Quedius ochropterus
Quedius ochropterus – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
| Quedius ochropterus | |||
| Erichson, 1840 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Podplemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Quedius (Raphirus) | ||
| Gatunek |
Quedius (Raphirus) ochropterus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Taksonomia edytuj
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1840 roku przez Wilhelma Ferdinanda Erichsona. Jako miejsce typowe wskazano Austrię[1]. Zalicza się do niego dwa podgatunki[2]:
- Quedius ochropterus dorni Korge, 1969
- Quedius ochropterus ochropterus Erichson, 1840
Ten pierwszy opisany został w 1969 roku przez Horsta Korgego na łamach „Mitteilungen der Deutschen Entomologischen Gesellschaft”. Jako miejsce typowe wskazano Pamporowo w Rodopach na południu Bułgarii[3][1].
Morfologia edytuj
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 9 do 11,5 mm. Głowa jest owalna, lekko ku tyłowi zwężona, smolistobrunatna z brunatnoczerwonymi czułkami i głaszczkami. Wyposażona jest w wyraźnie uwypuklone oczy nieznacznie dłuższe od dwukrotności długości skroni. Czułki mają człon pierwszy krótszy niż dwa następne razem wzięte. Na czole znajdują się po dwa punkty przednie i tylne; brak jest punktów dodatkowych między przednimi oraz między tylnymi a krawędziami oczu. Mikrorzeźba ciemienia ma postać poprzecznych linii. Przedplecze jest wypukłe, smolistobrunatne, w kątach przednich z mikrorzeźbą o głównie wielokątnych, miejscami okrągławych oczkach. Na powierzchni tarczki brak jest punktowania. Pokrywy są wyraźnie krótsze od przedplecza, brunatnoczerwone, czasem z parą ciemnych plam w pobliżu szwu. Powierzchnia pokryw jest porośnięta niezłocistymi włoskami, stosunkowo delikatnie punktowana i między punktami gładka, błyszcząca, pozbawiona mikrorzeźby. Odwłok jest smolisty z metalicznym połyskiem i brunatnoczerwono rozjaśnionymi tylnymi krawędziami tergitów. W sąsiedztwie bocznych krawędzi tergitów nie występują kępki złotych włosków[4].
Ekologia i występowanie edytuj
Owad głównie górski, bytujący w ściółce, pod opadłymi liśćmi, wśród mchów, pod murszejącą korą oraz butwiejących starych pniakach i kłodach[4][5].
Gatunek palearktyczny, europejski[2]. Podgatunek nominatywny znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Słowenii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej oraz europejskiej części Turcji[6]. Swym zasięgiem obejmuje m.in. Pireneje, Wogezy, Alpy, Apeniny, Las Czeski, Sudety, Karpaty i góry Półwyspu Bałkańskiego[4]. W Polsce podawany jest z Dolnego i Górnego Śląska, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskej, Beskidu Zachodniego, Tatr, Gór Sanocko-Turczańskich i Puszczy Białowieskiej[7].
Podgatunek Q. o. dorni występuje endemicznie w bułgarskich Rodopach[3][8].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Inscecta: Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001.
- ↑ a b Quedius (Raphirus) ochropterus Erichson, 1840. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-10].
- ↑ a b Horst Korge. Über einige Quedius-Arten aus dem Rhodopen-Gebirge in Südbulgarien (Col. Staphylinidae). „Mitteilungen der Deutschen Entomologischen Gesellschaft”. 28, s. 43–46, 1969.
- ↑ a b c Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.
- ↑ Quedius (Raphirus) ochropterus subsp. ochropterus Erichson, 1840. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-10].
- ↑ podgatunek: Quedius (Raphirus) ochropterus ochropterus W.F. Erichson, 1840. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2023-03-10].
- ↑ Quedius (Raphirus) ochropterus subsp. dorni Korge, 1969. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-10].