Pucharek źdźbłowy
Pucharek źdźbłowy (Hymenoscyphus herbarum (Pers.) Dennis) – gatunek grzybów z rodziny tocznikowatych (Helotiaceae)[1]. Znane jest jego występowanie tylko w Europie oraz na Ziemi Ognistej na południowym krańcu Ameryki Południowej[2]. W Polsce jest pospolity. Rozwija się na martwych łodygach roślin zielnych[3].
.jpg) Owocniki na łodydze rudbekii | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pucharek źdźbłowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Hymenoscyphus herbarum (Pers.) Dennis Persoonia 3(1): 77 (1964) | |
.jpg)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenoscyphus, Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1797 Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Peziza herbarum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1964 r. Richard William George Dennis[1].
- Calycina herbarum (Pers.) Gray 1821
- Helotium herbarum (Pers.) Fr. 1849
- Helotium herbarum f. alpestre Rehm 1885
- Helotium herbarum (Pers.) Fr. 1849 f. herbarum
- Helotium herbarum f. rubi Rehm 1885
- Helotium herbarum var. carpogenum Syd. 1921
- Helotium herbarum var. eucalypti Dennis 1957
- Helotium herbarum (Pers.) Fr. 1849 var. herbarum
- Helotium herbarum var. tanaceti-vulgaris C. Massal. 1908
- Malotium herbarum (Pers.) Velen. 1934
- Malotium herbarum (Pers.) Velen. 1934 var. herbarum
- Malotium herbarum var. salicinum Velen. 1934
- Peziza herbarum Pers. 1797[4].
Nazwa polska na podstawie opracowania B. Gumińskiej i W. Wojewody z 1985 r.[3]
Morfologia edytuj
O wysokości 1,5–3 mm, zbudowane z kielichowatego kapelusza o średnicy 1–2 mm i krótkiego, rozszerzającego się górą trzonka. Powierzchnia gładka, o barwie od białawej do żółto-ochrowej[5].
- Cechy mikroskopowe
Worki cylindryczno-maczugowate, 8-zarodnikowe, o rozmiarach około 82–110 × 5,5–7,5 µm. Zarodniki cylindryczno-wrzecionowate, w stanie dojrzałym z jedną przegrodą, o rozmiarach około 12–15 × 2–3 µm. Wstawki cylindryczne, o szerokości 1,25-2,11 µm na szczycie[5].
Gatunki podobne edytuj
W Polsce występuje ponad 30gatunków pucharków[6]. Bardziej pospolite to:
- pucharek owocowy (Hymenoscyphus fructigenus) występujący na opadłych owocach drzew i krzewów, głównie buka i dębu,
- pucharek bukowy (Hymenoscyphus fagineus) rozwijający się na opadłych owocach buka[3],
- pucharek kielichowaty (Hymenoscyphus calyculus) występujący na drewnie i gałązkach drzew liściastych[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-10-20] (ang.).
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-10-20].
- ↑ a b c Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b Hymenoscyphus herbarum (Pers.) Dennis (1964) [online] [dostęp 2017-10-20].
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].
- ↑ Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.