Puchar Neptuna (Cliona patera) – gatunek gąbki (Porifera) występujący w regionie tropikalnym Oceanu Indyjskiego. Jest to jeden z największych przedstawicieli swojego typu; jego wysokość wynosi 150 cm, a średnica 80 cm. Nazwa gatunku pochodzi od kształtu zwierzęcia, przypominającego kielich. Puchar Neptuna żyje w głębokich niejednokrotnie jamach w skałach wapiennych oraz rafach koralowych. Jamy te gąbka tworzy, rozpuszczając za pomocą związków chemicznych wapień lub wapienne szkielety koralowców. Puchar Neptuna drąży podobnie również muszle mięczaków[3].

Puchar Neptuna
Cliona patera
(Hardwicke, 1822)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

nibytkankowce

Typ

gąbki

Gromada

gąbki pospolite

Rząd

Clionaida

Rodzina

Clionaidae

Rodzaj

Cliona

Gatunek

puchar Neptuna

Synonimy
  • Spongia patera Hardwicke, 1822[1]
  • Poterion neptuni (Schlegel, 1858)[2]

Gąbki te znajdowały lokalnie zastosowanie jako wanienki do mycia dzieci. Były one jednak zarazem poszukiwane przez kolekcjonerów z całego świata, co powodowało nadmierne połowy, które doprowadziły ten gatunek na krawędź wyginięcia. Po 1908 r., kiedy gąbkę tę odnotowano ostatni raz w wodach Indonezji, była ona uważana za wymarłą. W 1990 r. znaleziono jednak kilka martwych egzemplarzy w uzyskanych przy pomocy dragi próbkach z północnej Australii, a w 2011 r. – dwa żywe osobniki u wybrzeży Singapuru.

Przypisy edytuj

  1. Hardwicke, T. 1822. Description of a zoophyte, commonly found about the coasts of Singapore Island, with a plate. Asiatic Researches 14: 180-181.
  2. Schlegel, H. 1858. Handleiding tot beoefening der dierkunde. Volume 20: 1-628.
  3. Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 272.

Bibliografia edytuj