Pseudophryne pengilleyi
Pseudophryne pengilleyi – gatunek płaza bezogonowego z rodziny żółwinkowatych (Myobatrachidae). Endemit południowo-wschodniej Australii, krytycznie zagrożony wyginięciem.
| Pseudophryne pengilleyi[1] | |
| Wells & Wellington, 1985 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Pseudophryne pengilleyi |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Morfologia
edytujGatunek jest zbliżony wyglądem do gatunku Pseudophryne corroboree. Jego skóra jest szorstka na grzbiecie i gładka po brzusznej stronie ciała. Ubarwienie składa się z intensywnie żółtych i czarnych elementów[3]. Przedstawiciele Pseudophryne pengilleyi osiągają rozmiary od 25 do 30 mm[4].
Systematyka
edytujGatunek ten opisali w 1985 roku Richard W. Wells i C. Ross Wellington; wcześniej jego przedstawicieli uznawano za Pseudophryne corroboree. Miejsce typowe to Coree Flats w górach Brindabella. Epitet gatunkowy upamiętnia dr. Rossa K. Pengilleya w uznaniu jego prac nad biologią i ekologią rodzaju Pseudophryne[5].
Występowanie
edytujJest to gatunek endemiczny dla południowo-wschodniej Australii. Istnieją dwie populacje tego gatunku na zachód od Canberry. Większa z nich, obejmująca ponad 95% przetrwałej populacji, występuje w górach Fiery Range i Bogong Peaks, druga w niewielkim oddaleniu w górach Brindabella. Zasięg występowania jest mocno pofragmentowany[2]. Pseudophryne pengilleyi pojawiają się na wysokościach od 850 do 1840 m[4]. Preferują górskie lasy, łąki i wrzosowiska[2].
Rozmnażanie
edytujRozród odbywa się od stycznia do marca na obszarach bagiennych. Samice składają od 16 do 40 małych jajeczek o średnicy 6–10 mm. Larwy wykluwają się jesienią bądź późną zimą, kiedy długie deszcze lub roztopy powodują podniesienie się poziomu wód[2]. Kijanki przeobrażają się po 7–9 miesiącach od wyklucia, zazwyczaj w okresie od grudnia do wczesnego lutego. Młode dojrzewają w 2–3 roku życia. Pseudophryne pengilleyi żyją ok. 9 lat[4].
Status
edytujW Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Pseudophryne pengilleyi klasyfikowany jest jako gatunek krytycznie zagrożony (CR, ang. Critically Endangered)[2].
Gatunek ten był niegdyś bardzo liczny, jednak od początku lat 80. XX wieku obserwowany jest gwałtowny spadek jego liczebności. Początkowo przyczyny tego zjawiska nie były znane. W 2010 roku Hunter i inni wykazali, że główną przyczyną spadków liczebności była choroba chytridiomikoza wywołana przez pasożytniczego grzyba Batrachochytrium dendrobatidis. Inne zagrożenia dla gatunku to susze i pożary buszu nasilone wskutek zmian klimatu, a także gatunki inwazyjne roślin i zwierząt oraz degradacja siedlisk[2].
Większość zasięgu występowania tego płaza mieści się w granicach obszarów chronionych, w tym Parku Narodowego Kościuszki i Parku Narodowego Brindabella[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Pseudophryne pengilleyi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Pseudophryne pengilleyi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022 [dostęp 2024-06-18] (ang.).
- ↑ Harold Cogger: Reptiles and Amphibians of Australia. Csiro Publishing, 2014, s. 108. ISBN 978-0-643-10977-3.
- ↑ a b c Pseudophryne pengilleyi. Australian Government. Department of the Environment. [dostęp 2014-09-03]. (ang.).
- ↑ Richard W. Wells, C. Ross Wellington, A classification of the Amphibia and Reptilia of Australia, „Australian Journal of Herpetology, Supplemental Series”, 1, 1985, s. 3 (ang.).