Puchar Czech w piłce nożnej

Puchar Czech w piłce nożnej (cz. Pohár FAČR) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego w Czechach. Organizowane co sezon przez Związek Piłki Nożnej Republiki Czeskiej (FAČR) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich. Najważniejsze po Pierwszej lidze piłkarskie rozgrywki w kraju. Triumfator danej edycji Pucharu zyskuje prawo reprezentowania swego kraju w następnej edycji Ligi Europy.

Puchar Czech
Pohár FAČR
Ilustracja
Puchar Czech w piłce nożnej
2023/24
Państwo

 Czechy

Dyscyplina

Piłka nożna

Organizator rozgrywek

Związek Piłki Nożnej Republiki Czeskiej

Data założenia

1993

Rozgrywki
Liczba drużyn

103

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Viktoria Žižkov Praga (1993/94)

Obecny zwycięzca

Sparta Praga (2023/24)

Najwięcej zwycięstw

Sparta Praga (8)

Strona internetowa

Historia

edytuj

Rozgrywki Pucharu Czech zainicjowano w roku 1993 po rozpadzie Czechosłowacji na dwa niepodległe kraje (Republikę Czeską i Słowację). Pierwszym zwycięzcą został klub Viktoria Žižkov[1].

Do utworzenia tego turnieju istniała duża liczba innych krajowych rozgrywek pucharowych: Puchar Dobroczynności (1906-1916), Środkowo-czeski Puchar (1918-1948). W 1938 roku mecenat nad czechosłowacką piłką nożną objął Czechosłowacki Związek Piłki Nożnej, który mimo lekkiego oporu klubów z Czech Środkowych ufundował pierwszy Puchar Czech. Jego pierwsza edycja miała odbyć się w sezonie 1938/39, ale kryzys w Kraju Sudetów i Układ monachijski sprawił, że rozgrywki nawet się nie rozpoczęły. Swoją premierę przeżył więc w czasie okupacji, w sezonie 1939/40. W finale drugoligowe SK Olomouc ASO wygrało w dwóch meczach, pokonując SK Prostějov 3:1 i 2:1 i zostając pierwszym w historii zdobywcą Pucharu Czech. Rywalizacja zakończyła się sukcesem, ale i tak miała silną konkurencję w popularnym Środkowo-czeskim Pucharze. W pierwszym powojennym sezonie 1945/46, rozgrywanym pod nazwą Pohár osvobození, zwyciężyła Sparta. W sezonach 1950/51 i 1951/52 rozegrano dwie edycje Pucharu Czechosłowacji, ale były one uznane za nieoficjalne. W 1955 i 1959/60 rozegrano Puchar Spartakiady Czechosłowacji w piłce nożnej. A od sezonu 1960/61 startowały oficjalne coroczne rozgrywki Pucharu Czechosłowacji. W pierwszym sezonie 1960/61 zawody zostały zaprojektowane tak, aby osobno rywalizowały ze sobą drużyny czeskie i słowackie, dopiero w finale spotykały się zwycięzcy Pucharów Czech i Słowacji. Tak jak były to eliminacje krajowe, Pucharu Czech nie przyznano, a eliminację Czech wygrała Dukla Praga. Puchar Czech nie zyskał jednak zbytniej atrakcyjności i przez kolejny długi okres był tylko krokiem do pokonania na drodze do zwycięstwa w Pucharze Czechosłowacji, gdzie w prestiżowym wyścigu mógł rywalizować z przeciwnikiem ze Słowacji i awans do Pucharu Zdobywców Pucharów. Puchar Czechosłowacji zakończył się w sezonie 1992/93, wraz z rozpadem Czechosłowacji i rozpadem Czechosłowackiego Związku Piłki Nożnej.

W latach 1993–2009 rozgrywki nazywały się Pohár Českomoravského fotbalového svazu (ČMFS), następnie Pohár Fotbalové asociace České republiky (FAČR). Po uzyskaniu sponsora nosił różne nazwy:

  • 1994 – Škoda Cup
  • 1995 – Barum Cup
  • 1996 – Pohár ČMFS
  • 1997–1998 – Raab Karcher Cup
  • 1999–2000 – Pohár ČMFS
  • 2001–2002 – SPORT 1 Cup
  • 2003 – Pohár ČMFS
  • 2004 – Volkswagen Cup
  • 2005–2009 – Pohár ČMFS
  • 2010–2011 – Ondrášovka Cup
  • 2012–2014 – Pohár České pošty
  • 2015–2020 – MOL Cup

Format

edytuj

Format rozgrywek od początku rozgrywek nie był zmieniany, jedynie liczba zespołów była zmienna. W rozgrywkach uczestniczą 103 kluby występujących w Mistrzostwach Czech. Obecnie wszystkie rywalizacje od rundy wstępnej do finału grane są w jednym meczu. Zwycięzca kwalifikuje się do dalszych gier, a pokonany odpada z rywalizacji. W wypadku kiedy w regulaminowym czasie gry padł remis zarządza się dogrywkę, a jeśli i ona nie przyniosła rozstrzygnięcia, to dyktowane są rzuty karne. Od sezonu 1998/99 rozgrywki składają się z 8 etapów: rundy wstępnej eliminacyjnej, rundy pierwszej, rundy drugiej, rundy trzeciej, 1/8 finału, ćwierćfinałów, półfinałów i finału. Mecz finałowy rozgrywany jest na różnych obiektach, choć zazwyczaj był to stadion Evžena Rošickiego w Pradze.

Zwycięzcy i finaliści

edytuj
Nieoficjalne:
Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Puchar charytatywny (czes. Pohár dobročinnosti)
1906     1 SK Smíchov ? klubów
1907     2 SK Smíchov ? klubów
1908     1 Slavia Praga B ? klubów
1909     1 Sparta Praga ? klubów
1910     2 Slavia Praga ? klubów
1911     3 Slavia Praga ? klubów
1912     4 Slavia Praga ? klubów
1913     1 Viktoria Žižkov ? klubów
1914     2 Viktoria Žižkov ? klubów
1915     2 Sparta Praga ? klubów
1916     3 Viktoria Žižkov ? klubów
Oficjalne:
Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Środkowo-czeski Puchar (czes. Středočeský pohár)
1918     1 Sparta Praga ? klubów
1919     2 Sparta Praga ? klubów
1920     3 Sparta Praga ? klubów
1921     1 Viktoria Žižkov ? klubów
1922     1 Slavia Praga ? klubów
1923     4 Sparta Praga ? klubów
1924     5 Sparta Praga ? klubów
1925     6 Sparta Praga ? klubów
1926     2 Slavia Praga ? klubów
1927     3 Slavia Praga ? klubów
1928     4 Slavia Praga ? klubów
1929     2 Viktoria Žižkov ? klubów
1930     5 Slavia Praga ? klubów
1931     7 Sparta Praga ? klubów
1932     6 Slavia Praga ? klubów
1933     3 Viktoria Žižkov ? klubów
1934     8 Sparta Praga ? klubów
1935     7 Slavia Praga ? klubów
1936     9 Sparta Praga ? klubów
1937     ? klubów, niedokończono
1938-1939     nie rozgrywano
1940     4 Viktoria Žižkov ? klubów
1941     8 Slavia Praga ? klubów
1942     1 Bohemia Vršovice ? klubów
1943     9 Slavia Praga ? klubów
1944     10 Slavia Praga ? klubów
1945-1947     nie rozgrywano
1948     10 Sparta Praga ? klubów


Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Puchar Czech (czes. Český pohár)
1939/40     1 Olomouc ASO 3:1 SK Prostějov 10.08.1940, Prostějov ? klubów
2:1 18.08.1940, Andrův stadion, Ołomuniec
1940/41     1 Slavia Praga 2:3 Sparta Praga 15.08.1941, Slavia-Stadion, Praga ? klubów
6:3 22.08.1941, Sparta-Stadion, Praga
1941/42     2 Slavia Praga 5:2 Bohemians Praga 08.09.1942, Sparta-Stadion, Praga ? klubów
5:5 19.09.1942
1942/43     1 Sparta Praga 3:1 Viktoria Pilzno 14.08.1943, Roudná, Pilzno ? klubów
7:1 22.08.1943, Sparta-Stadion, Praga
1943/44     2 Sparta Praga 4:2 Viktoria Pilzno 12.08.1944, Roudná, Pilzno ? klubów
4:3 19.08.1944, Sparta-Stadion, Praga
Puchar Wyzwolenia (czes. Pohár Osvobození)
1945     3 Slavia Praga 1:1 SK Rakovník 26.08.1945, Rakovník ? klubów
5:2 29.08.1945, Masarykův stadion, Praga
1945/46     3 Sparta Praga 6:0 Slezská Ostrawa 03.08.1946, Stará střelnice, Slezská Ostrava ? klubów
3:0 09.08.1946, Sparta-Stadion, Praga
1947-1959     nie rozgrywano
Finał Czech Pucharu Czechosłowacji (czes. Finále Ceské zeme Poháru Československa)
1960/61     1 Dukla Praga 3:0 Spartak Hradec Králové ? klubów; jako eliminacje do Pucharu Czechosłowacji
1962-1968     nie rozgrywano
Puchar Czech (czes. Český pohár)
1969/70     1 TJ Gottwaldov 2:2 LIAZ Jablonec 24.06.1970, Střelnice, Jablonec ? klubów
4:0 28.06.1970, Gottwaldov
1970/71     1 Škoda Pilzno 1:1 Sparta ČKD Praga B 05.05.1971, Štruncovy sady, Pilzno ? klubów
3:3 pd.
(los.)
09.06.1971, Letná-Stadion, Praga
1971/72     4 Sparta ČKD Praga 2:1 Dukla Praga 16.06.1972, Letná-Stadion, Praga ? klubów
2:1 20.06.1972, Stadion Ďolíček, Praga
1972/73     1 Baník Ostrawa 2:1 Sklo Union Teplice 11.04.1973, Stadion Bazaly, Ostrawa ? klubów
0:1 pd.
(k. 5:4)
24.04.1973, Drožďárna, Teplice
1973/74     4 Slavia IPS Praga 1:1 Sparta ČKD Praga 16.05.1974, Stadion primátora Vacka, Praga ? klubów
3:1 23.05.1974, Letná-Stadion, Praga
1974/75     5 Sparta ČKD Praga 1:0 Baník Ostrawa 07.04.1975, Letná-Stadion, Praga ? klubów
2:1 15.04.1975, Stadion Bazaly, Ostrawa
1975/76     6 Sparta ČKD Praga 4:1 SONP Kladno 25.02.1976, Stadion Františka Kloze, Kladno ? klubów
1:0 17.03.1976, Letná-Stadion, Praga
1976/77     1 Sklo Union Teplice 1:0 Sparta ČKD Praga 13.04.1977, Letná-Stadion, Praga ? klubów
2:1 27.04.1977, Stadion Na Stínadlech, Teplice
1977/78     2 Baník Ostrawa 0:1 AŠ Mladá Boleslav 01.03.1978, Mladá Boleslav ? klubów
2:0 29.03.1978, Stadion Bazaly, Ostrawa
1978/79     3 Baník Ostrawa 2:0 Škoda Pilzno 28.03.1979, Stadion Bazaly, Ostrawa ? klubów
1:0 28.04.1979, Doosan Arena, Pilzno
1979/80     7 Sparta ČKD Praga 1:1 Bohemians Praha 05.03.1980, Stadion Ďolíček, Praga ? klubów
4:2 pd. 18.03.1980, Letná-Stadion, Praga
1980/81     2 Dukla Praga 3:1 Bohemians Praha 08.04.1981, Stadion Juliska, Praga ? klubów
2:3 21.04.1981, Stadion Ďolíček, Praga
1981/82     1 Bohemians Praha 4:0 Dukla Praga 23.02.1982, Stadion Evžena Rošického, Praga ? klubów
1982/83     3 Dukla Praga 2:1 Bohemians Praha 30.04.1983, Stadion Ďolíček, Praga ? klubów
1:1 25.05.1983, Stadion Juliska, Praga
1983/84     8 Sparta ČKD Praga 3:0 Dukla Praga 24.03.1984, Stadion Juliska, Praga ? klubów
3:0 06.05.1984, Letná-Stadion, Praga
1984/85     4 Dukla Praga 3:1 Dynamo Czeskie Budziejowice 03.04.1985, Za nemocnicí, Třebíč ? klubów
1985/86     9 Sparta ČKD Praga 4:2 Dukla Praga 14.05.1986, Stadion míru, Svitavy ? klubów
1986/87     10 Sparta ČKD Praga 1:1 pd.
(k. 4:3)
Slavia IPS Praga 22.04.1987, Písek ? klubów
1987/88     11 Sparta ČKD Praga 3:0 TJ Vítkovice 08.05.1988, Zábřeh ? klubów
1988/89     12 Sparta ČKD Praga 1:0 Slavia IPS Praga 28.05.1989, Střelnice, Jablonec ? klubów
1989/90     5 Dukla Praga 5:3 Slovácká Slavia Uh. Hradiště 11.04.1990, Hodonín ? klubów
1990/91     4 Baník Ostrawa 4:2 Dynamo Czeskie Budziejowice 08.05.1991, Stadion Na Stínadlech, Teplice ? klubów
1991/92     13 Sparta Praga 2:1 Baník Ostrawa 13.05.1992, Letná, Zlín ? klubów
1992/93     14 Sparta Praga 2:0 Boby Brno 19.05.1993, Stadion Evžena Rošického, Praga ? klubów
