Wikipedia

Psittacula

Psittacula – rodzaj ptaków z podrodziny papug wschodnich (Psittaculinae) w obrębie rodziny papug wschodnich (Psittaculidae).

Psittacula[1]
Cuvier, 1800[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – aleksandretta zielonoszyja (P. calthropae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugi wschodnie

Podrodzina

papugi wschodnie

Plemię

Psittaculini

Rodzaj

Psittacula

Typ nomenklatoryczny

Psittacus alexandri Linnaeus, 1758

Gatunki

22 gatunki (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce i Azji[12].

Morfologia edytuj

Długość ciała 29–62 cm; masa ciała 56–334 g[12].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Psittacula: nowołac. psittacula „papużka”, od zdrobnienia łac. psittacus „papuga”, od gr. ψιττακος psittakos „papuga”[13].
  • Sagittifer: łac. sagittifer „nosić strzałę”, od sagitta „strzała”; -fer „noszący”, od ferre „nosić”[14]. Gatunek typowy: Psittacus alexandri Linnaeus, 1758.
  • Palaeornis: gr. παλαιος palaios „starożytny”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[15]. Gatunek typowy: Psittacus alexandri Linnaeus, 1758.
  • Mascarinus: epitet gatunkowy Psittacus mascarinus[16] J.F. Gmelin, 1788 (fr. masque noir „czarna maska”)[17]. Gatunek typowy: Psittacus mascarinus J.F. Gmelin, 1788 (= Psittacus mascarin Linnaeus, 1771).
  • Tanygnathus: gr. τανυω tanuō „wyciągnąć się”, od τεινω teinō „wyciągać”; γναθος gnathos „szczęka”[18]. Gatunek typowy: Psittacus megalorynchos Boddaert, 1783.
  • Erythrostomus: gr. ερυθρος eruthros „czerwony”; στομα stoma, στοματος stomatos „usta”[19]. Gatunek typowy: Psittacus megalorynchos Boddaert, 1783.
  • Belocercus: gr. βελος belos „strzała”; κερκος kerkos „ogon”[20]. Gatunek typowy: Psittacus barbatulatus Bechstein, 1811 (= Psittacus longicauda Boddaert, 1783).
  • Belurus: gr. βελος belos „strzała”; ουρα oura „ogon”[21]. Gatunek typowy: Psittacus malaccensis J.F. Gmelin, 1788 (= Psittacus longicauda Boddaert, 1783).
  • Alexandrinus: Aleksander Macedoński (456 p.n.e.–323 p.n.e.), król Macedonii, uważa się, że sprowadził pierwsze te papugi do Europy[22]. Gatunek typowy: Psittacus krameri Scopoli, 1769.
  • Himalayapsitta: Himalaje, od sanskrytckiego hima „śnieg”; ālaya „siedziba”; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακος psittakos „papuga”[23]. Gatunek typowy: Psittacus himalayanus Lesson, 1831.
  • Nicopsitta: Nicole Braun, żona niemieckiego ornitologa Michael P. Brauna; nowołac. psitta „papuga”, od gr. ψιττακος psittakos „papuga”[24]. Gatunek typowy: Palaeornis columboides Vigors, 1830.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[25]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ Psittacula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ G. Cuvier: Leçons d’anatomie Comparée. T. 1. Paris: Baudouin, Imprimeur de l’Institut National des Sciences et des Arts, 1800, s. tab. 2. (fr.).
  3. ↑ H. Kuhl. Conspectus psittacorum. „Nova Acta Physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosorum”. 10 (2), s. 15, 1820. (łac.). 
  4. ↑ N.A. Vigors. Sketches in Ornithology; or Observations on the leading Affinities of some of the more extensive groups of Birds. On a group of Psittacidæ known to the ancients. „The Zoological Journal”. 2 (5), s. 46, 1825. (ang.). 
  5. ↑ R.P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d’oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. Bruxelles: Chez F.G. Levraul, 1831, s. 188. (fr.).
  6. ↑ J.G. Wagler. Conspectus systematicus generum et specierum ex ordine Psittacorum, adjectis generum characteribus. „Abhandlungen der Mathematisch-Physicalischen Klasse der Königlich Bayerischen Akademie der Wissenschaften”. 1, s. 501, 1832. (łac.). 
  7. ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 300, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  8. ↑ S. Müller: Chetsen uit de oostelijke streken des Indischen archipels. II. Aanteekeningen omtrent Amboina, Banda, Poeloe Manok cn eenige andere eilanden dier streken. W: Verhandelingen over de natuurlijke geschiedenis der Nederlandsche overzeesche bezittingen de Leden der Natuurkindige commissie in Indië enandere Schrijvers. Cz. 1: Land-en Volkenkunde. Leiden: In commissie bij. S. en J. Luchtmans en C.C. van der Hoek, 1839–1844, s. 107. (niderl.).
  9. ↑ Ch.L. Bonaparte. Tableau des Perroquets. „Revue et Magasin de Zoologie pure et appliquée”. 2e Série. 6, s. 152, 1854. (fr.). 
  10. ↑ Braun, Bahr i Wink 2016 ↓, s. 324.
  11. ↑ a b Braun, Bahr i Wink 2016 ↓, s. 323.
  12. ↑ a b S.M. Billerman: Old World Parrots (Psittaculidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.psitta4.01. [dostęp 2020-10-22]. (ang.).  
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Psittacula [dostęp 2022-10-08].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Sagittifer [dostęp 2022-10-08].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Palaeornis [dostęp 2022-10-08].
  16. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Mascarinus [dostęp 2022-10-08].
  17. ↑ The Key to Scientific Names ↓, mascarin [dostęp 2022-10-08].
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Tanygnathus [dostęp 2022-10-08].
  19. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Erythrostomus [dostęp 2022-10-08].
  20. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Belocercus [dostęp 2022-10-08].
  21. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Belurus [dostęp 2022-10-08].
  22. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Alexandrinus [dostęp 2022-10-08].
  23. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Himalayapsitta [dostęp 2022-10-08].
  24. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Nicopsitta [dostęp 2022-10-08].
  25. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Psittaculini Vigors, 1825 (Wersja: 2023-04-08). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-26].
  26. ↑ BirdLife International, Mascarinus mascarin, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2022-1 [dostęp 2022-10-08] (ang.).
  27. ↑ BirdLife International, Palaeornis wardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2020-2 [dostęp 2020-10-22] (ang.).
  28. ↑ BirdLife International, Alexandrinus exsul, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2020-2 [dostęp 2020-10-22] (ang.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Psittacula&oldid=72181274”