Hemisus guineensis
Hemisus guineensis – gatunek afrykańskiego płaza bezogonowego z rodziny prosiakowatych (Hemisotidae), który wykluwa się w norze wykopanej przez matkę.
| Hemisus guineensis[1] | |||
| Cope, 1865 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Hemisus guineensis | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Taksonomia edytuj
Prawdopodobnie nie chodzi tu o jeden, lecz o kilka podobnych do siebie gatunków[2].
Zwierzę zaliczano w przeszłości do rodziny żabowatych[3].
Morfologia edytuj
Zmierzone dwie samice liczyły sobie od czubka pyska do kloaki 4,78 i 4,64 cm[3].
Występowanie edytuj
Gatunek ten ma szeroki zasięg występowania. Zamieszkuje prawdopodobnie południowo-zachodni Senegal, południowy zachód Gambii, Gwineę Bissau, Gwineę bez północy i wschodu kraju, Sierra Leone i Liberię, południowe i środkowe Wybrzeże Kości Słoniowej, południowe: Ghanę, Togo i Benin, środkową i wschodnią Nigerię, północny i środkowy Kamerun, południowy Czad, zachodnią, środkową i południowo-wschodnią Republikę Środkowoafrykańską, północną Demokratyczną Republikę Konga, Ugandę bez północy i północnego wschodu, południowy zachód Kenii, zachodnią i środkową Tanzanię, wschodnie: Burundi i Rwandę, południe Demokratycznej Republiki Konga, Angolę bez południowego zachodu i Kabindy, północny wschód Namibii, północną i północno-zachodnią Botswanę, północ Republiki Południowej Afryki, większą część Zimbabwe, wschodni Mozambik, południowe i południowo-zachodnie Malawi oraz prawie całą Zambię bez terenów przy wschodniej granicy na północy. Jednakże występowanie zwierzęcia w Botswanie, Burundi, Gambii, Malawi, Namibii, Nigrze, Republice Środkowoafrykańskiej, Rwandzie, Togo, a także w niewymienionym wyżej Sudanie nie jest pewne[2].
H. guineensis zamieszkuje sawanny, a w Afryce Zachodniej i Demokratycznej Republice Konga także lasy, generalnie lasów jednak unika. Zajmuje także siedliska zmodyfikowane przez człowieka. Posiada duże zdolności adaptacyjne[2]. Preferuje wody stojące[4]. Spotkano też samicę na bagnach[3].
Behawior i rozmnażanie edytuj
Podczas pory suchej płaz zagrzebuje się w glebie[2].
Rozród przebiega w norze w wilgotnej glebie, bronionej przez samicę[2], która składa 80–250 jaj[4]. Nie są pigmentowane, mierzą 2,5 mm średnicy[3]. Przebywają tam aż do wylęgnięcia larw[4]. Najbliższy zbiornik wodny musi znajdować się w promieniu 200 m[2]. Kijanki osiągają go dzięki kanałowi wykopanemu przez matkę. Często zabiera je z sobą powódź[4]. Rozwijają się w środowisku wodnym[2]. Zalicza się je do nektonu[4].
Status edytuj
Liczebność tego widywanego tylko w czasie deszczu lub w porze rozrodu płaza (w niektórych rejonach, np. w RPA, niespotykanego już od dawna) jest trudna do oszacowania. Wydaje się, że podlega ona dużym fluktuacjom. Zwierzę może występować pospolicie w lasach Afryki Zachodniej[2].
Jego zasięg występowania obejmuje liczne obszary chronione[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Hemisus guineensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Hemisus guineensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d George R. Zug. Amphibians and Reptiles of the Outamba–Kilimi region, Sierra Leone. „J. Herpetol. Assoc. Africa”. 33, s. 1–4, 1987. (ang.).
- ↑ a b c d e Vincenzo Mercurio, Wolfgang Bohme, Bruno Streit. Reproductive diversity of Malawian anurans. „Herpetology Notes”. 2, s. 175–183, 2009-10-17. (ang.).