La Vanguardia

kataloński dziennik

La Vanguardia (wym. kat. [lə βəŋˈɡwaɾðiə], wym. hiszp. [la βaŋˈɡwaɾðja], z hiszp. awangarda) – hiszpański dziennik ukazujący się w Barcelonie od 1881 roku. Wydawany jest równolegle w języku hiszpańskim i katalońskim.

La Vanguardia
Ilustracja
Torre Godó, siedziba redakcji
Częstotliwość

dziennik

Państwo

 Hiszpania

Adres

Avinguda Diagonal 477,
E-08036 Barcelona[1]

Wydawca

Grupo Godó[2]

Język

hiszpański (od 1881), kataloński (od 2011)

Pierwszy numer

1 lutego 1881

Redaktor naczelny

Màrius Carol[2]

Średni nakład

(2018) 96 354[3] egz.

Średnia sprzedaż

(2018) 22 070[3] egz.

Format

tabloid

ISSN

1133-4940

OCLC

802659637

Strona internetowa

La Vanguardia pomimo co do zasady lokalnego charakteru, przez lata utrzymywała jeden z największych nakładów w kraju. Według danych za 2018 rok nakład barcelońskiego dziennika wynosił ponad 96 tys. sztuk (drugi wynik w kraju), jednak faktyczna sprzedaż wynosiła zaledwie ok. 22 tys. egzemplarzy (szósta pozycja)[3].

Historia

edytuj
 
Okładka pierwszego wydania z 1881

La Vanguardia została założona przez braci Bartolomé i Carlosa Godó, synów przedsiębiorcy włókienniczego z miasta Igualada[4][5][6]. Pierwsze wydanie z 1 lutego 1881[4] opatrzone było podtytułem „Dziennik polityczny oraz ogłoszenia i aktualności”[5]. Z uwagi na zaangażowanie właścicieli w działalność Partii Liberalnej Práxedesa Mateo Sagasty walczącej o wpływy w Barcelonie, gazeta ograniczała swój zasięg do tego jedynie środowiska[4][5][6]. Gdy po siedmiu zarząd nad tytułem przejął Ramón Godó, gazeta zerwała z politycznym zaangażowaniem po stronie liberałów. Opowiadając się odtąd za konstytucyjnymi władzami i niechętna partiom katalońskim, znacząco zyskała na popularności[5][6]. Dodatkowym atutem okazała się osoba kolejnego redaktora, Modesto Sáncheza Ortiza, znanego w towarzystwie artystycznym Barcelony andaluzyjskiego autora[6]. W konsekwencji w pierwszych latach XX wieku La Vanguardia współpracowała z autorami Diario de Barcelona, co także wpłynęło pozytywnie na jej odbiór. Została też pierwszym hiszpańskim dziennikiem wysyłającym swoich korespondentów do innych krajów Europy, w tym podczas I wojny światowej[5].

Po wybuchu wojny domowej La Vanguardia została skolektywizowana[7] – przeszła w ręce komitetu anarchistycznego, a następnie rządu republikańskiego[6]. Po zakończeniu wojny w 1939 roku przywrócono własność gazety rodzinie Godó, jednak bez pełnej wolności w zakresie nadzoru nad redakcją[7]. Symboliczną zmianą było dodanie do nazwy dziennika obowiązkowego członu Española („Hiszpańska”)[6][7]. Pod rządami wskazanego przez Francisco Franco redaktora Luisa Martíneza de Galinsoga gazeta opowiadała się jednoznacznie po stronie Falangi, nierzadko pełniąc funkcje propagandowe[6][7]. Trend ten odwrócono w 1960 roku wraz z nominacją na stanowiska szefa dziennika Manuela Aznara Zubigaraya, który przywrócił La Vanguardii popularność[6]. Z redakcją zaczęli wówczas współpracować dziennikarze z obozu demokratycznego oraz autorzy emigracyjni związani z Republiką[7]. W 1971 wydano pierwszy dodatek drukowany w kolorze[7].

W okresie transformacji ustrojowej gazeta obrała orientację prokatalońską, zwiększając tak liczbę katalońskich autorów, jak i częstotliwość poruszania tematów związanych z autonomią regionu. Jednocześnie linia redakcyjna gazety wyrażała poparcie dla przemian demokratycznych i monarchii konstytucyjnej[7]. W 1978 roku powrócono do oryginalnego tytułu[6].

W czerwcu 1995 roku otwarto serwis internetowy gazety[5][6] (w 2019 roku obie redakcje – tradycyjna i cyfrowa – zostały połączone)[5]. W 2004 roku (po 101 latach) redakcja gazety została przeniesiona z modernistycznego pałacu przy Carrer de Pelai do wysokościowca Torre Godó przy Avinguda Diagonal[5][6]. Trzy lata później zmieniono format edycyjny z rozmiaru berliner na tabloid[8].

Od początku swojego istnienia La Vanguardia ukazywała się wyłącznie w języku hiszpańskim. Dopiero po ponad 130 latach, 3 maja 2011 r. uruchomiono wydanie katalońskie. Żadna z redakcji językowych nie ma charakteru nadrzędnego, a autorzy piszący dla gazety tworzą wedle swojej woli w jednym z dwóch języków. Wszystkie artykuły są następnie tłumaczona na drugi z języków. Tłumaczenie w znacznej mierze odbywa się mechanicznie, przy wykorzystaniu oprogramowania Lucy Software[7][9][10]. Również w 2011 roku utworzono katalońską wersję strony internetowej dziennika[10], a także uruchomiono edycje lokalne poza Katalonią: w Madrycie, Sewilli, Walencji i Kraju Basków[6].

Przypisy

edytuj
  1. Contacto [online], La Vanguardia [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-19] (hiszp.).
  2. a b Quiénes somos [online], La Vanguardia [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-25] (hiszp.).
  3. a b c Fernando Cano, OJD: los diarios impresos pierden 77.000 ejemplares de difusión en 2018 [online], El Español, 28 stycznia 2019 [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-27] (hiszp.).
  4. a b c 'La Vanguardia' en català es presentarà a Igualada el 10 de març [online], Anoia Diari, 25 lutego 2011 [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-27] (kat.).
  5. a b c d e f g h Historia [online], Grupo Godó [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-01] (hiszp.).
  6. a b c d e f g h i j k l La Vanguardia [online], Gran Enciclopèdia Catalana [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-26] (kat.).
  7. a b c d e f g h Historia de la familia Godó [online], Grupo Godó [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-17] (hiszp.).
  8. Jesús Olmo Barbero, Sonia Parratt Fernández, Typography and colour: A comparative analysis of the free and paid-for newspapers in Spain, „Revista Latina de Comunicación Social”, La Laguna University (66), La Laguna, 2011, s. 376–398, DOI10.4185/RLCS-66-2011-938-376-398-EN, ISSN 1138-5820 [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-08] (ang.).
  9. Magí Camps, ‘La Vanguardia’ en catalán cumple cinco años [online], La Vanguardia, 16 maja 2016 [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-27] (hiszp.).
  10. a b Arriba el primer número de La Vanguardia en català [online], Racó català, 3 maja 2011 [dostęp 2019-08-27] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-27] (kat.).