federalis Phelps & Phelps Jr, 1953
  • C. d. diadema Lafresnaye, 1842
  • C. d. citrinifrons von Berlepsch & Stolzmann, 1896
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka

edytuj

Pewna odmienność pluszogłówki od pozostałych ptaków z rodziny trznadlowatych, do której była dawniej zaliczana, powodowała rozbieżności w klasyfikacji tego gatunku. Gatunek ten klasyfikowano do oddzielnej podrodziny pluszogłówki (Catamblyrhynchinae) Ridgway, 1901, w ramach rodziny trznadlowatych[5]. Obecnie przyjmuje się, że jest bliżej spokrewniona z tanagrowatymi[6].

IOC wyróżnia 3 podgatunki[6]:

  • C. d. federalis Phelps & Phelps Jr, 1953 – północna Wenezuela
  • C. d. diadema Lafresnaye, 1842 – północna Kolumbia i północno-zachodnia Wenezuela po południowy Ekwador
  • C. d. citrinifrons von Berlepsch & Stolzmann, 1896Peru, Boliwia i północno-zachodnia Argentyna

Morfologia

edytuj

Długość ciała 14 cm; masa ciała: samce średnio 14,9 g, samice średnio 13,4 g[7]. Obie płcie są do siebie podobne[7].

Status

edytuj

IUCN uznaje pluszogłówkę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 2004 roku. Wcześniej była zaliczana do kategorii LR/LC (Lower Risk/Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk[2].

Przypisy

edytuj
  1. Catamblyrhynchus diadema, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Catamblyrhynchus diadema, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Catamblyrhynchinae Ridgway, 1901 - pluszogłówki - Plushcap (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-11].
  4. D. Lepage: pluszogłówka Catamblyrhynchus diadema Lafresnaye, 1842. Avibase. [dostęp 2021-10-04]. (pol.).
  5. Nazwy polskie za: P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. 
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
  7. a b Salinas, A. & K. J. Burns: Plushcap (Catamblyrhynchus diadema), version 1.0. [w:] Birds of the World (T. S. Schulenberg, Editor) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-10-04]. (ang.).  

Linki zewnętrzne

edytuj