Pochwiak myszaty

(Przekierowano z Pochwiak myszowaty)

Pochwiak myszaty (Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser ex Dennis, P.D. Orton & Hora) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].

Pochwiak myszaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

łuskowcowate

Rodzaj

pochwiak

Gatunek

pochwiak myszaty

Nazwa systematyczna
Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser ex Dennis, P.D. Orton & Hora
Trans. Br. mycol. Soc. 43(2): 167 (1960)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariella, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1883 r. Lucien Quélet, nadając mu nazwę Volvaria murinella. Obecną nazwę naukową nadali mu w 1960 r. Meinhard Moser, Richard William George Dennis, Peter Darbishire Orton i Frederich Bayard Hora[1]. Synonimy[2]:

  • Volvaria murinella Quél. 1883
  • Volvariella murinella (Quél.) M.M. Moser 1953

Alina Skirgiełło w 1983 r. nadała polską nazwę pochwiak myszowaty, Władysław Wojewoda w 2003 r. zmienił ją na pochwiak myszaty[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 2–5,5 cm, początkowo tępostożkowaty, potem stopniowo wypłaszczający się, na koniec płaskowypukły, zwykle z małym uwypukleniem na środku. Powierzchnia początkowo biała, nieco różowawa na środku, błyszcząca z promieniście ułożonymi włókienkami o końcach łuseczkowatych i odstających[4].

Blaszki

Gęste z blaszeczkami, cienkie, wolne, początkowo białe, potem różowe, brzuchate. Ostrza jaśniejsze[4].

Trzon

Wysokość 1,5–7 cm, grubość 0,3–0,6 cm, walcowaty, u podstawy rozszerzony do 1 cm, kruchy, wewnątrz włóknisty. U młodych okazów powierzchnia całkowicie omszona, potem w dolnej części gładka, błyszcząca, biaława. Pochwa wysoka, błoniasta, workowata, cienka, na zewnętrznej stronie omszona[4].

Miąższ

Dość cienki, w kapeluszu biały do jasnoszarego, w trzonie żółtoochrowy o aromatycznym, ziołowym zapachu i niezbyt przyjemnym smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 5,5–7,5(–8,5) x 3–4,5 µm, elipsoidalne lub nieco cylindryczne. Cheilocystydy i pleurocystydy 40–100 × 10–30(–50) µm, maczugowate, workowate lub butelkowate. W skórce kapelusza strzępki złożone z krótkich komórek o szerokości 10–30 µm z wewnętrznym, szarobrązowym pigmentem. Strzępki na szczycie łuseczek i kosmków cieńsze, o cylindrycznych komórkach mających długość do 230 µm[4].

Gatunki podobne

Charakterystycznymi cechami pochwiaka myszatego są: niewielkie rozmiary, szarawy kapelusz i pochwa oraz stosunkowo długie zarodniki. Podobny pochwiak karłowaty (Volvariella pusilla) jest dużo mniejszy, i ma szeroko elipsoidalne owocniki. Okazy pochwiaka myszatego o białej barwie mogą być mylone z pochwiakiem drobnym (Volvariella hypopithys), ale odróżnia się on całkowicie omszonym trzonem i drobniejszymi rozmiarami[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył kilkanaście stanowisk[3], w późniejszych latach podano wiele następnych[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków grzybów chronionych i zagrożonych[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach liściastych, na polanach, pastwiskach, przy drogach[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-07-24] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-07-24] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 688, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, s. 59–61, ISBN 83-85444-66-1.
  5. Występowanie Volvariella murinella na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-07-24] (ang.).
  6. Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-07-24] (pol.).
  7. Aktualne stanowiska Volvariella murinella w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-07-24] (pol.).