Psacastarodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny żółwinkowatych. Obejmuje 5 opisanych gatunków.

Psacasta
Germar, 1839
Ilustracja
Żółwinek bezzębny
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Nadrodzina

tarczówki

Rodzina

żółwinkowate

Podrodzina

Eurygastrinae

Rodzaj

Psacasta

Typ nomenklatoryczny

Cimex pedemontanus Fabricius, 1781 (= Cimex exanthematicus Scopoli, 1763)

Morfologia i zasięg edytuj

Pluskwiaki te osiągają od 8 do 12 mm długości ciała w przypadku podrodzaju nominatywnego i od 5 do 7 mm długości ciała w przypadku podrodzaju Cryptodontus[1]. Mają głowę o przedniej krawędzi niezaokrąglonej[2]. W podrodzaju nominatywnym na bukuli brak jest zęba, natomiast w podrodzaju Cryptodontus jest on obecny[1]. Tułów ma dużą, szeroką, na tylnej krawędzi zaokrągloną tarczkę nakrywającą w całości lub niemal w całości listewkę brzeżną odwłoka[2].

Rodzaj palearktyczny[1][2]. W Polsce nie występuje, jednak jeszcze w XXI wieku błędnie podawano występowanie w tym kraju żółwinka bezzębnego[3].

Taksonomia edytuj

Takson ten wprowadzony został w 1839 roku przez Ernsta Friedricha Germara[4]. Odo Reuter wyznaczył w 1888 roku jego gatunkiem typowym Cimex pedemontanus[5], opisanego w 1781 roku Johana Christiana Fabriciusa[6] i będącego młodszym synonimem Cimex exanthematicus[7] opisanego w 1763 roku przez Giovanniego Antonia Scopoliego[8]. W 1865 roku przez Étienne’a Mulsanta i Claudiusa Reya wprowadzony został rodzaj Cryptodontus, do którego zaliczono wówczas tylko gatunek opisany przez Fabriciusa pod nazwą Cimex tuberculatus[9]. W 1873 roku Carl Stål obniżył rangę Cryptodontus do podrodzaju w obrębie rodzaju Psacasta[10].

Do rodzaju tego należy łącznie 5 opisanych gatunków zgrupowanych w dwóch podrodzajach[2][11][12]:

Przypisy edytuj

  1. a b c Jerzy Adrian Lis, Barbara Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski. T. XVIII: Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera. Cz. zeszyt 13: Puklicowate – Acanthosomatidae, żółwinkowate – Scutelleridae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1998.
  2. a b c d Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
  3. Tomasz Rutkowski, Grzegorz Gierlasiński, Jerzy A. Lis. Psacasta exanthematica (Scopoli, 1763) (Hemiptera: Heteroptera: Scutelleridae) w Polsce. „Heteroptera Poloniae - Acta Faunistica”. 12, s. 33-35, 2018. ISSN 2083-201X. 
  4. E.F. Germar. Beiträge zu einer Monographie der Schildwanzen. „Zeitschrift für die Entomologie”. 1, s. 1-146, 1839. 
  5. O.M. Reuter: Revisio synonymica Heteropterorum Palaearcticorum quae descripserunt auctores vetustiores (Linnaeus 1758 - Latreille 1806). Helsingfors: Finnische Literatur-Gesellschaft, 1888.
  6. J.C. Fabricius: Species insectorum exhibentes eorum differentias specificas, synonyma auctorum, loca natalia, metamorphosin adiectis observationibus, descriptionibus 2. Hamburgi et Kilonii: Bohn, 1781, s. 1-494.
  7. A. Carapezza, I.M. Kerzhner. Species of the subgenus Psacasta s. str. (Heteroptera: Scutelleridae). „Zoosystematica Rossica”. 14 (1), s. 55-60, 2005. 
  8. J.A. Scopoli: Entomologia Carniolica exhibens Insecta Carnioliae indigena et distributa in ordines, genera, species, varietates. Methodo Linneana. Vindobonae: Trattner, 1763, s. 121.
  9. É. Mulsant, C. Rey: Histoire naturelle des punaises de France. I. Tribu: Scutellérides. Paris: Savy & Deyrolle, 1865, s. 36.
  10. C. Stål. Enumeratio Hemipterorum. Bidrag till en förteckning öfver alla hittills kända Hemiptera, jemte systematiska meddelanden. 3. „Kongl. Svenska Vetenskaps-Akademiens Handlingar (N.F.).”. 11 (2), s. 1-163, 1873. 
  11. Berend Aukema (red.): Subgenus Cryptodontus Mulsant & Rey, 1865. [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-06-07].
  12. Berend Aukema (red.): Subgenus Psacasta Germar, 1839. [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-06-07].