Rakojad[5] (Cochlearius cochlearius) – gatunek dużego ptaka brodzącego z podrodziny rakojadów (Cochleariinae) w obrębie rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący Meksyk, Amerykę Środkową i Południową po Boliwię, Paragwaj i skrajnie północno-wschodnią Argentynę.

Rakojad
Cochlearius cochlearius[1]
(Linnaeus, 1766)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Podrząd

czaplowce

Rodzina

czaplowate

Podrodzina

Cochleariinae
Chenu & Des Murs, 1854

Rodzaj

Cochlearius[2]
Brisson, 1760

Gatunek

rakojad

Synonimy
  • Cancroma Cochlearia Linnaeus, 1766[3]
  • Cochlearius cochlearia (Linnaeus, 1766)[1]
Podgatunki
  • C. c. zeledoni (Ridgway, 1885)
  • C. c. phillipsi Dickerman, 1973
  • C. c. ridgwayi Dickerman, 1973
  • C. c. panamensis Griscom, 1926
  • C. c. cochlearius (Linnaeus, 1766)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia

edytuj

Dawniej (Wetmore, 1960)[6] rakojada zaliczano do oddzielnej rodziny rakojadów (Cochleariidae), zawierającej tylko ten jeden rodzaj (Cochlearius) i gatunek.

Etymologia

edytuj

Nazwa rodzajowa i epitet gatunkowy: łac. cocleare, coclearis lub cochlearium – łyżka w kształcie muszli ślimaka, od coclea – ślimak, od gr. κοχλιας kokhlias ślimak[7].

Zasięg występowania

edytuj

Rakojad zamieszkuje w zależności od podgatunku[8][9]:

Morfologia

edytuj

Długość ciała 45–53,5 cm; masa ciała samców 680–770 g, samic 503–726 g[8]. Krępa sylwetka. Bardzo masywny dziób, krótki i szeroki (jak na przedstawiciela brodzących), koloru czarnego. Głowa biała z czarną czapeczką, z tyłu głowy wyrastają dwa długie, czarne pióra. Skrzydła szare, pierś biała. Grzbiet czarny, w niższych partiach jasnoszary. Spód ciała rudy z białymi bokami.

Ekologia

edytuj
Biotop
Zabagnione lasy namorzynowe. Prowadzi nocny tryb życia.
Gniazdo
Na drzewie, zbudowane z gałęzi. Tworzy kolonie.
Jaja
Składa 2–4 niebieskobiałe jaja.
Pożywienie
Drobne zwierzęta wodne (ryby, skorupiaki, owady); poluje nocą.

Status

edytuj

IUCN uznaje rakojada za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków organizacji Partners in Flight z 2008 roku, mieści się w przedziale 0,5–5,0 milionów osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Cochlearius cochlearius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Cochlearius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2010-12-12] (ang.).
  3. Boat-billed Heron (Cochlearius cochlearius). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-27)]. (ang.).
  4. a b BirdLife International, Cochlearius cochlearius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-08-30] (ang.).
  5. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
  6. (ang.) Wetmore A. A Classification for the Birds of the World. Smithsonian Institution, 1960.
  7. Cochlearius, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
  8. a b A. Martínez-Vilalta, A. Motis, G.M. Kirwan: Boat-billed Heron (Cochlearius cochlearius). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-08-30]. (ang.).
  9. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, Hamerkop, Shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj