Prędocice (Toporów) (niem. Tormersdorf) – dawna osada w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Pieńsk.

Prędocice
osada
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

zgorzelecki

Gmina

Pieńsk

Liczba ludności 

0

SIMC

1065071

Położenie na mapie gminy Pieńsk
Mapa konturowa gminy Pieńsk, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Prędocice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Prędocice”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Prędocice”
Położenie na mapie powiatu zgorzeleckiego
Mapa konturowa powiatu zgorzeleckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Prędocice”
Ziemia51°20′09″N 14°59′04″E/51,335833 14,984444[1]
Pomnik pamięci w Rothenburgu

Chronologia wydarzeń historycznych

edytuj
  • Przed 1403 – stara osada serbołużycka znana pod nazwą Tornow
  • 1403 – pojawia się we wzmiankach nazwa osady Tolmisdorf
  • 1490 – pojawia się we wzmiankach nazwa osady Tormersdorff
  • 1518, 6 października – pożar trawi doszczętnie istniejący tutaj dwór rycerski. Podczas tego pożaru wiał silny wiatr wschodni i ogień przeniósł się na leżącą w pobliżu Rozbórkę (Rothenburg).
  • Przez długi czas Prędocice leżały w dobrach Penzigów, którzy przekazywali wieś swoim rycerzom w lenno.
  • 1840 – w miejscu, w którym stał dwór, wzniesiono fabrykę fajansu.
  • przed 1860 – zamknięcie fabryki fajansu.
  • 1813 – poważne zniszczenia podczas kampanii saskiej (straty materialne wyniosły blisko 3500 talarów).
  • 1813, 24 maja – bitwa pod Prędocicami pomiędzy nacierającymi z zachodu wojskami francuskimi marszałka Victora z ariergardą kozacką w sile 500 koni. Walki o most w Prędocicach trwały kilka godzin. Wycofanie się wojsk rosyjskich w głąb Puszczy Zgorzeleckiej po zaistnieniu groźby okrążenia po przeprawieniu się przez Nysę poniżej Bielawy piechoty francuskiej z artylerią. Poległych w bitwie Francuzów i Rosjan pochowano w lesie na wschód od wsi.
  • 1898 – założono na obszarze Prędocic zakład opiekuńczy protestanckiego bractwa zoarystów.

Placówka owa spełniała zadania opieki nad starymi rencistami, osobami bez środków do życia, zaniedbaną młodzieżą, epileptykami, a także chorymi umysłowo. Podopieczni zoarystów rozlokowani byli w trzech domach: „Zoar”, „Betlejem”, „Troas”.

Okres II wojny światowej

  • 1941 – naziści utworzyli w zakładzie opiekuńczym przejściowy obóz dla Żydów śląskich (głównie z Wrocławia).
  • 1941–1942 – w prędocickim getcie przebywało co najmniej 532 Żydów (w pewnym okresie nawet ponad 700), których przewieziono później do obozów zagłady „na wschodzie”. W pobliżu dawnego protestanckiego cmentarza wiejskiego znajdują się miejsca pochówku zmarłych w obozie Żydów (dokładna lokalizacja mogił żydowskich nie jest wiadoma).
  • Jeńców Stalagu VIII A zatrudniano tutaj przy regulacji Nysy Łużyckiej.
  • 1945, kwiecień – zacięte walki żołnierzy polskich nad Nysą Łużycką. Miejscowość otrzymała wtedy kryptonim wojenny Toporów. Wzdłuż prawego brzegu rzeki stacjonowała 2 Armia Wojska Polskiego.
  • 1945, 16 kwietnia – początek operacji łużyckiej. W Prędocicach znajdowało się miejsce dowodzenia wojsk polskich.

Okres po II wojnie światowej

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 110071

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj