Podgrodzie Kaliskie (gmina)
Podgrodzie Kaliskie (od 1973 Dobrzec) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1936–1954 w woj. łódzkim i poznańskim. Siedzibą władz gminy był Kalisz, który stanowił odrębną gminę miejską[3][4]. Nazwa gminy nie odpowiada nazwie żadnej miejscowości, lecz jest nazwą opisową – obejmując tereny pod grodem Kaliszem.
| gmina wiejska | |||
| 1936–1954[1] | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1936–38: łódzkie | ||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Populacja (1946) • liczba ludności |
| ||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Gmina Podgrodzie Kaliskie powstała 1 stycznia 1936 roku w powiecie kaliskim w woj. łódzkim z obszaru zniesionych gmin Kalisz, Tyniec i Żydów[5]. Gminy te znacznie okrojono na korzyść Kalisza wiosną 1934 (Kalisz – 595 ha, Tyniec – 740 ha, Żydów – 445 ha, przez co stały się zbyt małe i utraciły sens bytu jako samodzielne jednostki; ponadto w granice adminstracyjne Kalisza włączono siedziby dwóch z tych gmin (Tyniec i Zagorzynek)[6]..
1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem kaliskim przeniesiono do woj. poznańskiego[7].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 26 gromad: Biskupice, Borek, Chełmce, Dobrzec, Kościelna Wieś, Majków, Majków kol., Nędzerzew, Nosków, Pawłówek, Piwonice, Piwonice kol., Pólko, Rajsków, Skarszew, Skarszewek, Skarszewek kol., Sulisławice, Sulisławice kol., Szczypiorno, Szosa Turecka, Warszówka, Winiary, Wojciechówka, Wolica i Żydów[8].
Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Podgrodzie Kaliskie nie przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Dobrzec[10]. Obecnie duża część obszaru dawnej gminy wchodzi w skład Kalisza.
Przypisy
edytuj- ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14.II.1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 47.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
- ↑ Dz.U. z 1935 r. nr 96, poz. 607
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 kwietnia 1934 r. o zmianie granic miasta Kalisza w powiecie kaliskim, województwie łódzkiem (Dz.U. z 1934 r. nr 30, poz. 272).
- ↑ Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312