Rajmund Kalpas

Oficer Ltnictwa Polskiego

Rajmund Kalpas (ur. 19 kwietnia 1916 w Kokandzie, zm. 1 czerwca 1940) – pilot myśliwski, walczył w obronie Warszawy we wrześniu 1939, zestrzelony nad Lyonem. Na liście Bajana na pozycji 100 – 2 i 7/12 zestrzeleń.

Rajmund Kalpas
Ilustracja
ppor. pil. Rajmund Kalpas
podporucznik pilot podporucznik pilot
Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1916
Kokand

Data i miejsce śmierci

1 czerwca 1940
Lyon

Przebieg służby
Lata służby

1936–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
Armée de l’air

Jednostki

113 eskadra myśliwska

Stanowiska

pilot

Główne wojny i bitwy

kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja)

Życiorys

edytuj

Syn Antoniego i Aldony z Radziejowskich, wnuczki Ignacego. Młodszy brat Ryszarda, Rolanda i Jolanty. W 1936 roku ukończył I Gimnazjum Męskie Magistratu m.st. Warszawy im. Gen. Sowińskiego[1].

Absolwent XII promocji (42. lokata)[2] Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie w roku 1939[3]. Podchorąży pilot w 113 eskadrze myśliwskiej Brygady Pościgowej walczącej w pierwszych dniach września 1939 na samolotach PZL P.11 w obronie Warszawy[4][5]. Nad Warszawą 4 września niszczy samolot niemiecki Dornier Do 17[6]. 13 września 1939 został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 sierpnia 1939 w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa.

Po klęsce wrześniowej przez Rumunię przedostaje się do Francji, gdzie walczy w Szkolnej Eskadrze Myśliwskiej CWL w kluczu porucznika Aleksandra Gabszewicza. 1 czerwca 1940 zginął w walce powietrznej nad Lyonem[3].

Pośmiertnie awansowany do stopnia porucznika[7] oraz odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych i francuskim Croix de Guerre[3].

Został pochowany na cmentarzu Guillotière w Lyonie[3]. W 1954 jego zwłoki został ekshumowane i przeniesione na cmentarz La Doua w Villeurbanne we Francji. Symboliczny nagrobek na Powązkach – płyta na grobie rodziny Radziejowskich (kwatera 39-6-28/29)[8].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Izba pamięci - Kawalerowie Orderu Virtuti Militari | III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego [online], lo3-waw.edupage.org [dostęp 2024-06-29].
  2. XII promocja Szkoły Podchorążych Lotnictwa - 1939 r.
  3. a b c d Cumft i Kujawa 1989 ↓, s. 181.
  4. Pawlak 1982 ↓, s. 31.
  5. Pawlak 1977 ↓, s. 26.
  6. Pawlak 1982 ↓, s. 32, 36.
  7. Pawlak 1977 ↓, s. 237.
  8. Cmentarz Stare Powązki: RADZIEJOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  9. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 430.

Bibliografia

edytuj
  • Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5.
  • Irena Kalpas, Marcin Ludwicki, Czy tu jeszcze rosną róże? Wyd. Prodoks, Nowy Sącz 2007. ISBN 83-920515-1-3
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. T. 14. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1982, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0281-5.
  • Jerzy Pawlak: Brygada Pościgowa – ALARM!. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1977.