Oficjalne:
Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi
1993/94     1 Viktoria Žižkov Praga 2:2 pd.
(k. 6:5)
Sparta Praga 13.06.1994, Evžena Rošického, Praga 5   Horst Siegl 125 klubów
1994/95     1 FC Hradec Králové 0:0 pd.
(k. 3:1)
Viktoria Žižkov Praga 14.06.1995, Evžena Rošického, Praga 7   Karel Poborsky 126 klubów
1995/96     1 Sparta Praga 4:0 1. FK Drnovice 22.05.1996, Evžena Rošického, Praga 7   Pavel Nedvěd 129 klubów
1996/97     1 Slavia Praga 1:0 pd. Dukla Praga 15.06.1997, Evžena Rošického, Praga 5   Radek Drulák,
  Horst Siegl,
  Karel Vácha
132 kluby
1997/98     1 FK Jablonec 2:1 pd. 1. FK Drnovice 9.06.1998, Evžena Rošického, Praga 5   Josef Gabčo,
  Ivo Koníř
134 kluby
1998/99     2 Slavia Praga 1:0 pd. Slovan Liberec 25.05.1999, Evžena Rošického, Praga 4   Jiří Hořínek,
  Viktor Pařízek,
  Horst Siegl,
  Libor Sionko,
  Pavel Verbíř
130 klubów
1999/00     1 Slovan Liberec 2:1 Baník Ratíškovice 10.05.2000, Evžena Rošického, Praga 6   Lazzaro Liuni 134 kluby
2000/01     2 Viktoria Žižkov Praga 2:1 pd. Sparta Praga 28.05.2001, Evžena Rošického, Praga 7   Tomáš Došek 125 klubów
2001/02     3 Slavia Praga 2:1 Sparta Praga 13.05.2002, Evžena Rošického, Praga 6   Ondřej Hnát 131 klub
2002/03     1 FK Teplice 1:0 FK Jablonec 27.05.2003, Evžena Rošického, Praga 4   Petr Kašťák,
  Karel Sachovec
134 kluby
2003/04     2 Sparta Praga 2:1 Baník Ostrawa 18.05.2004, Evžena Rošického, Praga 5   Filip Hološko 124 kluby
2004/05     1 Baník Ostrawa 2:1 1. FC Slovácko Uherské Hradiště 31.05.2005, Andrův stadion, Ołomuniec 6   Jaromír Jindráček,
  Jan Nezmar,
  Karel Piták
  Zbyněk Pospěch,
  Horst Siegl
125 klubów
2005/06     3 Sparta Praga 0:0 pd.
(k. 4:2)
Baník Ostrawa 19.05.2006, Stadion u Nisy, Liberec 5   Libor Došek,
  Adam Varadi
131 klub
2006/07     4 Sparta Praga 2:1 FK Jablonec 24.05.2007, Evžena Rošického, Praga 6   Vojtěch Zedníček 128 klubów
2007/08     5 Sparta Praga 0:0 pd.
(k. 4:3)
Slovan Liberec 13.05.2008, Evžena Rošického, Praga 5   David Kočián 129 klubów
2008/09     2 FK Teplice 1:0 1. FC Slovácko Uherské Hradiště 27.05.2009, Evžena Rošického, Praga 5   David Střihavka,
  Ladislav Volešák
129 klubów
2009/10     1 Viktoria Pilzno 2:1 FK Jablonec 18.05.2010, Generali Arena, Praga 7   David Lafata 125 klubów
2010/11     1 FK Mladá Boleslav 1:1 pd.
(k. 4:3)
Sigma Ołomuniec 25.05.2011, Stadion v Jiráskově ulici, Igława 6   Marek Bakoš,
  Jan Chramosta
123 kluby
2011/12     1 Sigma Ołomuniec 1:0 Sparta Praga 2.05.2012, Stadion města Plzně, Pilzno 5   Jan Chramosta,
  Alexander Jakubov
126 klubów
2012/13     2 FK Jablonec 2:2 pd.
(k. 5:4)
FK Mladá Boleslav 17.05.2013, Letní stadion, Chomutov 8   Ondřej Vaněk 134 kluby
2013/14     6 Sparta Praga 1:1 pd.
(k. 8:7)
Viktoria Pilzno 17.05.2014, Eden Arena, Praga 5   Josef Čtvrtníček 133 kluby
2014/15     2 Slovan Liberec 1:1 pd.
(k. 3:1)
FK Jablonec 27.05.2015, Městský stadion, Mladá Boleslav 5   Roman Potočný 130 klubów
2015/16     2 FK Mladá Boleslav 2:0 FK Jablonec 18.05.2016, Na Stínadlech, Teplice 7   Jan Chramosta 135 klubów
2016/17     1 Fastav Zlín 1:0 SFC Opava 17.05.2017, Andrův stadion, Ołomuniec 5   Haris Harba,
  Václav Jurečka,
  Lukáš Kopecký,
  Lukáš Magera
138 klubów
2017/18     4 Slavia Praga 3:1 FK Jablonec 9.05.2018, Městský stadion, Mladá Boleslav 6   Mario Lička 139 klubów
2018/19     5 Slavia Praga 2:0 Baník Ostrawa 22.05.2019, Andrův stadion, Ołomuniec 6   Alexander Jakubov 148 klubów
2019/20     7 Sparta Praga 2:1 Slovan Liberec 1.07.2020, Stadion u Nisy, Liberec 6   Daniel Kořenek 156 klubów
2020/21     6 Slavia Praga 1:0 Viktoria Pilzno 20.05.2021, Doosan Arena, Pilzno 4   Tomáš Smejkal,
  Stanislav Tecl
103 kluby
2021/22     1 1. FC Slovácko Uherské Hradiště 3:1 Sparta Praga 18.05.2022, Miroslava Valenty, Uherské Hradiště 6   Erik Prekop 126 klubów
2022/23     7 Slavia Praga 2:0 Sparta Praga 03.05.2023, Generali Arena, Praga 6   Pavel Lapeš,
  Tomáš Zajíc
146 klubów
2023/24     8 Sparta Praga 2:1 Viktoria Pilzno 22.05.2024, Doosan Arena, Pilzno 11   Jan Silný ? klubów

