Puchar Świata w szachach 2009

Puchar Świata w Szachach 2009 – kwalifikacyjny turniej z cyklu mistrzostw świata, mający na celu wyłonienie jednego z uczestników meczów pretendentów w 2011 roku, którego zwycięzca będzie walczył o tytuł mistrza świata z aktualnym wówczas mistrzem (zwycięzcą meczu Viswanathan AnandWeselin Topałow).

Boris Gelfand, zdobywca Pucharu Świata 2009

Przebieg turnieju

edytuj

Rozgrywki pucharowe odbyły się w dniach 20 listopada – 15 grudnia 2009 w rosyjskim mieście Chanty-Mansyjsk[1]. Wystąpiło w nim 128 zawodników, w tym 23 z rankingiem powyżej 2700 punktów[2] oraz 14 z pierwszej dwudziestki światowej listy Międzynarodowej Federacji Szachowej z dnia 1 listopada 2009 roku[3]. Wśród uczestników znalazły się również trzy kobiety: Judit Polgár (nr 1 na światowej liście rankingowej kobiet), Aleksandra Kostieniuk (nr 11 na świecie, aktualna mistrzyni świata) oraz Hou Yifan (nr 3 na świecie, aktualna wicemistrzyni świata)[4].

Zawodnicy rozegrali 7 rund systemem pucharowym, w pierwszych sześciu rundach grając dwie partie tempem szachów klasycznych (w finale – cztery). W przypadku remisu (1 – 1 lub 2 – 2 w finale) następowała pierwsza dogrywka, w której grano cztery partie tempem szachów szybkich. Jeśli wynik meczu wciąż był remisowy, rozgrywano maksymalnie pięć kolejnych dogrywek po dwie partie tempem szachów błyskawicznych. Jeśli po tych 16 partiach (18 w finale) wynik wciąż był nierozstrzygnięty, rozgrywano decydujący pojedynek, przed którym losowano kolory bierek. Zawodnik grający białymi miał do dyspozycji 6 minut i aby awansować musiał wygrać, natomiast jego przeciwnik otrzymywał 5 minut i do awansu wystarczał mu remis.

I runda nie przyniosła większych sensacji. Z najwyżej rozstawionych zawodników z turniejem pożegnał się jedynie Siergiej Mowsesjan (2718, nr 16)[5]. Jednakże już w II rundzie z turnieju odpadło trzech zaliczanych do faworytów zawodników: Aleksandr Moroziewicz (2750, nr 4), Teymur Rəcəbov (2748, nr 5) i Wasyl Iwanczuk (2739, nr 6)[6]. W trzeciej rundzie swój pojedynek przegrał zwycięzca Pucharu Świata 2007, Gata Kamski. W tej rundzie doszło również do rzadko spotykanego wydarzenia, które miało bezpośredni wpływ na wyniki dwóch par. Dwaj Chińczycy, Li Chao i Wang Yue spóźnili się na drugie partie swoich dogrywek, za co ukarani zostali w tych partiach przegranymi przez walkower[7]. Czwarta runda nie przyniosła niespodzianek – do najlepszej ósemki awans zdobyli wyłącznie zawodnicy z rankingiem powyżej 2700 punktów[8], a do półfinałów awansowali: Boris Gelfand (2768, nr 1), Rusłan Ponomariow (2739, nr 7), Serhij Kariakin (2723, nr 12) oraz Władimir Małachow (2706, nr 22)[9]. W tej rundzie wyjątkowo łatwo z Kariakinem poradził sobie Gelfand (wygrywając 2-0), natomiast w drugiej parze Ponomariow w dogrywce pokonał 4-2 Małachowa, choć po trzeciej partii przegrywał 1-2[10]. Finał miał zacięty przebieg: wszystkie cztery partie rozegrane tempem klasycznym zakończyły się remisami, w 6. prowadzenie objął Gelfand, ale w 8. Ponomariow wyrównał do stanu 4-4. Pierwsza dogrywka tempem błyskawicznym również zakończyła się remisem, dopiero w drugiej Gelfand dwukrotnie pokonał swojego przeciwnika i z ostatecznym wynikiem 7-5 zwyciężył w finale i zdobył Puchar Świata 2009[11].

W turnieju wystąpił jeden reprezentant Polski, Mateusz Bartel (2618, nr 80), który w I rundzie pokonał po dogrywce Borisa Graczowa z Rosji (2652, nr 49), ale w kolejnej uległ Chińczykowi Yu Yangyi (2527, nr 113) i odpadł z dalszej rywalizacji[12].

