Rezerwat przyrody Wysoka Skarpa Rzeki Tywy

Rezerwat przyrody Wysoka Skarpa Rzeki Tywyleśny rezerwat przyrody położony na terenie gminy Gryfino w powiecie gryfińskim (województwo zachodniopomorskie).

Wysoka Skarpa Rzeki Tywy
rezerwat leśny
Typ

fitocenotyczny

Podtyp

zbiorowisk leśnych

Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Położenie

gmina Gryfino

Mezoregion

Równina Wełtyńska[1]

Data utworzenia

16 lutego 2023

Akt prawny

Dz. Urz. Woj. Zach. z 2023 r., poz. 795

Powierzchnia

20,69 ha

Położenie na mapie gminy Gryfino
Mapa konturowa gminy Gryfino, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy”
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego
Mapa konturowa powiatu gryfińskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy”
Ziemia53°13′49″N 14°30′34″E/53,230278 14,509444

Powołanie edytuj

Obszar chroniony został utworzony 16 lutego 2023 r. na podstawie Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 30 stycznia 2023 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy” (Dz. Urz. Woj. Zach. z 2023 r., poz. 795)[2]. Jego ochronę zaproponowano już podczas waloryzacji przyrodniczej gminy Gryfino w 1997[3].

Położenie edytuj

Rezerwat ma 20,69 ha powierzchni[2]. Obszar chroniony leży na terenie obszarów ewidencyjnych Żórawki i Żórawie, w granicach Nadleśnictwa Gryfino[4]. Znajduje się częściowo w granicach specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 Dolina Tywy PLH320050.

Charakterystyka edytuj

Celem ochrony w rezerwacie przyrody jest „zachowanie wartkiej, meandrującej rzeki o charakterze podgórskim, naturalnie wykształconych zbiorowisk leśnych, w tym łęgów olszowo-jesionowych, grądów z przytulią leśną Galium sylvaticum, żyznych buczyn, unikatowego krajobrazu głęboko wciętej doliny rzecznej oraz stanowisk rzadkich gatunków roślin, w tym storczyków”. Typ rezerwatu ze względu na dominujący przedmiot ochrony został określony jako fitocenotyczny, a podtyp – jako zbiorowisk leśnych. Natomiast ze względu na główny typ ekosystemu typ określono go jako różnych ekosystemów, a podtyp – jako podtyp lasów i wód[2].

Rezerwat obejmuje wąski dwuipółkilometrowy odcinek rzeki Tywy, płynącej wartkim, nieuregulowanym nurtem z meandrami i dnem piaszczysto-kamienistym położony w głęboko wciętej dolinie tworzącej skarpę. Grądy wysokie, żyzne buczyny i lasy klonowo-lipowe dominują na zboczach doliny, natomiast na terasie zalewowej – łęgi olszowo-jesionowe. Do cennych okazów flory należą skrzyp zimowy Equisetum hiemale i bluszcz pospolity Hedera helix, ponadto zaobserwowano tu rzadkie grzyby ciżmówkę ciemnoblaszkową Crepidotus cesatii var. cesatii, orzechówkę mączystą Encoelia furfuracea, czarkę austriacką Sarcoscypha austriaca oraz trąbkę otrębiastą Tubaria furfuracea[4][3].

Według stanu na marzec 2023 rezerwat nie ma wyznaczonego planu ochrony ani zadań ochronnych[5][4]. Do zagrożeń dla jego funkcjonowania należą m.in. użytkowanie gospodarcze i usuwanie drzew oraz zrzut zanieczyszczonej wody ze stawów do rzeki[3]

Przypisy edytuj

  1. Równina Wełtyńska. pomorzezachodnie.travel. [dostęp 2023-03-16].
  2. a b c Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 30 stycznia 2023 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Wysoka Skarpa Rzeki Tywy”. 1 lutego 2023. [dostęp 2023-03-15].
  3. a b c Dwa nowe rezerwaty przyrody w Zachodniopomorskiem. Klub Przyrodników, 14 lutego 2023. [dostęp 2023-03-15].
  4. a b c Rezerwaty przyrody na terenie Nadleśnictwa Gryfino. gryfino.szczecin.lasy.gov.pl. [dostęp 2023-03-16].
  5. Rezerwat przyrody Wysoka Skarpa Rzeki Tywy. Centralny rejestr form ochrony przyrody. [dostęp 2023-03-15].