Uwagi:

  • wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
  • kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
  • skreślono rozgrywki nieoficjalne.

Statystyki

edytuj

Klasyfikacja według klubów

edytuj

W dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Czech na podium oficjalnie stawało w sumie 17 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Sparta Praga, która zdobyła 8 pucharów.

Stan po sezonie 2023/2024.

Lp. Klub Zdobywca Finalista Lata triumfów
   
1. Sparta Praga 8 6 1995/96, 2003/04, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2013/14, 2019/20, 2023/24
2. Slavia Praga 7 0 1996/97, 1998/99, 2001/02, 2017/18, 2018/19, 2020/21, 2022/23
3. FK Jablonec 2 6 1997/98, 2012/13
4. Slovan Liberec 2 3 1999/00, 2014/15
5. FK Mladá Boleslav 2 1 2010/11, 2015/16
Viktoria Žižkov Praga 2 1 1993/94, 2000/01
7. FK Teplice 2 0 2002/03, 2008/09
8. Baník Ostrawa 1 3 2004/05
Viktoria Pilzno 1 3 2009/10
10. 1. FC Slovácko Uherské Hradiště 1 2 2021/22
11. Sigma Ołomuniec 1 1 2011/12
12. Fastav Zlín 1 0 2016/17
FC Hradec Králové 1 0 1994/95
14. 1. FK Drnovice 0 2
15. Baník Ratíškovice 0 1
Dukla Praga 0 1
SFC Opava 0 1

Klasyfikacja według miast

edytuj

Siedziby klubów: Stan po sezonie 2023/2024.

Miasto Liczba tytułów Drużyny
Praga 17 Sparta Praga (8), Slavia Praga (7), Viktoria Žižkov (2)
Jablonec nad Nysą 2 FK Jablonec (2)
Liberec Slovan Liberec (2)
Mladá Boleslav FK Mladá Boleslav (2)
Cieplice FK Teplice (2)
Hradec Králové 1 FC Hradec Králové (1)
Ołomuniec Sigma Ołomuniec (1)
Ostrawa Baník Ostrawa (1)
Pilzno Viktoria Pilzno (1)
Uherské Hradiště 1. FC Slovácko Uherské Hradiště (1)
Zlin Fastav Zlín (1)

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Historie Poháru ČMFS - ročník 1993/1994. nv.fotbal.cz. [dostęp 2022-02-17]. (cz.).

Bibliografia

edytuj