Potrójny Most[1] (słoweń. Tromostovje) – most w Lublanie na placu Prešerena przebudowany według projektu Jože Plečnika.

Potrójny Most
Tromostovje
{{{alt zdjęcia}}}
Filar środkowego mostu z datą otwarcia przez Franciszeka Karola Habsburga.
Poprzednie nazwy

Most Dolny, Most szpitalny, Most Franciszka

Państwo

 Słowenia

Miejscowość

Lublana

Podstawowe dane
Data budowy

1929-32

Data remontu

1992

Projektant

Jože Plečnik

Położenie na mapie Słowenii
Mapa konturowa Słowenii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Potrójny Most”
Ziemia46°03′03,6″N 14°30′21,6″E/46,051000 14,506000

Historia edytuj

W okresie średniowiecza w tym miejscu został zbudowany jeden z dwóch mostów przez rzekę Ljubljanica. Był on nazywany dolnym mostem lub szpitalnym (od szpitala w pobliżu)[2]. Pierwsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1280 roku. W 1841 roku rozebrano go budując na tym miejscu kamienny most, który otwarto rok później. Ponieważ w uroczystości ten wziął udział arcyksiążę Franciszek Karol, nadano mu nazwę Most Franciszka. Most zbudował Giovanni Picco, włoski architekt z Villach. Miał dwa luki i metalową balustradę[3]. Tabliczka z łacińską inskrypcją zachowała się na środkowym moście[2]. Ze względu na zbyt małą przepustowość po zakończeniu I wojny światowej postanowiono zburzyć dotychczasowy most i w jego miejscu zbudować szerszy, nowy. Jože Plečnik postanowił podczas przebudowy, która miała miejsce w latach 1929–1932, nie burzyć starego mostu, ale dodać dwa po bokach. Zainspirowały go drewniane przejścia dla pieszych dobudowywane do mostu Karola w Pradze[2]. Do 1958 roku przez most przejeżdżał tramwaj[4]. Boczne mosty były przeznaczone dla pieszych. Nie są one równolegle do środkowego mostu i mają kształt lejka. Podczas przebudowy Plečnik dodał na trzech mostach takie same kamienne balustrady w których umieścił lampy oświetlające. Z bocznych mostów można zejść po schodach na brzeg rzeki[2]. W 2010 roku zmieniono asfalt na kostkę granitową[3]. Odnowiono go w 1992 roku[2]. Od 2007 roku jest przeznaczony wyłącznie dla pieszych[3].

Doodle edytuj

Gdy w 2012 roku obchodzono 140 rocznicę urodzin Plečnika uznano most za najbardziej reprezentatywne jego dzieło. 23 stycznia w przeglądarce ukazał się rysunek (Doodle) z wizerunkiem mostu[4][5].

Przypisy edytuj

  1. Polski egzonim uchwalony na 109. posiedzeniu KSNG.
  2. a b c d e Ljubljana - Tromostovje [online], kraji.eu [dostęp 2020-03-22].
  3. a b c The Triple Bridge [online], architectuul.com [dostęp 2020-03-22].
  4. a b Tina Ponebšek, Tromostovje v Ljubljani [online], Preberite.si, 14 lutego 2014 [dostęp 2020-03-22] (słoweń.).
  5. Google se je spomnil obletnice Jožeta Plečnika [online], www.delo.si, 23 stycznia 2012 [dostęp 2020-03-22] (słoweń.).