Rezerwat przyrody Dolina Mnikowska
Rezerwat przyrody Dolina Mnikowska – krajobrazowy rezerwat przyrody położony na terenie gminy Liszki w powiecie krakowskim (województwo małopolskie), chroniący mozaikę różnych ekosystemów w dolinie rzeki Sanki zwanej Doliną Mnikowską.
 Odcinek Sanki w Dolinie Mnikowskiej | |
| rezerwat krajobrazowy | |
| Typ |
krajobrazów |
|---|---|
| Podtyp |
krajobrazów naturalnych |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
16 lutego 1963 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
20,89 ha |
Położenie na mapie gminy Liszki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
 50°03′58″N 19°42′30″E/50,066111 19,708333
| |
Obszar chroniony utworzony został 13 lutego 1963 r. na podstawie Zarządzenia Nr 7 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 14 stycznia 1963 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1963 r. nr 13, poz. 76)[1].
Położenie edytuj
Rezerwat leży w całości na obszarze Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego oraz częściowo na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Sanki PLH120059. Geograficznie znajduje się na Garbie Tenczyńskim w wąwozie, którym płynie rzeka Sanka. W bezpośrednim sąsiedztwie leżą zabudowania wsi Mników, a w pobliżu rezerwat przyrody Zimny Dół.
Rezerwat ma 20,89 ha powierzchni. Obejmuje wydzielenia leśne w leśnictwie Chrosna oraz obręby ewidencyjne: Mników (działki ewidencyjne nr 947/2, 958, 980/1, 980/3 oraz częściowo dz. ew. nr 1579, 1582, 1583, będące odcinkiem rzeki) oraz Czułów (część dz. ew. nr 545)[1].
Charakterystyka edytuj
Celem ochrony rezerwatowej jest „zachowanie ze względów naukowych, dydaktycznych i turystycznych malowniczego wąwozu skalnego z licznymi osobliwościami przyrody nieożywionej i żywej”[2]. Do chronionych formacji należą wapienne skałki, grądy, bory mieszane i łęgi, a także zbiorowiska muraw naskalnych i kserotermicznych, co tworzy ekosystem będący mozaiką różnych krajobrazów. Łącznie około 85% powierzchni rezerwatu porasta las i niewielkie płaty zarośli. Większość obszaru rezerwatu do dolina rzeki Sanki znajdująca się w wąwozie mającym do 80 m głębokości. Na jego zboczach występują formacje skalne m.in. baszty i bramy skalne, pojedyncze i zgrupowane iglice. W środkowej części znajdują się jaskinie skalne, tworzące amfiteatralną niszę zwaną Cyrkiem. Najbardziej znana spośród nich to Jaskinia za Matką Boską[3][4].
Do chronionych gatunków flory zalicza się: buławnika, lilię złotogłów, konwalię majową, wawrzynek wilczełyko i naparstnicę zwyczajną, a na murawach kserotermicznych: koniczynę długowłosą, oman szorstki, fiołka kosmatego, parzydło leśne i kozłka trójlistkowego. Wyróżniają się także mające kilkaset lat okazy bluszczu porastającego skały[4].
Według stanu na styczeń 2021 rezerwat nie posiada planu ochrony ani zadań ochronnych[2]. Znajduje się on na niebieskim szlaku turystycznym prowadzącym z Mnikowa do Zabierzowa. Na trasie od kościoła św. Brata Alberta w Mnikowie do groty Matki Bożej Skalskiej ustawiono Drogę Krzyżową[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Zarządzenie Nr 7 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 14 stycznia 1963 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1963 r. nr 13, poz. 76)
- ↑ a b Rezerwat przyrody Lisia Kępa. Centralny rejestr form ochrony przyrody. [dostęp 2021-01-14].
- ↑ a b Rezerwat Dolina Mnikowska. pttk.pl. [dostęp 2021-01-14].
- ↑ a b Dolina Mnikowska. slaskie.travel. [dostęp 2021-01-14].
