Riccardo Malipiero (ur. 24 lipca 1914 w Mediolanie, zm. 27 listopada 2003 tamże) – włoski kompozytor.

Riccardo Malipiero
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1914
Mediolan

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

27 listopada 2003
Mediolan

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Życiorys edytuj

Syn wiolonczelisty Riccarda Malipiero[1], bratanek kompozytora Gian Francesco Malipiero[2]. Ukończył studia w konserwatoriach muzycznych w Mediolanie (1932) i Turynie (1937)[1][2]. W latach 1937–1939 uczył się u swojego stryja w Wenecji[1][2]. W 1949 roku był współorganizatorem I Congresso di musica dodecafonica w Mediolanie[1][2]. W latach 50. przebywał z wykładami w Stanach Zjednoczonych[1]. Prowadził kursy w Instituto Torcuato di Tella w Buenos Aires (1963) i na University of Maryland (1969)[1]. Od 1969 do 1984 roku był dyrektorem Civico Liceo Musicale w Varese[1][2]. Współpracował także z prasą, pisał liczne artykuły i krytyki muzyczne[1][2].

Opublikował prace G.S. Bach (Brescia 1948), C. Debussy (Brescia 1948, 2. wydanie 1958) i Guida alia dodecafonia (Mediolan 1961)[1][2].

Twórczość edytuj

Począwszy od połowy lat 40. XX wieku tworzył konsekwentnie w technice dodekafonicznej, nie traktując jednak jej reguł na sposób ortodoksyjny[1][2]. W swoich utworach wprowadzał typowe dla muzyki włoskiej elementy śpiewności i płynności w kształtowaniu linii melodycznej, dobierał serie o zabarwieniu modalnym[1].

Wybrane kompozycje edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 2 koncerty fortepianowe (I 1937, II 1955)
  • 3 tańce (1937)
  • 2 koncerty wiolonczelowe (I 1938, II 1957)
  • Balleto (1939)
  • Piccolo na fortepian i orkiestrę (1945)
  • 3 symfonie (I 1949, II na baryton i orkiestrę 1956, III 1959)
  • Koncert skrzypcowy (1952)
  • Studi (1953)
  • Ouverture-Divertimento „del Ritorno” (1953)
  • Concerto breve na tancerkę i orkiestrę kameralną (1956)
  • Sonata na obój i orkiestrę smyczkową (1961; także wersja na obój i fortepian 1960)
  • Concerto per Dimitri na fortepian i orkiestrę (1961)
  • Nykteghersia (1962)
  • Cadencias (1964)
  • Muttermusik (1965–1966)
  • Mirages (1966)
  • Carnet de notes na orkiestrę kameralną (1967)
  • Cassazione II na orkiestrę smyczkową (1967)
  • Rapsodia na skrzypce i orkiestrę (1967)
  • Serenata per Alice Tully na orkiestrę kameralną (1969)
  • Koncert na skrzypce, wiolonczelę, fortepian i orkiestrę (1971)
  • Capriccio na orkiestrę kameralną (1972)
  • Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę (1974)
  • Requiem 1975 (1975)
  • Due pezzi sacri (1976–1977)
  • Canti na altówkę i orkiestrę (1978)
  • Divertimento na obój, fagot i orkiestrę smyczkową (1978)
  • Preludio e rondo (1979)
  • Composizione concertata na rożek angielski, obój, obój miłosny i orkiestrę smyczkową (1982)
  • Notturno na wiolonczelę i orkiestrę kameralną (1983)
  • Racconto (1985)
  • Ombre na orkiestrę kameralną (1986)

Utwory kameralne

  • Musik I na wiolonczelę i 9 instrumentów (1938)
  • 2 kwartety smyczkowe (I 1941, II 1954, III 1960)
  • Sonata skrzypcowa (1956)
  • Kwintet fortepianowy (1957)
  • Musica da camera na kwintet dęty (1959)
  • Sonata obojowa (1960; także wersja na obój i kwartet smyczkowy 1961)
  • Mosaico na kwintet dęty i kwintet smyczkowy (1961)
  • Nuclei na 2 fortepiany i perkusję (1966)
  • Cassazione na sekstet smyczkowy (1967)
  • Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (1968)
  • Ciaccona di Davide na altówkę i fortepian 1970)
  • Fantasia na wiolonczelę (1970–1971)
  • Giber Folia na klarnet i fortepian (1973)
  • Memoria na flet i klawesyn (1974)
  • Winter Quintet na klarnet i kwartet smyczkowy (1976)
  • Musica na 4 wiolonczele (1979)
  • Diario na obój i trio smyczkowe (1981)
  • Apresmiro na 11 instrumentów (1981–1982)
  • Liebesspeil na flet i gitarę (1982)
  • Diario d’Agosto na fortepian, klarnet i wiolonczelę (1985)
  • Rinelcarlido na obój i fortepian (1986)
  • Mosaico secondo na skrzypce (1987)

Utwory fortepianowe

  • 14 Invenzioni (1938)
  • Musik na 2 fortepiany (1939)
  • Piccola musica (1941)
  • Invenzioni (1949)
  • Costellazioni (1965)
  • Le Rondini de Alessandro (1971)
  • Diario secondo (1985)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Antico sole na sopran i orkiestrę (1947)
  • Cantata sacra na sopran, chór i orkiestrę (1947)
  • Sette variazione su „Les Roses” na sopran i fortepian (1951)
  • Cantata de natale na sopran, chór i orkiestrę (1959)
  • 6 poesie di Dylan Thomas na sopran i 10 instrumentów (1959)
  • Motivi na głos i fortepian (1959)
  • Preludio, Adagio e Finale na głos i perkusję 1963)
  • In Time of Daffodils na sopran, baryton i 7 instrumentów (1964)
  • Due ballate na głos i gitarę (1965)
  • Monologo na głos i smyczki (1969)
  • Go Placidly... na baryton i orkiestrę kameralną (1974–1975)
  • Treframmenti na głos i fortepian (1979)
  • Loneliness na głos i orkiestrę (1986–1987)
  • Vocal Quintet na sopran i kwartet smyczkowy (1988)
  • Tre sonetti na sopran i 10 instrumentów (1989)
  • Meridiana na sopran i orkiestrę kameralną (1989–1990)
  • Lieder etudes na sopran i fortepian (1990; także wersja na sopran i zespół instrumentów 1992)
  • Dalla prigione un suono na sopran, baryton, skrzypce, fortepian, chór i orkiestrę (1992)

Opery

  • Minnie la Candida (wyst. Parma 1942)
  • La Donna è mobile (1954, wyst. Mediolan 1957)
  • opera telewizyjna Battono alia Porta (1962, wersja sceniczna wyst. Parma 1963)
  • L’ultima Eva (1992–1995)

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 55. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h i Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2250. ISBN 0-02-865529-X.