Całkowity fundusz nagród wyniósł 1.600.000 USD, z czego zwycięzca Pucharu otrzymał 120.000, finalista – 80.000, przegrani w rundzie VI – po 50.000, w rundzie V – po 35.000, w rundzie IV – po 25.000, w rundzie III – po 16.000, w rundzie II – po 10.000, a w rundzie I – po 6.000.

Wyniki I rundy

edytuj
  1.   Boris Gelfand (2758) –   Andriej Obodczuk (2404) [1½ – ½]
  2.   Walaa Sarwat (2405) –   Vüqar Həşimov (2758) [0 – 2]
  3.   Piotr Swidler (2754) –   Jean Hebert (2420) [2 – 0]
  4.   Khaled Abdel Razik (2469) –   Aleksandr Moroziewicz (2750) [0 – 2]
  5.   Teymur Rəcəbov (2748) –   Mohamed Ezat (2472) [2 – 0]
  6.   Aleksiej Biezgodow (2484) –   Wasilij Iwanczuk (2739) [0 – 2]
  7.   Rusłan Ponomariow (2739) –   Essam El Gindy (2493) [1½ – ½]
  8.   Jha Sriram (2497) –   Aleksandr Griszczuk (2736) [½ – 1½]
  9.   Dmitrij Jakowienko (2736) –   Aimen Rizouk (2500) [1½ – ½]
  10.   Nikołaj Kabanow (2501) –   Wang Yue (2734) [0 – 2]
  11.   Pawło Eljanow (2729) –   Mohamad Al-Sayed (2504) [1½ – ½]
  12.   Andrés Rodríguez Vila (2508) –   Serhij Kariakin (2723) [½ – 1½]
  13.   Szachrijar Mammadjarow (2719) –   Aleksandra Kostieniuk (2517) [2 – 0]
  14.   Abhijit Kunte (2522) –   Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15.   Leinier Domínguez Pérez (2719) –   David Smerdon (2525) [3½ – 2½]
  16.   Yu Yangyi (2527) –   Siergiej Mowsesjan (2718) [1½ – ½]
  17.   Maxime Vachier-Lagrave (2718) –   Yu Shaoteng (2529) [1½ – ½]
  18.   Aleksiej Pridorożny (2533) –   Jewgienij Aleksiejew (2715) [½ – 1½]
  19.   Jewgienij Tomaszewski (2708) –   Aleksander Iwanow (2539) [1½ – ½]
  20.   Joshua Friedel (2551) –   Wang Hao (2708) [0 – 2]
  21.   David Navara (2707) –   Darwin Laylo (2552) [4 – 2]
  22.   Bassem Amin (2553) –   Władimir Małachow (2706) [0 – 2]
  23.   Étienne Bacrot (2700) –   Friso Nijboer (2561) [3½ – 1½]
  24.   Iván Morovic Fernández (2562) –   Siergiej Rublewski (2697) [½ – 1½]
  25.   Baadur Dżobawa (2696) –   Ray Robson (2567) [1½ – ½]
  26.   Robert Hess (2572) –   Aleksandr Motylow (2695) [½ – 1½]
  27.   Gata Kamski (2695) –   Rogelio Antonio (2574) [1½ – ½]
  28.   Abhijeet Gupta (2578) –   Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  29.   Wiktor Bołogan (2692) –   Ahmed Adly (2583) [1½ – ½]
  30.   Hou Yifan (2588) –   Arkadij Naiditsch (2689) [2½ – 3½]
  31.   Bu Xiangzhi (2682) –   Yannick Pelletier (2589) [½ – 1½]
  32.   Duško Pavasovič (2590) –   Judit Polgár (2680) [–/+ (vo)]
  33.   Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) –   Constantin Lupulescu (2591) [1½ – ½]
  34.   Li Chao (2596) –   Gabriel Sarksjan (2676) [5 – 3]
  35.   Aleksander Oniszczuk (2672) –   Diego Flores (2602) [1½ – ½]
  36.   Jurij Kryworuczko (2602) –   Iwan Czeparinow (2671) [2½ – 3½]
  37.   Zachar Jefimenko (2668) –   Gilberto Milos (2603) [½ – 1½]
  38.   Zhou Weiqi (2603) –   Emil Sutowski (2666) [3½ – 1½]
  39.   Jewgienij Najer (2666) –   Ehsan Ghaem Maghami (2603) [1½ – ½]
  40.   Eduardo Iturrizaga (2605) –   Siergiej Tiwiakow (2664) [3½ – 2½]
  41.   Ołeksandr Areszczenko (2664) –   Fidel Corrales Jiménez (2605) [1½ – ½]
  42.   Erwin l'Ami (2606) –   Krishnan Sasikiran (2664) [1½ – 3½]
  43.   Ilja Smirin (2662) –   Jaan Ehlvest (2606) [1½ – ½]
  44.   Aleksander Szabałow (2606) –   Wołodymyr Bakłan (2655) [4½ – 3½]
  45.   Surya Ganguly (2654) –   Anton Filippow (2607) [2 – 0]
  46.   Aleksandr Chalifman (2612) –   Alexandr Fier (2653) [3½ – 2½]
  47.   Laurent Fressinet (2653) –   Sanan Sjugirow (2612) [2 – 0]
  48.   Tigran L. Petrosjan (2615) –   Georg Meier (2653) [½ – 1½]
  49.   Boris Graczow (2652) –   Mateusz Bartel (2618) [3 – 5]
  50.   Lázaro Bruzón Batista (2619) –   Fabiano Caruana (2652) [½ – 1½]
  51.   Ivan Sokolov (2652) –   Serhij Fedorczuk (2619) [0 – 2]
  52.   Parimarjan Negi (2620) –   Wadim Miłow (2652) [1½ – 3½]
  53.   Artiom Timofiejew (2651) –   Rafael Leitão (2621) [3½ – 2½]
  54.   Jan Gustafsson (2622) –   Ernesto Inarkijew (2645) [1½ – 3½]
  55.   Boris Sawczenko (2644) –   Jurij Szulman (2623) [4½ – 3½]
  56.   Sandipan Chanda (2623) –   Michaił Kobalija (2643) [1½ – ½]
  57.   Władisław Tkaczow (2642) –   Lê Quang Liêm (2624) [3½ – 1½]
  58.   Warużan Hakopian (2624) –   Paweł Tregubow (2642) [9 – 7]
  59.   Wesley So (2640) –   Gadir Gusejnow (2625) [4 – 1]
  60.   Konstantin Sakajew (2626) –   Julio Granda Zuñiga (2640) [1½ – ½]
  61.   Viktor Láznička (2637) –   Joanis Papaioanu (2628) [1½ – ½]
  62.   Tomi Nybäck (2628) –   Dmitrij Andriejkin (2636) [4½ – 3½]
  63.   Rauf Məmmədov (2634) –   Zhou Jianchao (2629) [½ – 1½]
  64.   Siergiej Wołkow (2629) –   Farruch Amonatow (2631) [½ – 1½]

