Pteridophyllum racemosum
Pteridophyllum racemosum – gatunek z monotypowego rodzaju roślin z rodziny makowatych (Papaveraceae), czasem z powodu swej odrębności morfologicznej wyodrębniany w osobną rodzinę Pteridophyllaceae (Murb.) Sugiura ex Nak.[4] Jest endemitem japońskim występującym w naturze tylko w centralnej i północnej części wyspy Honsiu[5]. Rośnie w lasach iglastych[5] na obszarach górskich, w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego[6]. Gatunek wyróżnia się m.in. brakiem soku mlecznego – obecnego u innych przedstawicieli makowatych[4].
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Pteridophyllum |
| Gatunek |
Pteridophyllum racemosum |
| Nazwa systematyczna | |
| Pteridophyllum racemosum Siebold & Zucc. Abh. Math.-Phys. Cl. Königl. Bayer. Akad. Wiss. 3(2): 720 1843[3] | |
Morfologia edytuj
Bylina kłączowa z przyziemną rozetą skrętoległych, zimozielonych liści. Liście podobne są do liści paproci z rodzaju podrzeń (Blechnum) – w zarysie lancetowate, z blaszką głęboko wcinaną. Mają 10–20 cm długości i 2–3 cm szerokości. Różyczka liściowa u nasady otoczona jest kilkoma okazałymi, błoniastymi katafilami (liśćmi dolnymi). Kwiaty wyrastają na groniaście rozgałęzionym głąbiku, osiągającego 15–25 cm wysokości. Z każdego węzła kwiatostanu wyrastają po dwa kwiaty. Kwiaty niemal promieniste z okwiatem podzielonym na kielich i koronę. Dwie działki kielicha szybko odpadają. Białe płatki korony o długości ok. 5 mm wyrastają w dwóch okółkach po dwa. Pręciki cztery w jednym okółku. Słupek górny, z zalążnią zbudowaną z dwóch owocolistków, jednokomorowy. Zakończony podwójnym znamieniem. Owocem jest torebka z licznymi nasionami, otwierająca się dwiema klapami[4][7].
Systematyka edytuj
W systemach z założenia wyróżniających wiele drobnych rodzin gatunek ten wyodrębniany jest w monotypową rodzinę Pteridophyllaceae (Murb.) Sugiura ex Nak.[4], dotyczy to np. systemu Reveala z lat 1994–1999 i systemu Takhtajana z 1997 roku. W systemie APG (1998) i systemie APG II (2003) kwestia wyodrębniania tej rodziny przedstawiona była jako opcjonalna, wobec włączania gatunku do makowatych (Papaveraceae). Według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009) Pteridophyllum racemosum łączony jest z rodzajem Hypecoum w plemię Hypecoeae Dumortier, stanowiące jeden z dwóch kladów w obrębie podrodziny dymnicowych (Fumarioideae Eaton) w rodzinie makowatych[2][8].
Biologia edytuj
Gatunek rozmnaża się głównie generatywnie – poprzez rozsiewanie nasion. Niewielką rolę odgrywa rozmnażanie wegetatywne polegające na powstawaniu rozet potomnych w odległości 1–5 cm od rośliny macierzystej. W maju rozwija się większość młodych liści, podczas gdy liście ubiegłoroczne w większości obumierają zasychają w ciągu lata. Kwitnienie rozpoczyna się w maju, trwa do lipca. W lipcu dojrzewają też i otwierają się owoce[6][7].
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-03-06] (ang.).
- ↑ Pteridophyllum racemosum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
- ↑ a b c d L. Watson, M. J. Dallwitz: Pteridophyllaceae. [w:] The Families of Flowering Plants [on-line]. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-09)]. (ang.).
- ↑ a b Kubitzki K. (red.): Flowering plants, dicotyledons: magnoliid, hamamelid, and caryophyllid families. Springer, 1993, s. 96.
- ↑ a b Mayumi Ozawa, Iroshi Kudoh, Naoki Kachi. Breeding system of Pteridophyllum racemosum Sieb. et Zucc. (Papaveraceae). „Plant Species Biology”. 16, 3, s. 237–239, 2001.
- ↑ a b Pteridophyllum racemosum. [w:] Japanese Wild Flowers [on-line]. Prof. Summer's Web Garden. [dostęp 2011-03-09]. (ang.).
- ↑ Pteridophyllum racemosum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).