Quim Monzó

Joaquim Monzó i Gómez (ur. w 1952 roku, w Barcelonie, Hiszpania), znany jako Quim Monzó – hiszpański pisarz, tłumacz i dziennikarz. Zasadniczo tworzy w języku katalońskim, ale znane są też jego utwory w języku hiszpańskim.

Życiorys edytuj

Studiował sztuki graficzne w l'Escola Massana w Barcelonie. Zaczął publikować reportaże na początku lat 70. Jego pierwsza powieść pojawiła się w 1976 roku. Rok 1982 spędził na stażu w Nowym Jorku. Wydał wiele nowel, opowiadań i zbiorów artykułów, które zostały przetłumaczone na ponad 20 języków i zdobyły wiele nagród literackich. Dzięki współpracy z Catalunya Ràdio, TV3 i RAC1 od lat 80. stał się jednym z najbardziej popularnych autorów katalońskich. Na początku lat 70. pisał reportaże z Wietnamu, Kambodży, Irlandii Północnej i Afryki Wschodniej w programie Tele/eXprés. Współpracował z wieloma dziennikami katalońskimi i hiszpańskimi, obecnie publikuje felietony w dzienniku La Vanguardia. Razem z Cuca Canals napisał dialogi do filmu Jamón, jamón, reżyserowanego przez Bigas Luna. Napisał również sztukę teatralną El tango de Don Joan, wspólnie z Jérôme Savary. W roku 2007 napisał i odczytał przemówienie inauguracyjne na Targach Książki we Frankfurcie, na które to zostali zaproszeni przedstawiciele kultury katalońskiej. Monzó napisał to oklaskiwane przemówienie w formie opowiadania, zupełnie inaczej niż dotychczas wygłaszane przemówienia. Od grudnia 2009 do kwietnia 2010 w sali sztuki Santa Mònica w Barcelonie miała miejsce wystawa poświęcona jego życiu i twórczości.

Twórczość edytuj

Monzó jest pisarzem, który łączy dwa zakresy: jeden, który możemy nazwać realistyczny i liryczny; drugi, fantastyczny i groteskowy. Tak jak Nabokow, Monzó ma tę zdolność, która mu pozwala desperacko grać słowami i zadającą ból stalową pikę, która przebija na wylot maskę swoich błyskotliwych facecji.

Opowiadania po katalońsku edytuj

L'udol del griso al caire de les clavegueres (1976). Nagroda Literacka Prudenci Bertrana 1976
Self Service (1977). We współpracy z Biel Mesquida
Uf, va dir ell (1978). ISBN 978-84-7727-384-4
Olivetti, Moulinex, Chaffoteaux et Maury (1980). Nagroda Krytyki Złota Piła 1981. ISBN 978-84-7727-330-1
Benzina (1983). ISBN 978-84-85704-37-8
L'illa de Maians (1985). Nagroda Krytyki Złota Piła 1986. ISBN 978-84-7727-300-4
La magnitud de la tragèdia (1989). Nagroda Powieści El Temps 1989. ISBN 978-84-7727-038-6
El perquè de tot plegat (1993). Nagroda Miasta Barcelony 1993, Nagroda Krytyki Złota Piła 1994. ISBN 978-84-7727-305-9
Guadalajara (1996). Nagroda Krytyki Złota Piła 1997. ISBN 978-84-7727-293-9
Vuitanta-sis contes (1999). Literacka Nagroda Narodowa Katalonii 2000, Nagroda Złota Litera 2000. ISBN 978-84-7727-251-9
El millor dels mons (2001). ISBN 978-84-7727-324-0
Tres Nadals (2003). ISBN 978-84-7727-404-9
Mil cretins (2007). Nagroda Marii Àngels Anglady 2008. ISBN 978-84-7727-176-5

Zbiory artykułów po katalońsku edytuj

El dia del senyor (1984). ISBN 978-84-85704-51-4
Zzzzzzzz (1987). ISBN 978-84-7727-008-9
La maleta turca (1990). ISBN 978-84-7727-053-9
Hotel Intercontinental (1991). ISBN 978-84-7727-082-9
No plantaré cap arbre (1994). ISBN 978-84-7727-132-1
Del tot indefens davant dels hostils imperis alienígenes (1998). ISBN 978-84-7727-195-6
Tot és mentida (2000). ISBN 978-84-7727-290-8
El tema del tema (2003). ISBN 978-84-7727-385-1
Catorze ciutats comptant-hi Brooklyn (2004). ISBN 978-84-7727-408-7
Esplendor i glòria de la Internacional Papanates (2010). ISBN 978-84-7727-476-6
Taula i barra. Diccionari de menjar i beure (2017). ISBN 978-84-16372-38-6

Opowiadania po hiszpańsku edytuj

Melocotón de manzana (1981). ISBN 978-84-339-1235-0
Gasolina (1984). ISBN 978-84-339-0993-0
La isla de Maians (1987). ISBN 978-84-339-1291-6
La magnitud de la tragedia (1990). ISBN 978-84-339-1793-5
El porqué de las cosas (1994). ISBN 978-84-339-0964-0
Guadalajara (1997). ISBN 978-84-339-1055-4
Ochenta y seis cuentos – Literacka Nagroda Narodowa Katalonii 2000, Nagroda Złota Litera 2000. (2001). ISBN 978-84-339-2478-0
El mejor de los mundos (2002). ISBN 978-84-339-2496-4
El tema del tema (2003). ISBN 978-84-95359-68-1
Tres Navidades (2003). ISBN 978-84-96136-32-8
Catorce ciudades contando Brooklyn (2004). ISBN 978-84-96136-53-3
Splassshf (2004). ISBN 84-672-0793-0
Mil cretinos (2008). ISBN 978-84-339-7168-5

Zbiory artykułów po hiszpańsku edytuj

El tema del tema (2003). ISBN 84-95359-68-5
Catorce ciudades contando Brooklyn (2004). ISBN 84-96136-53-1
Esplendor y gloria de la Internacional Papanatas (2010). ISBN 978-84-92649-33-4

Nagrody edytuj

Literacka Nagroda Narodowa
Nagroda Miasta Barcelony w dziedzinie opowiadań
Nagroda Prudenci Bertrana w dziedzinie powieści
Nagroda El Temps w dziedzinie powieści
Nagroda Lletra d'Or
Nagroda Pisarzy Katalońskich
Nagroda Maria Àngels Anglada
Nagroda Trajectòria
Cztery razy Nagroda Krytyki, którą przyznaje Serra d'Or

Bibliografia edytuj

Quim Monzó Biography. [dostęp 6/06/2010]. (ang.).
Quim Monzó Web. (ang.).
Quim Monzó, Words without Borders. (ang.).
Tysiące Monzó artykułów w bibliotece of La Vanguardia
Quim Monzó Biography, University of Wales, Aberystwyth. (ang.).