Wyniki II rundy

edytuj
  1.   Farruch Amonatow (2631) –   Boris Gelfand (2758) [½ – 1½]
  2.   Vüqar Həşimov (2758) –   Zhou Jianchao (2629) [1½ – ½]
  3.   Tomi Nybäck (2628) –   Piotr Swidler (2754) [1½ – 3½]
  4.   Aleksandr Moroziewicz (2750) –   Viktor Láznička (2637) [0 – 2]
  5.   Konstantin Sakajew (2626) –   Tejmur Radżabow (2748) [1½ – ½]
  6.   Wasilij Iwanczuk (2739) –   Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7.   Warużan Hakopian (2624) –   Rusłan Ponomariow (2739) [2 – 4]
  8.   Aleksandr Griszczuk (2736) –   Władisław Tkaczow (2642) [1½ – ½]
  9.   Chanda Sandipan (2623) –   Dmitrij Jakowienko (2736) [0 – 2]
  10.   Wang Yue (2734) –   Boris Sawczenko (2644) [2 – 0]
  11.   Ernesto Inarkijew (2645) –   Pawło Eljanow (2729) [2½ – 3½]
  12.   Serhij Kariakin (2723) –   Artiom Timofiejew (2651) [3½ – 2½]
  13.   Wadim Miłow (2652) –   Szachrijar Mammadjarow (2719) [0 – 2]
  14.   Aleksiej Szyrow (2719) –   Serhij Fedorczuk (2619) [4 – 1]
  15.   Fabiano Caruana (2652) –   Leinier Domínguez Pérez (2719) [3½ – 2½]
  16.   Yu Yangyi (2527) –   Mateusz Bartel (2618) [1½ – ½]
  17.   Georg Meier (2653) –   Maxime Vachier-Lagrave (2718) [2½ – 3½]
  18.   Jewgienij Aleksiejew (2715) –   Laurent Fressinet (2653) [3½ – 1½]
  19.   Aleksandr Chalifman (2612) –   Jewgienij Tomaszewski (2708) [2½ – 3½]
  20.   Wang Hao (2708) –   Surya Ganguly (2654) [2 – 0]
  21.   Aleksander Szabałow (2606) –   David Navara (2707) [2½ – 3½]
  22.   Władimir Małachow (2706) –   Ilja Smirin (2662) [3½ – 1½]
  23.   Krishnan Sasikiran (2664) –   Étienne Bacrot (2700) [0 – 2]
  24.   Siergiej Rublewski (2697) –   Ołeksandr Areszczenko (2664) [2½ – 3½]
  25.   Eduardo Iturrizaga (2605) –   Baadur Dżobawa (2696) [½ – 1½]
  26.   Aleksandr Motylow (2695) –   Jewgienij Najer (2666) [1½ – ½]
  27.   Zhou Weiqi (2603) –   Gata Kamski (2695) [½ – 1½]
  28.   Nikita Witiugow (2694) –   Gilberto Milos (2603) [4½ – 3½]
  29.   Iwan Czeparinow (2671) –   Wiktor Bołogan (2692) [2 – 4]
  30.   Arkadij Naiditsch (2689) –   Aleksander Oniszczuk (2672) [1½ – ½]
  31.   Li Chao (2596) –   Yannick Pelletier (2589) [4½ – 3½]
  32.   Judit Polgár (2680) –   Liviu-Dieter Nisipeanu (2677) [4½ – 3½]

