Torebka (botanika)
Torebka (ang. capsule, łac. capsula) – typ owocu pojedynczego, pękającego, zwykle suchego. Torebka może być zbudowana z dwóch lub wielu owocolistków. Torebka może być jednokomorowa, podzielona na tyle komór, ile owocolistków lub częściowo podzielona tzw. przegrodami fałszywymi, nie dochodzącymi do środka owocu.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Papaver_open_zaadkleppen.jpg/220px-Papaver_open_zaadkleppen.jpg)
Torebki uwalniają nasiona pękając szczeliną lub klapami, ewentualnie przez otworki lub odpadające wieczko.
Owoce pękają komorowo, przegrodowo i przegrodołomnie. W pierwszym przypadku torebka pęka wzdłuż nerwu środkowego owocolistka, tak że w efekcie poszczególne cząstki rozpadającego się owocu składają się z dwóch zrośniętych połówek sąsiadujących owocolistków (tak pękają np. owoce tulipana i kosaćca). Pękanie przegrodowe następuje wzdłuż linii zrośnięcia owocolistków, a torebka rozpada się wówczas na poszczególne owocolistki (tak pękają owoce np. dziurawca i naparstnicy). W końcu pękanie przegrodołomne następuje w przypadkach, gdy rozrywają się przegrody wewnętrzne, wskutek czego otwarta torebka, rozpadając się na poszczególne owocolistki, ukazuje wewnętrzną kolumnę centralną z pozostałościami przegród (tak pękają np. owoce bielunia i różanecznika).
U goździkowatych torebki otwierają się na szczycie w ten sposób, że poszczególne owocolistki rozchylają się ząbkami. W przypadku maku torebka zwana "makówką" przykryta jest od góry zdrewniałą pozostałością szerokiego znamienia, pod którym powstaje szereg otworów otwierających się klapkami. Podobnie poprzez otworki wysypują się z torebek nasiona dzwonków. U niektórych rodzajów (np. kurzyśladu i babki) torebki pękają wokół swego obwodu otwierając się wieczkiem. Czasem owoce takie określane są mianem "puszki".
Torebka jest najczęściej owocem suchym, rzadko ma mięsistą owocnię, jak u kasztanowca.
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Bolesław Hryniewiecki: Owoce i nasiona. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1952, s. 44-46.