Prosiakowate

Prosiakowate
	Hemisotidae
	Cope, 1867
	; Przedstawiciel rodziny – żaba marmurkowana (H. marmoratus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Neobatrachia
Rodzina	prosiakowate
	Typ nomenklatoryczny
	Engystoma guttatum Rapp, 1842
Synonimy
	Rodziny: Hemisidae Cope, 1867; Hemisina — Mivart, 1869; Hemisotina — Günther, 1870; Hemisiinae — Miranda-Ribeiro, 1926; Hemisinae — Noble, 1931; Hemisotidae — Frost & Savage, 1987; Hemisotoidae — Dubois, 1992; Rodzaju: Kakophrynus Steindachner, 1863; Cacophrynus — Cope, 1867;
Rodzaje
	Hemisus Günther, 1859
	Hemisus Günther, 1859
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Prosiakowate^[12] (Hemisotidae) – monotypowa rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura).

Zasięg występowania edytuj

Rodzina obejmuje gatunki występujące w tropikalnych i subtropikalnych regionach Afryki na południe od Sahary^[13]. Bytuje w klimacie zwrotnikowym i podzwrotnikowym.

Charakterystyka edytuj

Płazy te osiągają umiarkowane rozmiary, dorastając do 8 cm długości. Ich zaokrąglone ciało wspiera się na krótkich nogach. Na małej i wąskiej głowie sterczy zadarty ku górze nos^[14].

Zwierzęta te spędzają większość swego życia, ryjąc w glebie. Samica nie zaprzestaje tej czynności także w czasie spółkowania z partnerem, po czym składa swe jaja do nory w ziemi. Samiec wychodzi przez tunel, matka zaś zostaje ze swym niewyklutym jeszcze potomstwem. Zostanie ono tam aż do metamorfozy.

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Hemisus: gr. ἡμισυς hēmisus „połowa”; ους ous, ωτος ōtos „ucho”^[11].
Kakophrynus: gr. κακος kakos „brzydki”^[15]; φρυνη phrunē, φρυνης phrunēs „ropucha”^[16]. Gatunek typowy: Kakophrynus sudanensis Steindachner, 1863 (= Engystoma marmoratum Peters, 1854).

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[13]:

Hemisus barotseensis Channing & Broadley, 2002
Hemisus brachydactylus Laurent, 1963
Hemisus guineensis Cope, 1865
Hemisus guttatus (Rapp, 1842) – prosiak cętkowany^[12]
Hemisus marmoratus (Peters, 1854) – żaba marmurkowana^[17]
Hemisus microscaphus Laurent, 1972
Hemisus olivaceus Laurent, 1963
Hemisus perreti Laurent, 1972
Hemisus wittei Laurent, 1963

Uwagi edytuj

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Kakophrynus Steindachner, 1863.

Przypisy edytuj

↑ Hemisotidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Cope 1867 ↓, s. 198.
↑ S.G. Mivart. On the classification of the anurous batrachians. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 37, s. 288, 1869. (ang.).
↑ A.L.C.G. Günther. Reptilia (1869). „Zoological Record”. 6, s. 119, 1870. (ang.).
↑ A. de Miranda-Ribeiro. Notas para servirem ao estudo dos Gymnobatrachios (Anura) Brasileiros. „Archivos do Museu Nacional do Rio de Janeiro”. 27, s. 19, 1926. (port.).
↑ G.S. Noble: The biology of the Amphibia. New York: McGraw-Hill, 1931, s. 540. (ang.).
↑ D.R. Frost & J.M. Savage. Gender of Hemisus and correct formation of the family-group name. „Journal of the Herpetological Association of Africa”. 33 (1), s. 24, 1987. DOI: 10.1080/04416651.1987.9650173. (ang.).
↑ A. Dubois. Notes sur la classification des Ranidae (Amphibiens anoures). „Bulletin Mensuel de la Société Linnéenne de Lyon”. 61, s. 309, 1992. (fr.).
↑ F. Steindachner. Über einige neue Batrachier aus den Sammlungen des Wiener Museums. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 48, s. 191, 1863. (niem.).
↑ Cope 1867 ↓, s. 199.
↑ ^a ^b A.C.L.G. Günther: Catalogue of the Batrachia Salientia in the Collection of the British Museum. London: Taylor and Francis, 1858, s. 47. (ang.).
↑ ^a ^b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 446. ISBN 83-01-14344-4.
↑ ^a ^b D. Frost: Hemisus Günther, 1859. [w:] Amphibian Species of the World 6.0, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2020-01-06]. (ang.).
↑ Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. San Diego: Academic Press, 1998, s. 101–102. ISBN 0-12-178560-2. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 36.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 173.
↑ W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 259, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.

Bibliografia edytuj

E.D. Cope. On the families of the raniform Anura. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. Second Series. 6, s. 189–206, 1867. (ang.).
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

[a-10] Niepoprawna późniejsza pisownia Kakophrynus Steindachner, 1863.

[itis-1] Hemisotidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[CITEREFCope1867[https://biodiversitylibrary.org/page/35216894_198]-2] Cope 1867 ↓, s. 198.

[Mivart-3] S.G. Mivart. On the classification of the anurous batrachians. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 37, s. 288, 1869. (ang.).

[Günther1870-4] A.L.C.G. Günther. Reptilia (1869). „Zoological Record”. 6, s. 119, 1870. (ang.).

[Miranda-Ribeiro-5] A. de Miranda-Ribeiro. Notas para servirem ao estudo dos Gymnobatrachios (Anura) Brasileiros. „Archivos do Museu Nacional do Rio de Janeiro”. 27, s. 19, 1926. (port.).

[Noble-6] G.S. Noble: The biology of the Amphibia. New York: McGraw-Hill, 1931, s. 540. (ang.).

[Frost&Savage-7] D.R. Frost & J.M. Savage. Gender of Hemisus and correct formation of the family-group name. „Journal of the Herpetological Association of Africa”. 33 (1), s. 24, 1987. DOI: 10.1080/04416651.1987.9650173. (ang.).

[Dubois-8] A. Dubois. Notes sur la classification des Ranidae (Amphibiens anoures). „Bulletin Mensuel de la Société Linnéenne de Lyon”. 61, s. 309, 1992. (fr.).

[Steindachner-9] F. Steindachner. Über einige neue Batrachier aus den Sammlungen des Wiener Museums. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 48, s. 191, 1863. (niem.).

[CITEREFCope1867[https://biodiversitylibrary.org/page/35216895_199]-11] Cope 1867 ↓, s. 199.

[Günther1858-12] A.C.L.G. Günther: Catalogue of the Batrachia Salientia in the Collection of the British Museum. London: Taylor and Francis, 1858, s. 47. (ang.).

[pwn-13] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 446. ISBN 83-01-14344-4.

[Frost-14] D. Frost: Hemisus Günther, 1859. [w:] Amphibian Species of the World 6.0, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2020-01-06]. (ang.).

[ency-15] Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. San Diego: Academic Press, 1998, s. 101–102. ISBN 0-12-178560-2. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=66_36]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 36.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=203_173]-17] Jaeger 1944 ↓, s. 173.

[Juszczyk-18] W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 259, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.

[12]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[10]

[11]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]