Wyniki III rundy

edytuj
  1.   Boris Gelfand (2758) –   Judit Polgár (2680) [3½ – 1½]
  2.   Li Chao (2596) –   Vüqar Həşimov (2758) [1½ – 3½]
  3.   Piotr Swidler (2754) –   Arkadij Naiditsch (2689) [5 – 3]
  4.   Wiktor Bołogan (2692) –   Viktor Láznička (2637) [1½ – 3½]
  5.   Konstantin Sakajew (2626) –   Nikita Witiugow (2694) [½ – 1½]
  6.   Gata Kamski (2695) –   Wesley So (2640) [½ – 1½]
  7.   Rusłan Ponomariow (2739) –   Aleksandr Motylow (2695) [1½ – ½]
  8.   Baadur Dżobawa (2696) –   Aleksandr Griszczuk (2736) [3 – 5]
  9.   Dmitrij Jakowienko (2736) –   Ołeksandr Areszczenko (2664) [4 – 2]
  10.   Étienne Bacrot (2700) –   Wang Yue (2734) [3½ – 1½]
  11.   Pawło Eljanow (2729) –   Władimir Małachow (2706) [1 – 4]
  12.   David Navara (2707) –   Serhij Kariakin (2723) [1 – 4]
  13.   Şəhriyar Məmmədyarov (2719) –   Wang Hao (2708) [1½ – ½]
  14.   Jewgienij Tomaszewski (2708) –   Aleksiej Szyrow (2719) [½ – 1½]
  15.   Fabiano Caruana (2652) –   Jewgienij Aleksiejew (2715) [3½ – 2½]
  16.   Maxime Vachier-Lagrave (2718) –   Yu Yangyi (2527) [1½ – ½]

Od IV rundy do finału

edytuj
1/8 finałuĆwierćfinałPółfinałFinał
  Boris Gelfand4⅛
 Maxime Vachier-Lagrave3⅛
  Boris Gelfand3⅛
  Dmitrij Jakowienko1⅛
  Aleksandr Griszczuk3
  Dmitrij Jakowienko5
  Boris Gelfand2
  Serhij Kariakin0
  Viktor Láznička
  Szachrijar Mammadjarow1⅛
  Szachrijar Mammadjarow
  Serhij Kariakin1⅛
  Nikita Witiugow
  Serhij Kariakin1⅛
  Boris Gelfand7
  Rusłan Ponomariow5
  Vüqar Həşimov3⅛
  Fabiano Caruana1⅛
  Vüqar Həşimov1⅛
  Rusłan Ponomariow3⅛
  Rusłan Ponomariow3⅛
  Étienne Bacrot2⅛
  Rusłan Ponomariow4
  Władimir Małachow2
  Piotr Swidler1⅛
  Aleksiej Szyrow
  Piotr Swidler
  Władimir Małachow1⅛
  Wesley So1
  Władimir Małachow4

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj