Rapaty (powiat olsztyński)

wieś w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie olsztyńskim

Rapaty (niem. Rapatten) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Gietrzwałd. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Rapaty
wieś
Ilustracja
Rapaty (kolonia)
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olsztyński

Gmina

Gietrzwałd

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

11-036[2]

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0473810

Położenie na mapie gminy Gietrzwałd
Mapa konturowa gminy Gietrzwałd, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rapaty”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Rapaty”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Rapaty”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Rapaty”
Ziemia53°43′24″N 20°08′49″E/53,723333 20,146944[1]

Przy miejscowości znajduje się jezioro Rapaty. Zaś przy drodze Grazymy – Rapaty, znajduje się głaz narzutowy, szary granitogejs, o obwodzie 800 cm i wysokości 80 cm, stanowiący pomnik przyrody. We wsi i okolicach, możemy spotkać wiele gatunków zwierząt. Mieszkają tutaj perkozy, bociany, żurawie i bobry. Czasem spotkać uda nam się kuropatwy. We wsi znajduje się zakład zajmujący się produkcją mebli szkolnych, zatrudniający kobiety i mężczyzn także z sąsiednich wiosek i miast Lewmar Hanna i Marek Lewkowicz Spółka Jawna. Rapaty należą do parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Biesalu. Mieszkańcy tej miejscowości są przedstawicielami wielu wyznań, m.in. rzymskokatolickiego, prawosławnego i ewangelickiego.

Historia

edytuj

Pierwsze wzmianki o osadnictwie w tym miejscu można znaleźć w pracy pt.: "Cmentarz Ewangelicko-Augsburski rodu von Stein" i datuje się je na 1226 rok. Była to wieś należąca do majątku pruskiego. Znajdowały się tutaj młyny dostarczające mąkę do zamku w miejscowości Grazymy, aż do XVII wieku. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1352, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 40 włók[3].

Turystyka i rekreacja

edytuj

W jeziorze Rapaty można dowolnie wędkować dzięki zakwalifikowaniu jeziora jako ogólnie dostępnego do wędkowania. Przez miejscowość przebiega trasa rowerowa o nazwie Stare Jabłonki. Przebieg trasy jest następujący: Idzbark (Ostróda) – Staszkowo – Rapaty – GrazymyWynki – Kątno – St. Jabłonki – Idzbark (Ostróda). Rapaty mają bardzo dobrze rozwiniętą bazę noclegową. We wsi są cztery pensjonaty. Najstarszy z nich pracuje aktywnie od końca lat 80. i cieszy się ogromną popularnością wśród ludności niemieckiej. Pamiętać należy, że wieś ta posiada pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej na tzw. "stadionie leśnym" oraz boisko do piłki siatkowej z prawdziwego zdarzenia. Wieś wspólnymi siłami prowadzi w pełni wyposażoną świetlice wiejską. Odbywają się tam liczne zebrania i imprezy kulturalne. Zimą i latem zarówno młodzież, jak i starsi korzystają z tego miejsca.

Bibliografia

edytuj

W zbiorach baśni ludowych istnieją opowieści Krótki wstęp do przygód Smętka i Czterej synowie Raka autorstwa Tadeusza Stępowskiego, których akcja rozgrywa się w Rapatach.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 114719
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1088 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.