Romuald Baczyński (ur. 12 września 1893 w Osowcach, zm. 25 kwietnia 1957) – polski wojskowy, nauczyciel i urzędnik.

Życiorys edytuj

Urodził się 12 września 1893 r.[1] w Osowcu koło Buczacza jako syn Ludwika[2] (pisarza miejskiego) i Marii z domu Karpińskiej. Ukończył szkołę powszechną w Podhajcach, a następnie liceum w Tarnopolu, po którym podjął studia prawnicze. Po wybuchu I wojny światowej przerwał studia i wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, służąc jako łącznik, a następnie walczył w 1 Pułku Piechoty 1 Brygady Legionów Polskich, przechodząc cały szlak bojowy. W latach 1918–1921 brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, po której jako weteran otrzymał działkę osadnika wojskowego koło Pińska. Po wojnie pracował w Poleskim Urzędzie Wojewódzkim, a następnie jako nauczyciel w Krzemieńcu i Kosowie Poleskim[3]. 10 marca 1937r. został odznaczony Medalem Niepodległości[4][5].

W marcu 1939 r. został zmobilizowany i skierowany do służby w Brześciu i w Baranowiczach. We wrześniu 1939 r. został wzięty do niewoli przez wojska sowieckie koło Halicza, ale zbiegł i przedostał się do Lwowa, gdzie rozpoczął pracę w spółdzielni uniwersyteckiej. W czasie niemieckiej okupacji należał do Okręgu Lwów Armii Krajowej i uczestniczył w Akcji Burza na Podolu. Od września 1944 do lipca 1945 r. walczył w oddziałach Zgrupowania Lwowskich Oddziałów Leśnych Warta Armii Krajowej na Rzeszowszczyźnie[3].

Zagrożony aresztowaniem przez NKWD i UB, wyjechał na Dolny Śląsk, gdzie osiedlił się w Lubaniu i przejął gospodarstwo w Biedrzychowicach. Jednocześnie działał w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość w Lubaniu i prowadził legalizację żołnierzy Armii Krajowej z jego dawnego oddziału, którzy trafiali w rejon Lubania, i ich ewakuację do alianckich stref okupacyjnych. Od listopada 1945 do kwietnia 1946 r. był Prezesem Powiatowym Zrzeszenia WiN w Lubaniu. W kwietniu 1946 r. został aresztowany na podstawie decyzji Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym i skazany na rok więzienia, ale został zwolniony po ośmiu miesiącach[3]. 20 września 1949 r. został aresztowany w związku z likwidacją przez UB poakowskiego oddziału por. Mieczysława Bielca ps. Błysk, dodatkowo nocą z 9 na 10 października 1949 r. funkcjonariusze UB znaleźli w Lubaniu część archiwum lubańskiego WiN. 11 maja 1950 r. został skazany na 13 lat więzienia. Zwolniony z więzienia z powodu choroby[3], zmarł 25 kwietnia 1957 r.[1] i został pochowany na cmentarzu komunalnym w Lubaniu na Dolnym Śląsku[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Mogily.pl - Cmentarz Komunalny w Lubaniu ul. Wrocławska 21 [online], mogily.pl [dostęp 2020-09-28].
  2. Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-09-28].
  3. a b c d e Armia Krajowa Zgorzelec (AK - NSZ - ROAK - AKO - NZW - WiN) - Wirtualne Muzeum Historii Wy(za)klętej: Żołnierz Wyklęty lwowskiej AK por. Romuald Baczyński Prezes Zrzeszenia WiN ziemi lubańskiej [online], Armia Krajowa Zgorzelec (AK - NSZ - ROAK - AKO - NZW - WiN) - Wirtualne Muzeum Historii Wy(za)klętej, 12 marca 2016 [dostęp 2020-09-28].
  4. Niezwyciężeni 1918-2018, BACZYŃSKI ROMUALD [online], Niezwyciężeni 1918-2018 [dostęp 2020-09-28] (pol.).
  5. Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z Mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-09-28].